Năm 1998, khi bắt đầu thực hiện Quyết định 661 của Chính phủ, Bộ Quốc phòng đã chuyển đổi các dự án từ Chương trình 327 sang Chương trình trồng mới 5 triệu ha rừng. Kể từ đó các dự án đã được thay đổi theo mục tiêu, nhiệm vụ Chính phủ đã đề ra trong Quyết định 661, là đến năm 2010 cả nước sẽ trồng được 5 triệu ha rừng, trong đó 2 triệu ha rừng phòng hộ và đặc dụng, 3 triệu ha rừng sản xuất và tăng độ che phủ của rừng lên 43%. Mục tiêu của Chương trình 327 là nhanh chóng phủ xanh đất trống đồi núi trọc, thì đã chuyển sang vừa phủ xanh đất trống đồi núi trọc, vừa phải bố trí cơ cấu cây trồng hợp lý, nhằm nâng cao chất lượng của rừng, như trồng các loại cây bản địa, cây lâu năm có giá trị kinh tế cao.

Quân đội tham gia Chương trình trồng mới 5 triệu ha rừng dựa trên cơ sở hệ thống tổ chức, chỉ huy sẵn có, lực lượng lao động dồi dào và có sức khỏe, cho nên việc quản lý, tổ chức thực hiện việc trồng, chăm sóc và bảo vệ rừng hằng năm nhiều thuận lợi. Từ chủ đầu tư đến cơ quan chủ quản là một hệ thống tổ chức của quân đội, như Quân khu, Quân đoàn, Quân chủng, Binh chủng... đã góp phần giúp Ban chỉ đạo của Bộ Quốc phòng giám sát chặt chẽ các chủ đầu tư thực hiện các dự án nghiêm túc và có hiệu quả.

Hằng năm, nhiều đơn vị cấp trên của chủ đầu tư đã ứng vốn trước cho các đơn vị vay để chuẩn bị gieo ươm cây giống kịp thời vụ, như Quân khu 4, Quân đoàn 2... Ngoài ra còn giúp các chủ đầu tư huy động lực lượng lao động trong những lúc nhàn rỗi để thực hiện các công việc của dự án mà không ảnh hưởng đến nhiệm vụ huấn luyện quân sự của đơn vị.

Được Bộ Quốc phòng đặc biệt quan tâm và chỉ đạo, tạo điều kiện thuận lợi, các Ban quản lý dự án và các đơn vị hợp đồng thực hiện dự án đạt kết quả cao, đúng mục tiêu của chương trình. Qua 12 năm (1999-2010) tham gia thực hiện Dự án trồng mới 5 triệu ha rừng, Quân đội đã và đang thực hiện 62 dự án. Trong đó có 25 dự án đã kết thúc. Trồng mới và chăm sóc 34.386 ha; bảo vệ 195.284 lượt ha; khoanh nuôi tái sinh 21.350 lượt ha; xây dựng một số cơ sở hạ tầng phục vụ cho trồng và bảo vệ rừng, như: đường lâm sinh, chòi canh lửa, bảng biển báo, nội quy, đường ranh cản lửa...

Các dự án trồng mới 5 triệu ha rừng năm 2010 sẽ kết thúc. Do vậy từ năm 2011 trở đi, những diện tích rừng đã trồng vẫn phải chăm sóc, bảo vệ. Vì vậy, Bộ Quốc phòng kiến nghị sau Chương trình 661 nên chuyển thành Chương trình mục tiêu quốc gia và đề nghị Chính phủ tiếp tục bố trí vốn để chăm sóc, bảo vệ diện tích rừng đã trồng.

Quỳnh Anh (TH)