Men gan là một loại enzyme bình thường nằm trong tế bào gan, tham gia vào quá trình chuyển hóa các chất trong cơ thể. Ở người bình thường, hai loại men gan SGPT và SGOT do tế bào gan sản sinh ra và chúng có hàm lượng cố định trong máu khoảng dưới 40U/l huyết thanh. Chỉ số men gan bình thường là: AST, ALT, GGT: 20-40UI/L và Phosphatase kiềm: 30-110UI/L. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến việc men gan tăng cao bao gồm:

Viêm gan: Là nguyên nhân chính làm cho men gan tăng cao đột biến, trong đó viêm gan do các nhóm vi rút như A, B, C, E, D có mức độ tăng rất cao và thường gây ra tình trạng viêm cấp tính.

Uống rượu, bia: Rượu, bia là nguyên nhân thường gặp trong các trường hợp tăng men gan, đặc biệt là rượu, nó hủy hoại tế bào gan, từ đó men gan tăng lên. Thông thường khi lượng men gan tăng do rượu thì loại AST thường tăng cao 2-10 lần trong khi đó lượng ALT tăng ít.

Bệnh sốt rét: Trong bệnh sốt rét, đặc biệt là sốt rét ác tính, men gan cũng có thể tăng cao vì các tế bào của gan và thận đều bị tổn thương.

Bệnh về đường mật: Men gan cũng có thể tăng trong các bệnh về đường mật như bệnh viêm đường mật, viêm túi mật, sỏi đường mật trong gan, teo đường mật bẩm sinh hoặc áp xe gan.

Ngoài ra, các bệnh lý khác cũng làm men gan có thể tăng như bệnh do ứ sắt, viêm gan tự miễn, bệnh lý tự miễn ở ruột non. Một số thuốc dùng điều trị bệnh nào đó nhưng cũng có thể gây tác dụng phụ làm ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa của tế bào gan hoặc gây ngộ độc tế bào gan làm xuất hiện viêm gan cấp tính do thuốc, như ngộ độc thuốc điều trị lao…

Để hạn chế tăng men gan và có một lá gan khỏe mạnh cần chú ý:

Ăn uống hợp lý: Hoa quả tươi và rau xanh rất tốt cho cơ thể vì chúng giúp mát gan, lợi tiểu. Nên hạn chế ăn các loại thức ăn đã được chế biến sẵn, bia, rượu, cà phê. Không nên hút thuốc lá vì làm tăng nguy cơ ung thư gan.

Uống nhiều nước: Cần bổ sung cho cơ thể từ 2-2,5 lít nước mỗi ngày. Để đạt được hiệu quả giải độc cho gan, hãy uống nước làm nhiều lần trong ngày, mỗi lần chỉ nên uống từ 150-200ml.

Ngủ sớm và đúng giờ: Tập cho mình thói quen ngủ sớm và đúng giờ. Tốt nhất, nên ngủ trước 23 giờ. Ngủ sớm giúp máu trong cơ thể có đủ thời gian trở về gan và giải độc cho gan.

Tránh lạm dụng thuốc: Để gan luôn khỏe mạnh, hãy hạn chế dùng thuốc, đặc biệt là các loại thuốc có độc cho gan. Có thể cân nhắc sử dụng những chế phẩm tốt cho gan. Tuy nhiên, nên chú ý nguồn gốc sản phẩm và nhà sản xuất uy tín. Những sản phẩm có nguồn gốc từ thiên nhiên và có thử nghiệm lâm sàng rõ ràng nên được ưu tiên sử dụng.

Tăng cường luyện tập: Thường xuyên luyện tập thể dục thể thao giúp tăng cường tuần hoàn máu, bảo vệ và duy trì ổn định chức năng giải độc của gan. Các môn thể dục đơn giản và không mất quá nhiều sức lực thường có lợi cho gan như: đi bộ, chạy bộ, đạp xe, bơi lội…

Tránh lây nhiễm: Nên tiêm phòng viêm gan và sinh hoạt tình dục lành mạnh. Nếu trong gia đình có người mắc các bệnh về gan nên khám sức khỏe định kỳ để phát hiện và điều trị bệnh sớm.

Thành An