Bước chân người lính là khúc quân hành người chiến sĩ: “Đời mình là một khúc quân hành. Đời mình là bài ca chiến sĩ…”. Bước chân người lính đi qua bao cuộc chiến tranh chống giặc ngoại xâm, chống giặc thiên tai khắc nghiệt và chống giặc dịch bệnh hiểm nguy. Bước chân người lính trèo non, vượt biển, bấm chí băng lên, không ngại hy sinh gian khó. Đó là bước chân người lính Cụ Hồ với hình ảnh “Bác vẫn cùng chúng cháu hành quân” ra trận. Ta lại nhớ về Bác - Vị Tư lệnh tối cao đã từng “Chống gậy lên non xem trận địa” trên sườn núi năm nào, quần xắn cao với chiếc ống nhòm quan sát. Và trong đoàn quân vào giải phóng Thủ đô năm 1954 hay Đại thắng mùa Xuân năm 1975 vẫn có hình ảnh Bác “Như có Bác Hồ trong ngày vui đại thắng”.
Từ bước chân người lính, ta lại nhớ bước chân người Mẹ “Việt Nam anh hùng” không quản năm tháng nắng mưa như cánh cò trên đồng ruộng chắt chiu từng hạt thóc, hạt gạo nuôi con ra trận. Người lính bắt đầu lớn lên trong những bước đi chập chững của ca dao, dân ca, trong lời ru mẹ hát để hun đúc cho mình ý chí lập công đền đáp. Những bước chân của những đoàn xe thồ gạo, kéo pháo lên Điện Biên đánh giặc. Những bước chân hành quân thần tốc “Cành ngụy trang mang gió thổi ba miền” trong thơ Hữu Thỉnh. Bước chân bấm xuống phù sa đồng bằng, bước chân in lên đỉnh đèo mây gió, bước chân ấn sâu vào lòng cát đảo ngoài biển khơi xa. Tất cả đã làm nên bao huyền thoại tiếp nối bao thế hệ: “Lớp cha trước, lớp con sau/ Đã thành đồng chí chung câu quân hành” (Tố Hữu).
Người lính Việt Nam, người lính Cụ Hồ với hành trang trong điệp khúc quân hành thật giản dị. Đó là màu xanh áo lính, xanh như cây lá rừng nhiệt đới Việt Nam, xanh như cây vườn quê nhà. Màu xanh bền bỉ tô đậm thêm qua nắng mưa bão gió không phai nhạt vẫn ngời ngời xanh, tươi thắm xanh, đằm thắm xanh. Một màu xanh tin cậy yêu thương, một màu xanh da diết không sờn lòng. Màu xanh quân phục điệp trùng với bước chân người lính đi đến đâu cũng được vòng tay mến yêu của nhân dân mở ra rộng đón. Đó như là một căn cước của niềm tin: Màu xanh bảo vệ màu xanh, màu xanh nhân lên màu xanh - màu xanh của tự do, hòa bình, màu xanh của sự sống của hy vọng cũng như bước chân người lính cùng đồng hành, cùng đồng vọng cùng thẳng tiến. Vẫn vẹn nguyên tâm hồn hào hoa, thuần phác của người lính thuần Việt. Bước chân người lính đã được định vị từ sức mạnh bệ phóng của lòng đất mẹ của một tư thế: “Xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước/ Mà lòng phơi phới dậy tương lai” (Tố Hữu).
Nhớ sao cách đây 77 năm tại cánh rừng mang tên vị tướng Anh hùng dân tộc Trần Hưng Đạo, 34 chiến sĩ trong Đội Việt Nam Tuyên truyền giải phóng quân được thành lập là đội quân chủ lực đầu tiên của Quân đội ta, với vũ khí thô sơ, quân trang giản dị dưới sự chỉ huy của Đại tướng Võ Nguyên Giáp mở đầu bằng chiến thắng Phay Khắt - Nà Ngần. Những bước chân người lính ban đầu đó được tập hợp thành đội ngũ, đội hình lớn lao làm nòng cốt cho đoàn quân giải phóng tổng khởi nghĩa Tháng Tám thành công. Rồi anh Vệ quốc đoàn áo trấn thủ đơn sơ mũ nan trong kháng chiến chống Pháp. Anh Giải phóng quân vành mũ tai bèo trong kháng chiến chống Mỹ và người chiến sĩ mũ sắt trong các binh chủng hiện đại ngày nay. Tất cả đều in dấu bước chân người lính với đôi dép cao su, đôi dép Bác Hồ “Bác đi từ thuở chiến khu Bác về” (Văn An - “Đôi dép Bác Hồ”). Vẫn còn in cùng bước chân là dấu gậy Trường Sơn, dấu gậy tre ngà Thánh Gióng.
77 năm đã trôi qua từ ngày thành lập Quân đội ta, bước chân người lính đã lập nên những chiến công vang dội: Điện Biên Phủ chấn động địa cầu; Chiến dịch Khe Sanh, đường Chín - Nam Lào, Thành cổ Quảng Trị; 12 ngày đêm “Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không” và đỉnh cao là Chiến dịch Hồ Chí Minh đại thắng mùa xuân 1975. Hòa bình lập lại không lâu, người lính lại ra trận với chiến dịch biên giới phía Tây Nam và biên giới phía Bắc đất nước. Bao người con thân yêu lại ngã xuống. Và hiện nay trên biên cương Tổ quốc hay đảo khơi xa, những chiến sĩ như những cột mốc sống ngày đêm chắc tay súng bảo vệ vững chắc toàn vẹn lạnh thổ đất nước.
Hình ảnh của người lính còn hiện lên với một vẻ đẹp kiên cường thủy chung son sắt trong những cuộc chiến chống bão lũ thiên nhiên khắc nghiệt tràn lên đất nước ta. Các anh đã không quản bơi trong giá rét, lấy thân mình làm tấm phao cứu sinh vật lộn với dòng nước chảy xiết để cứu người, có khi hy sinh cả thân mình. Và đặc biệt trong cuộc chiến chống đại dịch Covid-19, người lính với những bước chân quen thuộc thân thiện đã đến từng nhà, từng ngõ, ân cần tình nguyện làm người chuyển hàng tiếp tế hay chuyển tiếp bệnh nhân đến bệnh viện, không sợ cái chết vô hình đang rập rình vây bủa xung quanh. Với các anh, nhân dân trao gửi như là một điểm tựa tinh thần tin cậy vào người lính, được hun đúc, được luyện rèn qua hàng chục năm và xa hơn nữa là hàng nghìn năm dựng nước và giữ nước từ mạch nguồn truyền thống lịch sử ngày càng nhân lên gấp bội. Điệp khúc quân hành vẫn đồng hành ca vang dưới lá cờ “Quyết chiến quyết thắng” tung bay bởi bước chân người lính vẫn tiếp tục hành quân trường kỳ không nghỉ.
Hà Tĩnh, tháng 12-2021.
Nguyễn Ngọc Phú