Những ngày tháng 7, địa bàn tỉnh Hà Giang tiết trời nắng gắt, nhưng điều đó không làm ảnh hưởng đến việc tìm kiếm, quy tập hài cốt các anh hùng liệt sĩ. Đặc biệt là những nơi rừng núi hoang vu, cheo leo, hiểm trở; cả ở những nơi mà mìn và vật liệu nổ chưa được rà phá hết. Vượt lên những khó khăn, nguy hiểm, lực lượng vũ trang tỉnh Hà Giang nói chung, cán bộ, chiến sĩ Đội quy tập HCLS nói riêng vẫn dồn hết tâm huyết để tìm và đưa các anh về đoàn tụ với gia đình trong dịp kỷ niệm 75 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ (27-7).

Thượng tá Nông Thanh Dậu - Phó chủ nhiệm Chính trị, Bộ CHQS tỉnh cho biết: “Đảng ủy, Bộ CHQS tỉnh Hà Giang đẩy mạnh và triển khai tích cực các hoạt động về tổ chức tìm kiếm, quy tập HCLS. Quý II-2022, Bộ CHQS tỉnh chỉ đạo Cơ quan Chính trị và Đội quy tập tìm kiếm HCLS, cho đến hiện nay Đội đã tìm kiếm được 10 bộ hài cốt. Bộ CHQS tỉnh tham mưu cho Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh tổ chức Lễ truy điệu, an táng 10 bộ HCLS về Nghĩa trang liệt sĩ Quốc gia Vị Xuyên đúng dịp kỷ niệm 75 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ. Đồng thời phối hợp với các cơ quan liên quan tổ chức các hoạt động tri ân, nhân dịp kỷ niệm ngày 27-7 năm 2022”.

 Để công tác tìm kiếm đạt hiệu quả nhất, Bộ CHQS tỉnh Hà Giang bám sát Đề án tìm kiếm, quy tập HCLS và Đề án xác định danh tính HCLS còn thiếu thông tin. Mặc dù quá trình tìm kiếm gặp rất nhiều khó khăn, thậm chí nguy hiểm trực tiếp đến tính mạng những người đi tìm HCLS, nhưng bằng tình cảm và trách nhiệm, các anh đã vượt qua tất cả. Cụ thể về những khó khăn này, Thiếu tá Hoàng Vũ Dũng - Đội phó Đội quy tập HCLS, Bộ CHQS tỉnh Hà Giang cho biết: “Công tác tìm kiếm, quy tập HCLS trên địa bàn cũng gặp những khó khăn nhất định. Đó là địa bàn rừng núi đá hoang vu, mưa gió xói mòn làm thay đổi địa hình… Bên cạnh đó, những thông tin về HCLS của quần chúng nhân dân, đặc biệt là của các CCB tham gia chiến đấu ngày càng ít đi; cả tuyến biên giới vẫn còn rất nhiều vị trí chưa được rà phá vật cản nổ, nên gây ảnh hưởng rất lớn đến việc khảo sát, tìm kiếm HCLS”.

Tuy có những khó khăn chưa thể khắc phục được ngay, như vấn đề mìn, vật liệu nổ còn sót lại, cũng như những cơ sở về sơ đồ, thông tin còn thiếu hoặc sai sót đã cản trở quá trình tìm kiếm, nhưng thuận lợi là công tác tìm kiếm HCLS đã được các cấp, các ngành trong tỉnh cùng vào cuộc. Đặc biệt, cán bộ, chiến sĩ Đội quy tập HCLS, Bộ CHQS tỉnh xác định quyết tâm cao, điều chỉnh phương án tìm kiếm theo mùa sao cho hợp lý nhất. Tranh thủ mùa khô hoặc những ngày không mưa gió, khả năng quan sát địa hình dễ dàng, anh em tận dụng hết thời gian trong ngày để làm việc. Đội tìm kiếm cử các nhóm đi từ sớm, qua trưa đến tối mới về. Như vậy hiệu quả công việc sẽ cao hơn. Mỗi lần tìm được liệt sĩ sau bao năm nằm lại nơi rừng sâu thì toàn Đội thấy lòng mình thanh thản vô cùng.

Thiếu tá QNCN Phan Xuân Trường nhiều năm lặn lội trong rừng sâu vào địa bàn các xã Thanh Thuỷ, Thanh Đức hoặc tới các điểm cao ở thôn Nậm Ngặt của huyện Vị Xuyên bồi hồi nhớ lại những kỷ niệm: “Chúng tôi chuẩn bị bữa ăn ngay từ buổi sáng, cho cơm vào cặp lồng để mang đi theo. Đến trưa ăn tại vị trí và làm luôn, buổi chiều tiếp tục làm và tối mới quay trở về. Vất vả là vậy nhưng ai cũng xúc động khi tìm thấy đồng đội của mình. Khi lật tảng đá lên mà chúng tôi tìm được hài cốt các chú, các bác thì rất xúc động. Anh em rưng rưng nước mắt khi quy tập các liệt sĩ”.

Dịp tháng 7 này, nhiều CCB từng vào sinh ra tử ở Mặt trận Vị Xuyên năm nào cũng về đây tụ họp. Không chỉ là thăm lại chiến trường xưa, mà ở đó còn có đồng đội, còn có ký ức một thời lửa đạn của những CCB. Đại tá Nguyễn Thanh Tùng - CCB quận Cầu Giấy (Hà Nội) nhớ lại, khi chiến đấu ở Mặt trận Vị Xuyên, ông là Thiếu tá, Trung đoàn trưởng Trung đoàn Pháo binh 84, thuộc Sư đoàn 355, Quân khu 2. Khi ấy, chứng kiến đồng đội hy sinh, lòng ông cũng đau quặn thắt. Giờ đây lên thăm lại chiến trường xưa, thấy quê hương Vị Xuyên đã có nhiều đổi mới, đồng đội ngày ấy đã được quy tập về Nghĩa trang liệt sĩ Quốc gia Vị Xuyên nên ông và mọi người cũng thấy ấm lòng hơn: “Mỗi dịp đến ngày 27-7, là tôi càng thêm nhớ đồng đội mình đã hy sinh, càng thấy lòng mình rưng rưng nghĩa tình và tri ân đồng đội. Chúng tôi càng mong việc rà phá bom mìn được tiến hành nhanh hơn để công tác tìm các liệt sĩ đưa về nơi an nghỉ được thực hiện tốt hơn. Đó là niềm động viên rất lớn đối với chúng tôi - Đại tá Nguyễn Thanh Tùng cho biết.

Hôm nay, tại Nghĩa trang liệt sĩ Quốc gia Vị Xuyên hương trầm đang nghi ngút bay lên, ở đó có nghĩa tình rất sâu nặng của những người lính một thời binh lửa.

Hoàng Nghiệp