Từ thực tế này, tôi nảy ra ý định phải chủ động gây quỹ Hội để hoạt động bằng cách chặt phá các bụi dứa gai mở rộng diện tích ở nghĩa trang, đào đất, vận chuyển đất nâng mặt sân UBND, nhưng số tiền thu được để gây quỹ Hội cũng chỉ được một vài triệu đồng. Một lần gặp đồng chí bí thư Đảng uỷ xã, tôi nói với đồng chí ấy: “Đề nghị từ nay, Đảng ủy và Uỷ ban đừng cho chúng tôi “cá” nữa, mà cho chúng tôi chiếc “cần câu” và cái giỏ”. Đồng chí bí thư rất ngạc nhiên, bảo: “Bác nói thế, tôi chẳng hiểu gì cả?”. Tôi cười và giải thích: “Mỗi khi Hội CCB có việc cần đến kinh phí, uỷ ban cấp, làm xong việc, kinh phí hết, lần sau có việc lại xin, như thế chẳng khác nào đi xin cá, ăn một bữa là hết. Nếu các đồng chí cho cần câu và giỏ, chúng tôi tự câu và sẽ thường xuyên có cá ăn, các đồng chí lại không phải mất cá cho chúng tôi”. Đồng chí bí thư cười và bảo: “Các bác định làm gì, cứ nói cụ thể, nếu thấy lợi cho tập thể, chúng tôi sẽ ủng hộ”. Tôi nói: “Chúng tôi định tổ chức làm kinh tế, vừa giải quyết được việc làm, vừa nâng cao đời sống hội viên, vừa gây được quỹ Hội, chỉ đề nghị xã cấp cho ít đất…”. Đồng chí bí thư hoan nghênh và ngay sau đó, Hội CCB được UBND xã giao cho 2,5 ha đất trũng ở cánh đồng An Khê theo phương thức khoán sản lượng 35 kg/sào một năm.

Có đất, Hội phát động hội viên nhận khoán để làm VAC. Lúc đầu có 10 hội viên đăng ký, song ra tới thực địa, thấy ruộng xấu 3 hội viên rút lui, còn lại 7 hội viên, người nhiều nhất là 4.500m2, người ít nhất là 1.800m2. Nhưng một khó khăn khác lại nảy sinh, lấy tiền đâu đào ao, vượt đất làm vườn? Thế là Hội lại đứng ra thế chấp vay ngân hàng 40 triệu đồng để phân cho anh em cải tạo đầm lầy. Chỉ hai năm sau, các CCB đã biến khu đầm sâu thành ao cá và những vườn cây xanh tốt, đời sống hội viên được nâng lên. Nhìn khu VAC này, một đồng chí cán bộ Hội đã cảm hứng làm thơ tặng chúng tôi:

Có con cò trắng phau phau

Kiếm ăn ở tận đồng sâu cuối làng

Cò rằng ai biến đầm hoang

Thành ao thả cá, thành hàng cây xanh

Thưa rằng các cựu chiến binh

Chẳng ngại gian khổ, chẳng kinh đầm lầy

Ngày đêm lao động hăng say

Mồ hôi đổ xuống đất này nở hoa.

Điều vui hơn là Hội được Đảng ủy xã tặng bức trướng thêu dòng chữ: “Đơn vị đi đầu chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp” và UBND xã cấp tiếp cho 11.000m2 đất để làm sinh vật cảnh. Có thêm đất, chẳng những Hội tổ chức kinh doanh sinh vật cảnh mà còn xây dựng một số ki-ốt cho hội viên làm dịch vụ. Cộng với số ao vườn trước, Hội đã tạo việc làm cho 55 hội viên và con, cháu hội viên. Quỹ Hội khá nên (bình quân 400.000 đồng/người), ngoài việc đủ chi phí cho các hội nghị, cho các hoạt động văn hóa thể thao và làm công tác tình nghĩa, Hội còn tổ chức cho hội viên đi tham quan một số nơi, giúp đỡ đồng chí Đồng Xuân Chiến, hội viên có nhiều khó khăn về kinh tế 4.600.000 đồng, ủng hộ quỹ an ninh của xã 3 triệu đồng, ủng hộ Đoàn Thanh niên, Hội Phụ nữ mỗi hội 1 triệu đồng…

CAO XUÂN KIỂM