Mới đây, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc-Lục Khảng đã tổ chức họp báo bất thường để thông báo: Trung Quốc sắp hoàn thành công trình bồi lấp nền đất một bộ phận các đảo bãi ở Nam Sa (tức Trường Sa của Việt Nam) và sẽ chuyển sang xây dựng cơ sở hạ tầng để đáp ứng các nhu cầu về phòng ngự quân sự và hoạt động dân sự các loại “để thực hiện trách nhiệm và nghĩa vụ quốc tế” trên các lĩnh vực cứu hộ trên biển, phòng chống, giảm nhẹ tai họa, nghiên cứu biển, quan trắc khí tượng, bảo vệ môi trường, an toàn hàng hải và sản xuất nghề cá.
Để tăng tính thuyết phục cho tuyên bố nói trên, hai ông Đinh Nhất Hội và Trịnh Quốc Quang thuộc Cơ quan Khí tượng Thủy văn Trung Quốc trong bài viết đăng trên tờ Nhân dân Nhật báo ngày 21-6 đã cho rằng nước này cần xây dựng (phi pháp) thêm các trạm khí tượng trên Biển Đông, đặng “đem lại lợi ích cho cả khu vực”!
Hãy tỉnh táo và cảnh giác với lời nói của Trung Quốc!
Có thể coi tuyên bố “ngừng lấp biển tạo đảo” của Bắc Kinh như một mũi tên nhằm hai đích. Một mặt, đây là cái “bẫy” để lừa các bên liên quan mặc nhiên thừa nhận các đảo nhân tạo Trung Quốc đã bồi lấp trái phép là “chuyện đã rồi”. Mặt khác, đánh lừa dư luận bằng việc tạo ra ảo giác rằng Trung Quốc đang xuống thang, đang hạ nhiệt căng thẳng. Trong khi đó Trung Quốc vừa đạt được mục đích lấp biển tạo đảo nhân tạo, vừa ung dung bắt tay vào hoạt động xây dựng sân bay, bố trí vũ khí, phương tiện… để biến các đảo nhân tạo thành pháo đài ở Biển Đông.
Tuy nhiên, tuyên bố ngừng lấp biển tạo đảo của Trung Quốc đã không nhận được phản ứng tích cực từ phía Hoa Kỳ. Ngay sau buổi họp báo của phía Trung Quốc, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ-John Kirby đã thẳng thừng tuyên bố: “Kế hoạch của Trung Quốc không đóng góp vào việc giảm căng thẳng, không hỗ trợ các giải pháp hoà bình và ngoại giao, nó cũng chẳng thể củng cố những yêu sách về chủ quyền của Trung Quốc ở vùng biển tranh chấp”. Còn trợ lý Ngoại trưởng Hoa Kỳ-Kurt Campbell khi trả lời phỏng vấn báo “Ashahi Shimbun” đã khẳng định: Việc lấp biển tạo đảo và xây dựng các công trình, thiết bị ở vùng biển tranh chấp là hành động khiêu khích, sẽ dẫn đến vấn đề lớn hơn; Trung Quốc cần phải chấm dứt những hành động kiểu này.
Báo chí Hoa Kỳ cũng phản ứng mạnh mẽ trước tuyên bố của Lục Khảng. Trang web của tờ “Nhật báo phố Wall” đã chạy tiêu đề “Trung Quốc sẽ xây dựng căn cứ quân sự trên các đảo bãi Nam Hải”. Báo này phân tích tuyên bố của Lục Khảng và rút ra kết luận: “Trung Quốc đang chuyển từ lấp biển tạo đảo sang xây dựng căn cứ quân sự và các thiết bị hạ tầng khác”. Hãng ABC cho rằng: Việc lấp biển tạo đảo đã gây nên mối lo ngại về việc Trung Quốc lợi dụng các đảo nhân tạo này làm căn cứ quân sự và khống chế tuyến hàng hải ở Biển Đông.
Tuyên bố của Trung Quốc đã gây nên phản ứng mạnh mẽ trong chính giới và dư luận Nhật Bản. Nhật Bản tuyên bố, quyết không cho phép Trung Quốc biến việc lấp biển tạo đảo thành chuyện đã rồi. Đài NHK cho việc Trung Quốc lấp biển tạo đảo là nhằm mục đích quân sự. Tờ “Nihon Keizai Shimbun” nhận định: Việc Trung Quốc tuyên bố kết thúc công trình chỉ là hành động tạm thời che mắt Hoa Kỳ.
Quan điểm của Chính phủ Trung Quốc và một số học giả “ăn theo” không nhận được sự đồng tình, ủng hộ của ngay các học giả Trung Quốc tôn trọng lẽ phải và sự thật. Ông Lý Lệnh Hoa, một chuyên gia nổi tiếng về Luật Biển quốc tế trong bài viết trả lời một bạn đọc ngày 1-6, cho rằng: Cho đến nay Trung Quốc vẫn kiên trì chủ trương quá khích và mơ hồ về cái gọi là “Đường 9 đoạn” trên Biển Đông không chỉ ảnh hưởng đến tự do hàng hải, mà còn gây nên sự bất bình mạnh mẽ của các nước Việt Nam, Philippines, Indonesia, Malaysia.
Đức Bình