Tại Hà Nội, mới đây đã diễn ra Hội nghị Chính phủ với các tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước để cùng lắng nghe và giải quyết các khó khăn, vướng mắc, thúc đẩy phát triển kinh tế đất nước trong năm 2013 này.
Nghiêm túc đánh giá kết quả hoạt động trong năm vừa qua, báo cáo của Ban chỉ đạo đổi mới và phát triển doanh nghiệp tại hội nghị cho thấy, mặc dù gặp rất nhiều khó khăn từ cơn suy thoái kinh tế toàn cầu, các tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước trong nhiều năm liền đảm đương một sứ mệnh lớn lao trong nền kinh tế đất nước, luôn được coi là trụ cột của nền kinh tế nước nhà trong suốt nhiều giai đoạn cách mạng hiện nay. Theo thống kê, các tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước hiện diện trên tất cả các lĩnh vực kinh tế chủ yếu của đất nước, hiện đang có tổng vốn chủ sở hữu là 735.293 tỷ đồng; tổng tài sản là 2,14 triệu tỷ đồng, trong đó tài sản cố định chiếm tỷ trọng bình quân là 43%. Năm 2012, tổng doanh thu của các tập đoàn, tổng công ty nhà nước đạt trên 1,621 triệu tỷ đồng, tăng 2% so với năm 2011, nhưng chỉ đạt 92% kế hoạch. Tổng lợi nhuận trước thuế đạt 127.510 tỷ đồng, giảm 5% so với thực hiện năm 2011. Tỷ suất lợi nhuận/vốn chủ sở hữu bình quân đạt 17,4%. Tổng nộp ngân sách của các tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước là 294.000 tỷ đồng, đóng góp khoảng 38- 39% tổng sản phẩm nội địa (GDP); giải quyết công ăn việc làm cho hàng chục triệu người và đóng góp to lớn cho các chương trình an sinh xã hội của đất nước. Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân khác nhau cả về chủ quan và khách quan đem lại, hiệu suất sinh lời của các tập đoàn, tổng công ty nhà nước thường không cao, kết quả kinh doanh thậm chí là làm ăn thua lỗ, trở thành một gánh nặng cho nền kinh tế đất nước. Tính chung, đến nay, tổng số nợ của các tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước phải trả đã lên đến 1,334 triệu tỷ đồng; hệ số nợ phải trả/vốn sở hữu bình quân là 1,82 lần; một số tập đoàn, tổng công ty nhà nước có hệ số nợ phải trả/vốn chủ sở hữu vượt quá giới hạn cho phép, cá biệt có những đơn vị đang ở mức rất cao.
Tại hội nghị này, Phó chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ, Phó trưởng ban thường trực Ban chỉ đạo đổi mới và phát triển doanh nghiệp cho biết, trong quá trình thực hiện tái cơ cấu các tập đoàn, tổng công ty nhà nước đang diễn ra, nhiều tập đoàn, tổng công ty đã có những bước điều chỉnh hợp lý như Tập đoàn dầu khí quốc gia Việt Nam tăng nguồn thu từ dịch vụ dầu khí, tự chủ trong chế tạo giàn khoan và thiết bị khai thác dầu khí; Tập đoàn viễn thông Quân đội đẩy mạnh đầu tư ra nước ngoài… Các tập đoàn, tổng công ty đã xây dựng đề án tái cơ cấu một cách toàn diện, xác định mô hình tổ chức, kế hoạch sản xuất kinh doanh, nguồn nhân lực… trên cơ sở xác định rõ nhiệm vụ, ngành nghề, chiến lược phát triển. Năm 2012, cả nước có 21 doanh nghiệp nhà nước đã được sắp xếp, trong đó có 13 doanh nghiệp (3 tổng công ty) được cổ phần hóa, 5 doanh nghiệp sáp nhập, 3 doanh nghiệp chuyển thành công ty TNHH một thành viên. Một số đơn vị khác cũng bắt đầu quá trình tái cơ cấu. Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng lưu ý: “Tái cơ cấu không được vội vàng, tránh để thất thoát tài sản Nhà nước. Lựa chọn đối tác chiến lược phải đặt lợi ích đất nước lên trên hết”, đồng thời nhắc nhở lãnh đạo các đơn vị phải gương mẫu trong công tác, quyết tâm vượt qua khó khăn để tổ chức cho đơn vị mình hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao; tập trung công tác xây dựng Đảng, không được để cơ sở Đảng bất động như ở Vinashin trong thời gian qua, kiên quyết thoái vốn đã đầu tư ra ngoài lĩnh vực kinh doanh, kiên quyết đấu tranh phòng chống tham nhũng, lãng phí... Đây chính là chìa khóa mà Đảng, Nhà nước đề ra để các tập đoàn, tổng công ty nhà nước hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao trong năm 2013 này.
Cũng trong hội nghị này, lãnh đạo các tập đoàn kinh tế, các tổng công ty nhà nước đã đề đạt nhiều ý kiến với Chính phủ về giảm bớt thủ tục hành chính, xây dựng cơ chế mới, đặc biệt trong cơ chế tiêu thụ sản phẩm, giảm thuế, tạo nhiều điều kiện thuận lợi giúp các tập đoàn kinh tế, các tổng công ty nhà nước thuận lợi hơn trong sản xuất, kinh doanh để cùng hoàn thành tốt các mục tiêu, nhiệm vụ đề ra trong năm 2013 cho đơn vị mình và hướng tới những mục tiêu phát triển ngày càng cao hơn của nền kinh tế đất nước.
Thanh Huyền