Toàn cảnh Di tích lịch sử Bến Nhà Rồng nhìn từ trên cao. Ảnh: ĐÔNG GIANG

Kể từ thời khắc lịch sử ngày 5-6-1911, khi Bác Hồ ra đi tìm đường cứu nước, trải qua bao năm tháng kháng chiến chống giặc ngoại xâm và bè lũ tay sai bán nước cho đến Đại thắng mùa Xuân 1975, TP Sài Gòn-Gia Định luôn thể hiện ý chí cách mạng quật cường, đấu tranh quyết liệt và chiến đấu anh dũng với kẻ thù, cùng quân và dân cả nước làm nên những chiến công vang dội.

Sau chiến tranh, thành phố đã nỗ lực khắc phục hậu quả chiến tranh, tiến hành song song hai nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc XHCN. Vượt qua những giai đoạn lịch sử bi hùng, gian khổ, nhưng vô cùng vinh quang và oanh liệt, TP Sài Gòn-Gia Định để lại nhiều dấu ấn sâu sắc, tự hào trong trang sử vàng dựng nước và giữ nước của dân tộc.

Còn nhớ những ngày đầu đặt chân đến mảnh đất Sài Gòn-Gia Định, người thanh niên Nguyễn Tất Thành đã phải chứng kiến bao cảnh đau lòng của người dân mất nước. Chứng kiến cuộc sống của những người dân đói rách bần hàn ngay chốn thị thành, càng thôi thúc ý chí ra đi tìm đường cứu nước của chàng trai Nguyễn Tất Thành đã ấp ủ, nung nấu bao năm qua. Chỉ sống, làm việc và tìm hiểu một thời gian ngắn (từ tháng 2-1911 đến 5-6-1911), trong điều kiện rất khó khăn, thiếu thốn (vừa dạy học, vừa đi làm công), nhưng Bác Hồ đã để lại biết bao tình yêu thương cho mảnh đất và con người Sài Gòn-Gia Định, gửi gắm niềm tin về một nơi sẽ được giải phóng khỏi ách cai trị của thực dân, đế quốc và phát triển rực rỡ sau này.

Thể theo nguyện vọng của nhân dân cả nước nói chung, TP Sài Gòn-Gia Định nói riêng, đồng thời ghi lại những dấu ấn đặc biệt của vùng đất này, ngày 2-7-1976, Quốc hội nước ta đã ra nghị quyết, quyết định: “Chính thức đặt tên thành phố Sài Gòn-Gia Định là Thành phố Hồ Chí Minh”. Có thể nói, tên của Chủ tịch Hồ Chí Minh được đặt cho TP Sài Gòn-Gia Định là một niềm vinh dự vô cùng to lớn, đồng thời cũng là trách nhiệm cao cả của thành phố trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Để xứng đáng với niềm vinh dự và trách nhiệm đó, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân thành phố, đã và đang phát huy cao độ tinh thần trách nhiệm, thể hiện bản lĩnh chính trị sâu sắc bằng ý chí năng động-sáng tạo, trình độ quản lý kinh tế-xã hội cao, bảo vệ vững chắc Tổ quốc với tư cách là người làm chủ tập thể trước mọi thử thách.

Sài Gòn-TP Hồ Chí Minh, vùng đất “đi trước về sau” trong kháng chiến chống xâm lược, nhưng lại là nơi vươn lên “đi trước và về đích trước” trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Sau ngày đất nước thống nhất, non sông thu về một mối, mặc dù phải đối mặt với muôn vàn khó khăn, thử thách, nhưng TP Hồ Chí Minh đã thể hiện bản lĩnh kiên cường và ý chí sáng tạo đặc biệt của mình, luôn dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, không ngừng tìm tòi để thiết lập cơ chế quản lý mới. Các thế hệ lãnh đạo thành phố đã góp phần lớn trong quá trình cải cách, đổi mới đất nước. Đó là sự vận dụng sáng tạo Chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh vào điều kiện thực tế của thành phố.

Từ khi thành phố được mang tên Bác Hồ kính yêu, lớp lớp các thế hệ cán bộ lãnh đạo, đội ngũ trí thức và nhân dân thành phố luôn ý thức được vị trí, vai trò, trách nhiệm của mình, xây dựng chiến lược phát triển toàn diện trước mắt cũng như lâu dài. Một trong những động lực hàng đầu để thực hiện thành công các nhiệm vụ, mục tiêu phát triển đề ra là phải không ngừng và tăng cường học tập, làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Là người lãnh đạo và gắn bó tâm huyết với thành phố trong nhiều năm, đồng chí Nguyễn Thiện Nhân, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Bí thư Thành ủy TP Hồ Chí Minh nói rằng: “Sinh thời, Bác Hồ luôn dành cho đồng bào miền Nam nói chung, vùng đất và con người Sài Gòn-Gia Định nói riêng, bao tình cảm và lòng yêu thương vô hạn. Vì thế, nhân dân thành phố học tập và làm theo Người cũng mang tính đặc sắc riêng”. Cũng vì lẽ đó, công tác lãnh đạo, chỉ đạo, quán triệt, tổ chức thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW (Chỉ thị 05) của Bộ Chính trị về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh của thành phố những năm qua rất toàn diện, cụ thể, sâu sắc, ở mọi cấp, mọi ngành, mọi địa phương.

Học tập và làm theo lời Bác, TP Hồ Chí Minh tổ chức rất nhiều hoạt động và phong trào thi đua ấn tượng, mang bản sắc của một đô thị đi đầu. Đó là các phong trào: “Chung tay vì người nghèo”, “Doanh nghiệp Việt Nam hội nhập và phát triển”, “Thi đua cải cách hành chính”, “Vì biển đảo quê hương-Vì tuyến đầu Tổ quốc”, “Thực hiện nếp sống văn minh đô thị”, “Cả thành phố chung sức xây dựng nông thôn mới”, “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, “Toàn dân tích cực tham gia bảo vệ an ninh Tổ quốc”, “Toàn dân tham gia đấu tranh, trấn áp tội phạm”, “Quyết tâm đẩy lùi và chiến thắng dịch Covid-19”, "Xây dựng đô thị thông minh"... Thông qua đó, đã xuất hiện nhiều tấm gương điển hình tiên tiến làm theo lời Bác, góp phần tích cực trong xây dựng và phát triển thành phố ngày càng văn minh, hiện đại, nghĩa tình.

Từ đầu năm 2021 đến nay, mặc dù bị tác động lớn bởi đại dịch Covid-19, nhưng TP Hồ Chí Minh vẫn là địa phương đi đầu trong phát triển kinh tế-xã hội của nước ta. Tổng sản phẩm 3 tháng đầu năm trên địa bàn (GRDP) của thành phố đạt 329.636 tỷ đồng (tăng 4,58% so với cùng kỳ năm 2020). Trong 4 tháng đầu năm, chỉ số sản xuất công nghiệp của thành phố tăng 9,7% so với cùng kỳ, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tăng 7,9%; xuất khẩu hàng hóa tăng 14%; đầu tư nước ngoài đạt 1,1 tỷ USD; tổng thu ngân sách tăng 15,7%...

Trong kháng chiến, TP Hồ Chí Minh là một trong những tuyến đầu đánh địch, trong xây dựng và phát triển đất nước, thành phố luôn tiên phong, đi đầu trong mọi lĩnh vực. Bình quân hằng năm, thành phố đóng góp gần 23% GDP cả nước, tăng trưởng bình quân giai đoạn 2016-2020 khoảng 6,4%/năm. Hơn 46 năm được giải phóng, 45 năm vinh dự được mang tên Bác kính yêu, TP Hồ Chí Minh đã liên kết, hợp tác, xúc tiến đầu tư và giúp đỡ, chia sẻ với hầu hết các tỉnh thành trong cả nước về các lĩnh vực phát triển kinh tế-xã hội, đời sống, văn hóa-thể thao... Đặc biệt, TP Hồ Chí Minh là địa phương đi đầu trong công tác xã hội từ thiện, hỗ trợ các địa phương bị thiên tai, dịch bệnh. Đồng chí Nguyễn Văn Nên, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy TP Hồ Chí Minh khẳng định: “Cùng cả nước, vì cả nước, TP Hồ Chí Minh sẽ phấn đấu trở thành một đô thị phát triển năng động và bền vững, có vai trò, vị thế quan trọng trong khu vực Ðông Nam Á và hướng tới quốc tế”.

Chúng ta càng tự hào, vững tin và quyết tâm đi theo con đường cứu nước mà Bác Hồ đã lựa chọn. Bởi sự lựa chọn ấy mang tính lịch sử sâu sắc, là một trong những tiền đề cho những biến đổi lớn lao của dân tộc ta trong sự nghiệp giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc XHCN. Dù đã đi xa, nhưng người chiến sĩ cộng sản kiên trung Nguyễn Ái Quốc-Hồ Chí Minh đã để lại cho chúng ta bao tài sản vô giá, trong đó là sự mẫu mực về nhanh nhạy với thời cuộc, vận dụng sáng tạo Chủ nghĩa Mác-Lênin vào điều kiện cụ thể của Việt Nam, từ đó định hướng đổi mới và phát triển cho đất nước, hướng vào mục tiêu: Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. Đó cũng là động lực mạnh mẽ, để chúng ta phấn đấu thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, trước mắt là chiến thắng đại dịch Covid-19 để phát triển kinh tế-xã hội, quyết tâm giữ vững chủ quyền quốc gia, từng bước hiện thực hóa khát vọng xây dựng đất nước hùng cường, nhân dân có cuộc sống ấm no, hạnh phúc.  

Tùy bút của LÊ PHI HÙNG