Gần một nghìn ngư dân phường Bình Ngọc, T.P Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh được lấy ý kiến lần 2 đều không đồng ý cho dự án khai thác mỏ cát trên địa bàn vì sợ nguồn nước ô nhiễm, môi trường tự nhiên bị tàn phá, hủy diệt hệ sinh thái biển, khu nuôi trồng thủy sản...
100% người dân phản đối
Giữa tháng 5-2020, Công ty Đông Bắc A tái khởi động dự án khai thác cát tại phường Bình Ngọc sau gần 1 năm tạm đình chỉ để điều chỉnh, hoàn thiện các thủ tục theo chỉ đạo của UBND tỉnh Quảng Ninh. Tuy nhiên, gần một nghìnhộ dân tại đây tiếp tục phản đối.
Ngày 10-7-2020, UBND T.P Móng Cái chỉ đạo Phòng TNMT, UBND phường Bình Ngọc và các đơn vị liên quan tổ chức hội nghị tuyên truyền, vận động lấy ý kiến đồng thuận của người dân trên địa bàn phường (4 khu) đảm bảo theo đúng quy trình quy định. Kết quả, tổng số phiếu không đồng thuận là 952/952 (100% số hộ dân tham dự hội nghị).
Ông Nguyễn Hùng Chiến - Chủ tịch UBND phường Bình Ngọc cho biết: Trên cơ sở các kế hoạch của UBND T.P Móng Cái, phường đã phối hợp với Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể trên địa bàn tăng cường tuyên truyền cho nhân dân về chủ trương triển khai dự án khai thác của Công ty Đông Bắc A.
“Theo kế hoạch, tại hội nghị ở 4 khu dân cư, đại diện Chủ đầu tư là Công ty Đông Bắc A có trách nhiệm tổ chức thuyết trình về quy mô, công suất dự án, địa chỉ tiêu thụ khoáng sản sau khai thác, cũng như thông tin cho nhân dân nắm bắt về cơ sở pháp lý, trình tự, thủ tục theo quy định pháp luật. Tuy nhiên, đại diện chủ đầu tư đã không có mặt. Kết quả lấy ý kiến của người dân tại 4 khu, tất cả người dân tham gia đều không đồng ý cho dự án triển khai” - ông Chiến nói.
Theo chia sẻ của người dân, trong cuộc tiếp xúc cử tri của Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Ninh tại T.P Móng Cái vào ngày 2-10-2020, nhiều người dân có mặt đều phản ánh về dự án khai thác cát tới Đại biểu Quốc hội về tiếp xúc cử tri và bày tỏ sự lo lắng dự án khai thác cát quy mô lớn sẽ làm xói mòn đất đai bởi khu Bình Ngọc được hình thành do sự bồi lắng hoàn toàn từ cát.
Ông Hoàng Ngọc Anh - Chánh văn phòng UBND T.P Móng Cái cho hay: Hiện tại việc khai thác cát tại Mũi Ngọc chưa thể diễn ra do Công ty Đông Bắc A còn gặp nhiều vướng mắc do không nhận được ý kiến đồng thuận của người dân. “Việc lấy ý kiến người dân rất quan trọng, bởi phải trên 70% người dân đồng ý, mới được triển khai” - ông Ngọc Anh nói thêm.
Mong được lắng nghe
Ông Nguyễn Văn Nam, trú tại khu dân phố số 1 cho biết: Phường Bình Ngọc có gần 200 hộ dân đang đầu tư hàng tỷ đồng để nuôi tôm. Khi lượng cát bị hút đi sẽ để lại chất thải, bùn chua, chất phèn nổi lên làm ô nhiễm nguồn nước. Hiện tượng này sẽ ảnh hưởng đến các đầm tôm và khu nuôi các hải sản khác. Nếu hải sản chết, các hộ dân phá sản.
“Từ hàng trăm năm nay, bãi biển Mũi Ngọc là ngư trường đánh bắt, khai thác hải sản của hàng nghìn người dân quanh khu vực Đầm Hà, Hải Hà đến Móng Cái. Nguồn thủy hải sản quan trọng đối với cuộc sống mưu sinh của người dân. Con cái được đến trường, kinh tế ổn định, biên giới vững chắc cũng nhờ vào nguồn lợi hải sản ở đây. Nếu dự án hút cát này tiếp tục triển khai, những lợi thế đó không còn nữa” - ông Nam nói.
Trong khi đó, ông Nguyễn Tiến Thượng, trú tại khu I, phường Bình Ngọc phân tích: Bình Ngọc - Trà Cổ là dải đất được bồi đắp tự nhiên hoàn toàn bằng cát từ các con sông. Trong đó, vùng đất này có vị trí quan trọng án ngữ dòng chảy cửa sông Bắc Luân, liên quan đến biên giới quốc gia. Việc khai thác cát làm mất đi sự cân bằng, thay đổi dòng chảy, thậm chí có thể ảnh hưởng đến cột phao biên giới giữa Việt Nam và Trung Quốc. Thêm nữa, việc khai thác, nuôi trồng thủy hải sản bao nhiêu đời nay, thế hệ con cháu cũng đang sống dựa vào nghề này.
Theo ông Thượng, từ thời điểm UBND tỉnh Quảng Ninh cấp phép cho Công ty Đông Bắc A khai thác mỏ cát trên địa bàn, người dân đã liên tục có đơn thư gửi các cấp chính quyền phân tích về những tác động nếu dự án được triển khai. Nhưng, không hiểu vì lý do gì mà cơ quan chức năng thay vì đánh giá lại tính khả thi của dự án, lại liên tục ra hướng dẫn để chủ đầu tư được tiếp tục triển khai?! Trong khi, với việc không có mặt tại hội nghị lấy ý kiến của dân như kế hoạch, chủ đầu tư đã thể hiện sự thiếu tôn trọng chính quyền và nhân dân
“Không thể đánh đổi cuộc sống của hàng nghìn người dân, ổn định vùng biên vì một dự án khai thác khoáng sản. Mong các cấp chính quyền nghiên cứu kỹ lưỡng về tác động nếu dự án được triển khai, thu hồi quyết định đã cấp cho Cty Đông Bắc A” - ông Thượng nói thêm.
Trước đó, như Báo CCB Việt Nam đã đăng tải những bài viết “Dân Bình Ngọc phản đối dự án khai thác cát vùng giáp biên”; “Lo dự án truy bức đến miếng cơm manh áo của dân”… Giữa tháng 11-2019, Phó chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh - ông Cao Tường Huy thông tin với báo giới rằng: UBND tỉnh sẽ điều chỉnh thu hẹp quy mô dự án khai thác cát ở phường Bình Ngọc. Theo đó, quy mô diện tích khai thác giảm còn 79ha, so với trước đây cấp phép là 100ha; mức sâu khai thác thấp nhất giảm từ 12m xuống còn 5m. Tuy nhiên, người dân Bình Ngọc vẫn luôn lo lắng và bất an về dự án khai thác cát của Công ty Đông Bắc A trên địa bàn…
Bài và ảnh: Tư Hoành