Nhiều năm sử dụng chất nổ sai vị trí

Theo Kết luận thanh tra (KLTT) số 3175/KLTTr-ĐCKS ngày 25-12-2015 của Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam về việc chấp hành các quy định của pháp luật khoáng sản và pháp luật khác có liên quan trong khai thác, sử dụng đá vôi của Công ty Xi măng và Xây dựng Quảng Ninh (gọi tắt là Cty Xi măng Quảng Ninh) thì: “Trong thời gian thời từ ngày 1-1-2013 đến thời điểm thanh tra (tháng 9, 10-2015), Cty Xi măng Quảng Ninh (trước đây) và Cty CP Núi Rùa (hiện nay) thường xuyên sử dụng vật liệu nổ công nghiệp (VLNCN) không đúng vị trí quy định trong Giấy phép sử dụng VLNCN được cấp với khối lượng lớn; trong quá trình cấp phát VLNCN đã cấp cho đối tượng hoạt động khai thác tại vị trí núi 2, 3 và 5-khu Phương Nam 1, thuộc Giấy phép khai thác số 1022KTM/UB ngày 24-5-1995 của UBND tỉnh Quảng Ninh khi giấy phép đã hết hiệu lực và hết thời hạn đóng cửa mỏ”. Bên cạnh đó, KLTT cũng cho biết: “Lãnh đạo đơn vị phụ trách công tác nổ mìn (ông Vũ Xuân Tiền) chưa được cấp Giấy chứng nhận huấn luyện kỹ thuật an toàn VLNCN; Lập và thi công hộ chiếu nổ mìn khai thác đất tại một số khu vực ngoài phạm vi cho phép của Giấy phép sử dụng VLNCN đã cấp cho Cty Xi măng Quảng Ninh (trước đây) và Cty CP Núi Rùa (hiện nay); Chỉ huy nổ mìn chỉ đạo thi công đồng thời từ 2 đến 3 bãi nổ trong cùng một thời điểm với khoảng cách giữa các bãi nổ (từ 30-50m) không đảm bảo theo quy định”.

Trên tỏ, dưới chưa thông

Mặc dù Sở Công thương tỉnh Quảng Ninh là đơn vị cấp Giấy phép cho Cty Xi măng Quảng Ninh sử dụng VLNCN trong khai thác khoáng sản, nhưng sự việc trên không được phát giác cho đến khi UBND tỉnh Quảng Ninh có Văn bản số 7721/UBND-NLN3 ngày 16-12-2015, trong đó có nội dung “Giao Sở Công thương kiểm tra, xử lý theo thẩm quyền đối với việc sử dụng VLNCN không đúng vị trí quy định trong giấy phép sử dụng VLNCN cấp cho Cty Xi măng Quảng Ninh và Công ty CP Núi Rùa”. Trên cơ sở này, Đoàn Kiểm tra VLNCN mới được Sở Công thương thành lập theo Quyết định số 2840 ngày 21-12-2015.

Theo Biên bản làm việc ngày 29-12-2015 của Đoàn Kiểm tra của Sở Công thương tỉnh Quảng Ninh, hồ sơ pháp lý liên quan đến cấp phép sử dụng VLNCN của Cty Xi măng Quảng Ninh có: 1 Giấy phép số 2772/GP-SCT ngày 23-12-2014 do Sở Công thương Quảng Ninh cấp, cho phép Cty Xi măng Quảng Ninh sử dụng VLNCN thi công khoan nổ mìn phục vụ xây dựng cơ bản mỏ đá vôi Phương Nam (Núi Rùa), địa điểm sử dụng trong phạm vi hoạt động khoáng sản được quy định tại Giấy phép khai thác số 1168; 1 Giấy phép sử dụng VLNCN số 1614/GP-SCT ngày 5-8-2015 do Sở Công thương Quảng Ninh cấp, cho phép Công ty CP Núi Rùa được sử dụng VLNCN để xây dựng cơ bản mỏ đá vôi Núi Rùa theo Hợp đồng kinh tế số 366/HĐKT ngày 10-7-2015 với Cty Xi măng Quảng Ninh.

Tuy nhiên, không hiểu vì lý do gì, Đoàn kiểm tra chỉ “xem xét hoạt động VLNCN của hai đơn vị từ ngày 1-1-2015 đến thời điểm kiểm tra”. Theo đó: “Trong thời gian từ 1-1-2015 đến ngày 5-8-2015, Công ty xi măng Quảng Ninh đã sử dụng VLNCN tại núi 2, 3 và 5 thuộc mỏ đá Phương Nam (Phương Nam 1-PV), khu vực này ngoài địa điểm đã quy định trong giấy phép số 2772/GP-SCT ngày 23-12-2014, với số lượng 98.417,9kg thuốc nổ các loại (anfo, nhũ tương và AD1).

Tương tự, đối với Công ty CP Núi Rùa: “trong thời gian từ 6-8-2015, Công ty CP Núi Rùa đã sử dụng VLNCN khai thác đá khu vực núi 2, 3 và 5 thuộc mỏ đá Phương Nam 1, khu vực này ngoài vị trí được cấp Giấy phép số 1614/GP ngày 5-8-2015, với số lượng 53.942,2 kg thuốc nổ các loại (anfo, nhũ tương và AD1)”-Biên bản nêu.

Có dấu hiệu sử dụngVLNCN không phép

Từ việc kiểm tra của Đoàn kiểm tra của sở Công thương, cho thấy Đoàn này chỉ chọn thời điểm kiểm tra “xem xét hoạt động VLNCN của hai đơn vị từ ngày 1-1-2015 đến thời điểm kiểm tra” chứ không phải là trong suốt quá trình hoạt động của doanh nghiệp. Thời điểm chọn kiểm tra, xem xét chỉ sau 8 ngày khi Cty Xi măng Quảng Ninh được Sở Công thương cấp Giấy phép 2772/GP-SCT ngày 23-12-2014 cho phép sử dụng VLNCN trong khai thác đá vôi tại mỏ Núi Rùa.

Trong khi đó, tại KLTT số 3175/KLTTr-ĐCKS, Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam lại khẳng định: “Trong thời gian thời từ 1-1-2013 đến thời điểm thanh tra (tháng 9 đến 10-2015), Cty Xi măng Quảng Ninh(trước đây) và Cty CP Núi Rùa (hiện nay) đã thường xuyên sử dụng VLNCN không đúng vị trí quy định trong Giấy phép sử dụng VLNCN được cấp với khối lượng lớn”.

Cả KLTT và Biên bản làm việc nêu trên không đề cập đến Giấy phép sử dụng VLNCN của Cty xi măng Quảng Ninh trước ngày 23-12-2014. Như vậy, theo KLTT của Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam, từ 1-1-2013 đến 22-12-2014, Cty Xi măng Quảng Ninh đã sử dụng VLNCN trong khai thác đá bằng giấy phép nào? Ai đã cấp VLNCN cho Cty xi măng Quảng Ninh sử dụng? Có phải Cty Xi măng Quảng Ninhđã khai thác đá bằng VLNCN trong hai năm khi không có giấy phép sử dụng? Tại sao Sở Công thương lại chỉ chọn “xem xét hoạt động VLNCN của hai đơn vị từ ngày 1-1-2015 đến thời điểm kiểm tra”? Câu trả lời này xin được nhường lại UBND tỉnh Quảng Ninh và các đơn vị liên quan. Đến thời điểm hiện, tại Báo CCB Việt Nam chưa có thông tin chính thức, đầy đủ về việc toàn bộ quá trình cấp phép và hoạt động VLNCN của Cty Xi măng Quảng Ninh từ ngày 1-1-2013 đến ngày 22-12-2014. Do đó, đề nghị UBND tỉnh Quảng Ninh chỉ đạo Sở Công thương tiếp tục làm sáng tỏ vấn đề này. Đặc biệt quan tâm đến dấu hiệu sử dụng VLNCN không phép từ 1-1-2013 đến 22-12-2014. Đồng thời, ở thời điểm từ 1-1-2015 đến thời điểm Đoàn Kiểm tra của Sở Công thương kiểm tra và phát hiện Cty xi măng Quảng Ninh (trước đây) và Cty Núi Rùa (hiện nay) đã sử dụng VLNCN sai địa điểm cấp phép. Hành vi này cần được xử lý nghiêm minh, đúng quy định mới đảm bảo tính tôn nghiêm của pháp luật, tránh rủi ro đáng tiếc do VLNCN gây ra, đảm bảo công bằng đối với các doanh nghiệp làm ăn chân chính khác,…

Bài và ảnh: Doanh Chính-Lê Thanh
***Box: Nghị định số 163/2013/NĐ-CP ngày 12-11-2013 của Chính phủ

Quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực hóa chất, phân bón, vật

liệu nổ công nghiệp tại Khoản 5, 6 Điều 31 (Vi phạm quy định về quản lý Giấy

phép, Giấy chứng nhận hoạt động vật liệu nổ công nghiệp, tiền chất thuốc nổ)

như sau:

  1. Phạt tiền từ 80.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng đối với một trong

các hành vi sau:

b) Sử dụng Giấy phép sử dụng vật liệu nổ công nghiệp để làm dịch vụ nổ

mìn hoặc nổ mìn không đúng địa điểm đã quy định trong Giấy phép.

  1. Hình thức xử phạt bổ sung:

b) Tước quyền sử dụng Giấy phép, Giấy chứng nhận hoạt động vật liệu

nổ công nghiệp từ … từ 18 đến 24 tháng đối với hành vi vi phạm quy định tại

Khoản 5 Điều này.***