Kỳ vọng rất lớn
Khu Kinh tế ( KKT) cửa khẩu Mộc Bài được thành lập từ năm 1998, trên đất huyện Bến Cầu, Trảng Bàng của tỉnh Tây Ninh, với diện tích 21.284 ha, có cửa khẩu quốc tế Mộc Bài – cửa khẩu quốc tế đường bộ lớn nhất phía Nam- và hai cửa khẩu phụ Phước Chỉ, Long Thuận. Vai trò được kỳ vọng là rất lớn. KKT cửa khẩu Mộc Bài đã và sẽ là một trong những trung tâm giao lưu, hợp tác chính trị, kinh tế, văn hóa và xã hội giữa Việt Nam với Campuchia và các nước ASEAN.
Hiện trạng không như mơ
Không như kỳ vọng, hơn 22 năm qua, chỉ 15 % tổng diện tích đất đăng ký đầu tư được đưa vào sử dụng. Các dự án lớn không triển khai được. Các trung tâm thương mại, chợ đường biên cũng thu hẹp dần…
Chủ tịch UBND. tỉnh Tây Ninh Nguyễn Thanh Ngọc trăn trở:
“ Điều trăn trở nhất của địa phương là sau hơn 22 năm triển khai quyết định của Thủ tướng, phát triển KKT cửa khẩu Mộc Bài, đến nay chưa đạt được như kỳ vọng. Trước đây, chúng ta xác định định hướng sự phát triển KKT cửa khẩu Mộc Bài chủ yếu dựa theo động lực chính là chính sách phi thuế quan, để phát triển thương mại, dịch vụ khu vực biên giới. Tuy nhiên, sau một thời gian triển khai thì chính sách phi thuế quan không còn. Động lực phát triển mất đi, sự phát triển kinh tế thương mại, dịch vụ không được như trước đây. Và còn nhiều hạn chế, khó khăn do khách quan, chủ quan khác…”.
Hoang phế của một vùng đất chứa chan hy vọng mặt trời… thúc bách đặt ra nhiều giải pháp. Cho sự hồi sinh, hưng thịnh, phát triển mới…
Phát triển mới ra sao?
Trước thềm năm mới 2021, Hội đồng lý luận Trung ương phối hợp với Tỉnh ủy Tây Ninh đã tổ chức Hội thảo khoa học “Khu kinh tế Mộc Bài – Lựa chọn mô hình và định hướng phát triển”. Nhiều lãnh đạo, chuyên gia trong nước và quốc tế đã phát biểu nhiều kiến giải xoay quanh đề tài KKT Mộc Bài, Tây Ninh sẽ phát triển mới ra sao?
GS.TS. Nguyễn Xuân Thắng - Bí thư Trung ương Đảng, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tich Hội đồng Lý luận Trung ương, chủ trì Hội thảo - nhấn mạnh:
“Chúng ta phải thay đổi cách tiếp cận, có tầm nhìn đột phá. Mộc Bài không thể chỉ dừng lại là khu kinh tế cửa khẩu. Công nghiệp sẽ phải là công nghiệp sinh thái. Đô thị sẽ phải là đô thị thông minh. Mộc Bài, Tây Ninh phải nâng cao tầm vóc cửa ngõ kết nối quốc tế. Chúng ta không thể chỉ trông đợi vào nguồn đầu tư của nhà nước. Phải đa dạng hóa các nguồn đầu tư. Mở ra khả năng thu hút các nguồn lực của thế giới. Ủng hộ Tây Ninh về một cách tiếp cận mới, với tư duy toàn cầu, hành động quốc gia…”.
TS. Nguyễn Đức Kiên – Tổ trưởng Tổ tư vấn Thủ tướng Chính phủ- kiến nghị:
“ Chất lượng cơ sở hạ tầng như giao thông, nước, điện, công nghệ thông tin và nhà ở chưa đáp ứng được phần lớn nhu cầu của nhà đầu tư, đặc biệt là các nhà đầu tư lớn. Lĩnh vực phát triển chính của khu kinh tế mới trong giai đoạn đầu này chính là du lịch, cơ sở hạ tầng giao thông và bất động sản. Hạ tầng giao thông đường bộ, đường thủy từ tỉnh Tây Ninh và cửa khẩu Mộc Bài kết nối với trung tâm của vùng kinh tế trọng điểm phía Nam là Thành phố Hồ Chí Minh và các địa phương lân cận qua đường vành đai 3 cần thúc đẩy tiến độ để sớm đưa vào hoàn thành. Các dự án hạ tầng nên được thực hiện đầu tư theo hình thức đối tác công tư, trong đó các địa phương có liên quan sẽ sử dụng nguồn vốn ngân sách để giải phóng mặt bằng và giao cho tư nhân triển khai dự án…”.
Bí thư Tỉnh ủy Tây Ninh Nguyễn Thành Tâm tâm đắc:
“ Tây Ninh đã nhận được rất nhiều ý kiến đóng góp của các lãnh đạo, chuyên gia, đánh giá thực trạng của việc phát triển KKT cửa khẩu Mộc Bài trong thời gian qua, đánh giá tiềm năng lợi thế để phát triển KKT Mộc Bài trong điều kiện mới, đặc biệt trong điều kiện hội nhập quốc tế. Đề xuất những định hướng cởi mở về mô hình tiếp tục phát huy tiềm năng lợi thế của KKT Mộc Bài, để đạt được ý tưởng đưa KKT Mộc Bài trở thành một động lực phát triển không chỉ cho Tây Ninh mà cho cả miền Đông Nam Bộ…”.
Mộc Bài cách thủ đô Phnom Penh 170 km. Mộc Bài sẽ chỉ còn cách TP.HCM. 50 km, sau khi đường cao tốc Mộc Bài– TP.HCM. ước tính hoàn thành năm 2025. Như vậy, Mộc Bài có một vị trí kết nối rất thuận lợi, cả đường bộ, đường bay. Với những giải pháp thực tế và chương trình hành động đồng bộ, hiệu quả, chúng ta có quyền hy vọng KKT Mộc Bài, Tây Ninh cất cánh, không chỉ như một KKT cửa khẩu quốc tế quan trọng được nâng tầm, mà còn là một KKT tổng hợp, giàu sức sống mới. Sau những đám mây và những cơn mưa, mặt trời lại nắng…
Ngọc Quang