Nói đến “F0” bây giờ ai cũng biết - đó là người dương tính với SARS-CoV-2; hay nói vắn là “người nhiễm Covid-19”.  

Và bây giờ thì ai cũng hiểu chính giọt bắn trong phạm vi 2,5m trở lại của F0, kể cả F0 đầu tiên và F0 trong khu cách ly đều là “con đường” duy nhất của Covid-19 (viết tắt là dịch) lây lan sang người khác.

Nghĩa là dịch lây được hay không lây được, lây nhiều hay lây ít, lây nhanh hay lây chậm là phụ thuộc hoàn toàn vào cách ly F0 nhanh hay chậm. Nhưng cách ly, truy vết được nhanh hay chậm, còn phụ thuộc chính vào thái độ khai báo y tế của F0.

F0 khai báo y tế chính xác, khai báo kịp thời thì khoanh vùng, truy vết, dập dịch hiệu quả. Điển hình như 3 đợt dịch trước và gần đây là các tỉnh Quảng Ninh, Bắc Ninh, Bắc Giang... nên mặc dù mật độ đông, như trong môi trường khu công nghiệp vẫn dập dịch thành công.

Ngược lại những F0 không khai báo đầy đủ, hay không khai báo chính xác là chắc chắn dịch sẽ lây lan rất nhanh ra cộng đồng, thậm chí “vỡ trận”.

Ví dụ, như đợt dịch thứ 4 ở T.P Hồ Chí Minh, ngày 1-6 có 51 ca, thì đến tháng 7 tốc độ tăng, con số phải tính theo giờ: 24 giờ ngày 15-7 là 2.691 ca, 24 giờ ngày 20-7 là 4.795 ca...

F0 có thể là trợ thủ và cũng có thể là kẻ thù của dịch. Không chỉ người làm nhiệm vụ cách ly, mà F0 cũng hiểu điều đó. Nhưng vẫn có F0 không khai báo y tế đầy đủ!

Vì sao có tình trạng F0 không khai báo y tế đầy đủ? Cũng có nguyên nhân do không nhớ, nhưng nguyên nhân chính là những “tế nhị” trong quan hệ, nên mặc dù đã có những quy định không để lọt, lộ danh tính người bệnh, họ vẫn không khai báo trung thực - đây là điều có thật.

Phân tích thế, để lực lượng chống dịch trước mỗi F0, nhất là F0 đầu tiên phải có ngay những phương án phù hợp cho từng đối tượng, kết hợp nhiều biện pháp nhằm chạy đua với thời gian, mới “Khoanh vùng, cách ly, dập dịch” thành công. Mà một trong những biện pháp hiệu quả là tư vấn, tạo điều kiện thuận lợi cho F0 báo tin trực tiếp qua điện thoại cho F1 của mình sớm nhất, để F1 chủ động tự cách ly.

Huy Thiêm