Giáo sư bác sỹ Lê Cao Đài, nguyên giám đốc Quỹ nạn nhân nhiễm chất độc da cam Việt Nam, 10 năm sống, làm việc ở vùng A Sầu, A Lưới và Tây Nguyên. Ông dành hẳn một tháng dẫn những người làm báo chúng tôi đến thăm những gia đình có “nỗi đau kinh hoàng” ấy. Dưới đây là gia đình bà Hoàng Thị Thúy ở ấp 3 xã Phước Hiệp, huyện Phước Long, tỉnh Bạc Liêu.
Trước lúc tới thăm gia đình bà Thuỷ, Giáo sư kể cho chúng tôi nghe câu chuyện được nghe 3 năm trước, khi ông đưa các nhà khoa học người Hà Lan tới làm xét nghiệm cho bà Thuỷ. Bà là một trong số những người nằm trong đề tài nghiên cứu Đi-ô-xin của giáo sư.
Bà Thủy kể: Năm hoà bình đầu tiên, vào khoảng tháng 7 - 1975, bà mang thai đứa con đầu lòng. Nghe người ta nói, những người dân sống ở vùng Mỹ rải chất độc hoá học, sinh nở thường hay bị quái thai, hoặc đẻ ra những đứa con dị tật. Bà thấp thỏm lo sợ. Một hôm bà tìm đến ông thầy đoán tướng số ở thị trấn Phước Long để xem mình có bị quái gở gì không? Sau khi làm các thủ tục của nhà nghề, ông thày tướng số cứ trừng trừng nhìn bụng bà. Thấy ông chẳng nói, chẳng cười, hai mắt cứ như dính chặt vào chỗ ông đang nhìn, bà Thuỷ vừa ngượng vừa lo. Bà trấn tĩnh hỏi: “Em có làm sao không hả thày?” .
Ông thày tướng số không nói gì. Mãi sau, ông mới hất hàm, bảo: Trong bụng cô có một đứa trẻ lạ lắm!
Nghe ông nói có đứa trẻ lạ trong bụng, bà Thuỷ hoảng sợ, người bà run lên. Bà khẽ hỏi: Lạ thế nào ạ?
Ông thầy tướng số không trả lời ngay, hai mắt ông tiếp tục hướng vào bụng bà. Một lát, ông nói: Mặt đứa trẻ dữ tợn trông như quỷ thần ấy.
Bà Thuỷ không còn bình tĩnh được, kêu lên: Trời ơi! thật vậy hả thầy?! Bây giờ em phải làm gì? Ông thầy tướng số nói: Cô về phải cúng lễ ngay đi. May ra biến được dữ thành lành. Nếu đẻ được ra người thần là phúc lớn, còn đẻ ra người quỷ thì hoạ đấy cô ạ.
Từ đó, bà Thuỷ luôn luôn bị ám ảnh bởi những lời tiên đoán kỳ quái của ông thầy tướng số. Nhưng bình tĩnh lại, nhiều lúc bà vẫn không tin, vợ chồng bà ở lành thì trong bụng bà không thể có một đứa trẻ mặt mày dữ tợn như quỷ thần. Rồi thời gian qua đi, cái gì phải đến vẫn cứ đến. Bà Thuỷ trở dạ và sinh con. Cho dù không tin ông thầy tướng số, nhưng hôm đau đẻ, kể cả lúc đau quặn bụng, bà vẫn cố nhìn cho được mặt con. Khi đứa con ra đời, bà bỗng rú lên rồi ngất lịm…
Ba mươi năm sau, đứa trẻ bà Thuỷ sinh năm ấy, nay vừa 30 tuổi. Được nghe giáo sư Lê Cao Đài miêu tả tỉ mỉ, nhưng khi gặp tôi vẫn không tin ở mắt mình, không thể tưởng tượng sao lại có người con gái hình thể kì dị như thế. Tên cô là Nguyễn Thị Hoan mặt mũi gồ ghề, phía mặt bên trái thồi ra một mảng thịt lớn, lùng bùng che lấp quá nửa khuôn mặt. Phần bên thồi ra gồm những mảng thịt chồng xếp lên nhau. Phía trên giáp vầng trán khuyết lại, trông như một cái mắt sâu hoắm. Bên dưới miếng thịt thồi lồi, một lỗ thủng hình bán nguyệt gấp khúc tựa như mồm người móm. Nhìn nghiêng, khuôn mặt của Hoan giống như người có ba con mắt. Suốt đời phải đeo cái “mặt phụ” to lớn như vậy Hoan có thể vẫn chịu được. Nhưng khốn nỗi miếng thịt lồi ra vẫn là một phần của cơ thể cô. Nó lở loét đỏ ỏn, máu mủ rò rỉ, đau xót triền miên (theo nguyện vọng của gia đình chúng tôi không quay phim chính diện Hoan).
Bà Thuỷ nói:
- Suốt 30 năm qua, mảng thịt thừa ở mặt cháu, nước dịch và mủ như các bác nhìn đấy. Bôi thuốc khô mấy ngày, thịt thối vỡ ra lại rỉ máu. Nuôi cháu sống đến ngày hôm nay, cơ cực lắm các bác ạ!
Bà Thuỷ tâm sự tiếp:
Thời Mỹ Nguỵ, gia đình tôi sống ở Bình Phước. Ngày ấy, máy bay của Mỹ thường xuyên thả bom, có lần chúng rải cả chất độc xuống làng. Sau cái lần chúng rải chất độc, nhiều người mắc bệnh, ốm rồi chết. Vợ chồng tôi sống được, tưởng là may mắn. Ai ngờ cái chất độc nó giết hại con người dai dẳng quá. Giá vợ chồng tôi cũng chết như nhiều người trong làng, thì tôi đâu có sinh đứa con bất hạnh như thế này…
Sau chuyến đi dài thăm các nạn nhân nhiễm chất độc da cam ở các tỉnh Nam Bộ, chúng tôi nhận được tin giáo sư Lê Cao Đài đang phải cấp cứu ở bệnh viện Quân đội. Vào bệnh viện thăm giáo sư Lê Cao Đài, chúng tôi được biết nồng độ Đi-ô-xin trong cơ thể ông là 215 PPT gấp gần 100 lần người bình thường. Những ngày sau đó, ông không còn đủ sức chống chọi với “tử thần” Đi-ô-xin và ông đã lặng lẽ ra đi…
