Với gần 30 tham luận, Hội thảo đã khẳng định: Âm mưu, thủ đoạn và bản chất hiếu chiến của đế quốc Mỹ khi dựng lên "Sự kiện Vịnh Bắc bộ", để tạo nguyên cớ mở rộng chiến tranh bằng không quân, hải quân đánh phá miền Bắc và đưa quân viễn chinh Mỹ vào miền Nam Việt Nam, trực tiếp tiến hành chiến tranh xâm lược. Đồng thời cũng khẳng định sự lãnh đạo đúng đắn và tầm nhìn chiến lược sáng suốt của Đảng và Hồ Chủ tịch trong việc lãnh đạo, chỉ đạo quân và dân ta sớm chuẩn bị đầy đủ về mọi mặt, kịp thời giáng trả đích đáng các hành động khiêu khích và leo thang xâm lược của đế quốc Mỹ. Tinh thần cảnh giác cao độ, ý chí quyết chiến quyết thắng, tinh thần chiến đấu ngoan cường, dũng cảm của quân và dân ta trong cuộc chiến đấu bảo vệ hậu phương lớn miền Bắc xã hội chủ nghĩa.
Các đại biểu đã rất xúc động trước lời phát biểu của CCB Ngô Văn Nuôi, 81 tuổi, ở Thủy Nguyên, Hải Phòng, nguyên là chiến sĩ pháo thủ số 5, Đại đội 143, Tiểu đoàn 217, Quân chủng Phỏng Phòng không - Không quân kể lại: "Trả phép về đơn vị được vài tiếng đồng hồ thì máy bay địch ập tới, tôi được phân công vào vị trí pháo thủ số 5. Tốp đầu bay qua, tốp thứ 2 tiến vào, chúng tôi đã nổ súng tiêu diệt, hạ máy bay địch. Sau chiến thắng trận đầu, ông Ngô Văn Nuôi đi Nam, làm lính phòng không miền Đông Nam bộ. Đến 1972 thì phục viên về quê.
Đại tá, CCB Nguyễn Xuân Bột, ngoài 90 tuổi, nguyên Thuyền trưởng tàu 333, kiêm Phân đội trưởng Phân đội 3 trực tiếp chỉ huy đánh tàu khu trục Ma-đốc cho biết: Theo tính toán phải có 12 tàu ngư lôi mới đánh được một tàu khu trục, nhưng ta chỉ có 3 tàu, máy móc trang bị, thông tin liên lạc khó khăn, nhưng vẫn chủ động tiếp cận, phóng ngư lôi làm bị thương tàu Ma-đốc Mỹ... Đó là ý chí quyết tâm của cán bộ, chiến sĩ sẵn sàng hy sinh để đánh đuổi tàu địch ra khỏi vùng biển nước ta.
Trong tham luận, Đô đốc Nguyễn Văn Hiến đã nêu 6 bài học tiếp tục phát huy truyền thống "Đánh thắng trận đầu" của Hải quân Nhân dân Việt Nam trong tình hình mới, bảo đảm cho Bộ đội Hải quân luôn chủ động, sẵn sàng chiến đấu thắng lợi trong mọi tình huống. Trong đó, là xây dựng quân chủng vững mạnh về mọi mặt, lấy xây dựng về chính trị làm cơ sở để nâng cao sức mạnh tổng hợp, trình độ và khả năng chiến đấu bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo, thềm lục địa của Tổ quốc...
Trung tướng Nguyễn Văn Thanh, Chính ủy Quân chủng Phòng không – Không quân khẳng định yếu tố quan trọng nhất để chiến thắng kẻ thù là yếu tố con người. Do đó, các đơn vị phải giáo dục cho bộ đội ý chí dám đánh, biết đánh và quyết thắng kẻ thù, xây dựng niềm tin vào vũ khí trang bị, nghiên cứu đối tượng tác chiến mới, để có cách đánh mới, tăng cường phối hợp, hiệp đồng phối hợp chặt chẽ giữa các lực lượng…
Trong lời tổng thuật, Thiếu tướng Vũ Quang Đạo, Viện trưởng Viện Lịch sử quan sự Việt Nam đã khái quát: Các tham luận tại Hội thảo đã đề cập nhiều nội dung khác nhau, nhưng cốt lõi là khẳng định rõ những luận điểm khoa học được đặt ra và cách giải quyết. Do đó Hội thảo đã đạt được mục đích, yêu cầu đề ra và thành công tốt đẹp. Đồng thời Hội thảo làm sâu sắc hơn những kết quả của việc nghiên cứu về sự kiện Vinh Bắc Bộ và chiến công “Đánh thắng trận đầu”, một vấn đề còn nguyên tính thời sự trong sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc hiện nay.
Bài và ảnh: An Hà