Vợ chồng CCB Trần Minh Tâm với khánh thành con đường" Đền ơn đáp nghĩa" do ông tài trợ tại Tây Ninh
Đó là cây xoài đã gắn liền với cuộc đời Mẹ Việt Nam Anh hùng Nguyễn Thị Nghé quê hương Ninh Thủy thường gọi mẹ Chua, người đã dâng hiến không chỉ cả tuổi thanh xuân của mình và có một người con là Liệt sỹ trong kháng chiến chống Pháp. Và nuôi những đứa con nhỏ lớn lên tiếp tục noi gương cha anh nối tiếp dòng máu cách mạng chống quân xâm lược và bè lũ bán nước. Mẹ đã dâng hiến cho quê hương đất nước thêm 3 người con trai nữa! 3 liệt sỹ oanh liệt ngã xuống ngay tại nền nhà quê hương của mẹ dưới gốc xoài huyền thoại một thời tuổi thơ của các anh…
Cây xoài này khi Mẹ và các con sinh ra nó đã có tự lâu lắm rồi. Mẹ cũng đã mất cách đây hơn 20 năm thọ 92 tuổi. Cây xoài vẫn còn đây trên mình nó cũng mang nhiều thương tích của cuộc chiến. Đặc biệt nó đã chứng kiến những cuộc hội ngộ và những cuộc chia ly đầy nước mắt thương đau để trở thành cây xoài huyền thoại…
Suốt nhiều tháng năm liền, cứ mỗi lần ngọn đèn trên những bàn thiêng ngoài trời cả xóm sáng lên và hương thơm nhang trầm ngào ngạt thì Bà Chua được gặp các con mình cùng đồng đội nó trên núi xuống làng tải lương thực thuốc men cho anh em về trên núi kháng chiến, không thiếu món gì… Nếu đêm nào đèn không được thắp sáng lên tức là đang có địch phục kích anh em sẽ không xuống! Mọi người còn nhớ như in vào một ngày tháng 8/1969, 3 đêm liền cây đèn bị tắt đến đêm thứ 4 bỗng nhiên sáng lên nhưng không do mẹ thắp mà do tên trung đội trưởng bảo an thắp sáng lên theo lời 1 tên gián điệp chỉ điểm khi chúng đã bắt giữ mẹ đem đi chỗ khác. Chúng gài lựu đạn, giăng bẫy mìn Claymor phục kích anh em trên núi xuống. Thấy đèn sáng báo yên, bộ đội và du kích từ trên núi xuống để nhận hàng. Bỗng những tiếng nổ rung trời vang lên nhiều anh em hy sinh trong đó có 1 người con trai của mẹ… Anh Trần Cổ ngã xuống máu nhuộm đỏ cả khu gốc cây xoài, má lại mất thêm một người con!
Mấy năm gần đây việc mở rộng đường bê tông nâng cấp từ xã lên phường rồi thành khu dân cư nông thôn mới văn hoá văn minh là cấp thiết, cây xoài to quá choáng vướng lối đi. Vì lợi ích chung của cộng đồng, anh em và cháu nội của bà là vợ chồng Em-Hồng, người thờ cúng mẹ Chua đành phải bóp bụng xót xa cắt bỏ cây xoài vương đầy kỷ niệm của một thời oanh liệt… mà nước mắt rưng rưng nhớ lại ngày nào những ký ức của bà nội kể lại cứ hiển hiện lên như mới hôm qua.
Anh Sáu Tâm, CCB phòng tình báo miền Nam, Trưởng Ban liên lạc CCB cụm tình báo H67- đơn vị Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân về thăm quê vợ. Anh chị bị vướng vào dịch Covid-19 mà phải cách ly ở tại địa phương trong 3 năm. Anh chị đã góp sức cùng xây dựng cho khu phố một phong trào học tập làm theo lời Bác Hồ dạy; xây dựng trên mảnh đất của gia đình thành một khu “Không gian văn hóa Hồ Chí Minh” nơi sinh hoạt học tập vui chơi “Học và làm theo tấm gương đạo đức của Bác Hồ” mang tên “Vườn hoa ơn Bác” cho hội người cao tuổi, hội chữ thập đỏ và tạo việc làm cho hơn 20 hội viên CCB, cán bộ công chức nghỉ hưu tại địa phương… Vợ chồng chị Hồng và các cháu của Mẹ thấy việc làm và sinh hoạt của Vườn hoa ơn Bác có nhiều ý nghĩa học tập, giáo dục truyền thống lịch sử nên tặng cây xoài nói trên cho Vườn hoa ơn Bác, để anh chị em CCB và hội người cao tuổi Ninh Thủy, Ninh Hòa, Khánh Hòa khu phố Mỹ Lương tiếp tục chăm sóc, lưu giữ kỷ niệm “Cây Xoài trên trăm tuổi với nhiều chiến tích Huyền thoại” thể hiện sự quan tâm chăm sóc những người có công với Tổ quốc với nhân dân như gia đình mẹ Chua.
Hiện nay cây xoài đã được bứng gốc tỉa bớt cành lá mang về trồng tại sân nhà, nơi đây trên mảnh đất nhỏ bé này đã có những trận đọ súng đẫm máu giữa quân Giải phóng miền Nam, bộ đội địa phương với lính đánh thuê Nam Triều Tiên, có rất nhiều kẻ thù bị tiêu diệt và cũng đã có hơn 10 đồng đội anh nằm lại đây.
Hiện nay, hàng ngày có các cụ cao tuổi, CCB và phụ nữ, thanh niên trong làng đến vui chơi sinh hoạt đều đọc được bia đá dưới gốc cây những hàng chữ mà những người con, những người công dân quê hương này cũng như thanh niên thời đại cả nước đã đọc qua một lần sẽ không thể nào quên… “Cây xoài cao niên trên trăm năm tuổi của gia đình Mẹ Việt Nam Anh hùng Nguyễn Thị Nghé (mẹ Chua) tặng. Dưới gốc cây xoài là 3 bộ bàn ghế đá cho các cụ cao tuổi ăn sáng ngồi sinh hoạt vui chơi, đánh cờ. Bên cạnh một bia đá to cao hơn ghi lại những chứng tích chiến tranh lịch sử một thời tại đây và chính gốc cây xoài này đã trở thành lịch sử và nó đã là những ký ức không thể nào quên trong cuộc chiến tranh giải phóng dân tộc đầy đau thương mất mát. Tại đây và ngay chính tại gốc cây xoài này cũng đã có một chiếc bàn Thiêng không mái che để ngoài trời (thờ Trời và các Thần linh), phía dưới thờ Thần Đất. Phía dưới và trên bàn thờ luôn có 2 cây đèn chong “ngày thì tắt - đêm thì đốt lên” - nhớ lại chặng đường lịch sử để cả làng quê, đồng chí, đồng đội và cả những người thân không bao giờ được quên các anh và cả Mẹ Việt Nam Anh hùng Nguyễn Thị Nghé (mẹ Chua)! …
Trong chiến tranh, thị xã Ninh Hòa là một địa phương chịu mất mát hy sinh nhiều nhưng lòng dân một lòng theo Đảng chiến đấu chống quân thù cho đến ngày giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước. Ngày nay trong công cuộc xây dựng cuộc sống mới, Đảng bộ và nhân dân đã từng bước vươn lên vững chắc, mạnh mẽ. Những cán bộ hôm nay trẻ, khỏe có kiến thức, năng lực hành động luôn luôn tìm tòi sáng tạo, đổi mới, dám nghĩ dám làm, kiên quyết đấu tranh với sự trì trệ , chậm đổi mới nhưng họ rất trân trọng những con người đã giành lại độc lập cho đất nước .Họ luôn sống với đạo lý “ Uống nước nhớ nguồn” thực hiện tốt công tác “ Đền ơn đáp nghĩa” quan tâm chăm sóc gia đình liệt sỹ, thương binh; chú trọng giáo dục truyền thống yêu nước , lòng tự hào về cha ông đã hy sinh vì công cuộc giải phóng dân tộc nỗ lực vươn lên vì môt mảnh đất quê hương Ninh Thủy, Ninh Hòa, Khánh Hòa giàu đẹp và mến khách.
Bài và ảnh: Nguyễn Hồng Thái