Sương như những làn khói trắng từ các khe núi xung quanh tràn xuống đường phố. Trong cái giá lạnh đã thấy hơi ấm của mùa xuân. Sát bờ rào thưa, một cành đào đang nhú nụ lập lòe như một ngọn lửa nhỏ. Chúng tôi ngồi uống trà trong gian nhà của Chánh văn phòng Tỉnh hội Yên Bái. Câu chuyện vòng vo thế nào lại quay sang những việc đón xuân, đón tết. Nhưng không phải là làm cỗ, mua sắm hay thăm thú nơi đâu mà là xây dựng địa bàn an toàn, nhà nhà yên vui mỗi khi mùa xuân đến.

Sôi nổi nhất là Thượng tá Nguyễn Văn Ngát, Phó ban Tổ chức kiểm tra. Cứ theo lời anh thì một vụ của cây thuốc phiện là chừng 6 tháng, từ tháng 10 năm trước đến tháng 3 năm sau. Chính vì vậy mà cuối năm 2008, huyện Trạm Tấu phát hiện dân của 6 xã Bản Mù, Làng Mỳ, Tả Xi Láng, Xà Hồ, Túc Đán và Bản Công đã lén lút trồng 130 ha cây thuốc phiện trong những khu rừng rậm, núi cao, hẻo lánh, khó đi lại. Quyết tâm của huyện là vận động nhân dân nhổ bỏ trước tết Kỷ Sửu 2009. Hội CCB đã tham mưu cho lãnh đạo nhận làm lực lượng nòng cốt rồi tổ chức 6 tổ công tác ở 6 xã gồm những hội viên trẻ khoẻ, thông thuộc đường. Để phát động quần chúng, Hội đề ra phong trào thi đua “Gia đình CCB gương mẫu không tái trồng và tham gia triệt phá cây thuốc phiện”, rồi tổ chức mít tinh tại xã Bản Mù (nơi có diện tích trồng cây thuốc phiện nhiều nhất). Sau đó các tổ công tác có Bí thư Huyện ủy Hà Chế Họp đi cùng, mang gạo nước, nồi xoong, dao rựa luồn rừng, lội suối, leo lên núi cao tìm và nhổ bỏ, chụp ảnh các vườn nàng tiên nâu. Ròng rã trong một tháng, 6 tổ công tác đã phá được tổng cộng trên 3.000m2 cây thuốc phiện, không kể số diện tích bà con tự triệt phá. Từ mô hình này huyện Trạm Tấu tổ chức nhiều tổ công tác tiếp tục vào rừng tìm, diệt và hạn chế cơ bản tệ nạn trồng cây thuốc phiện trong những năm sau.

Đến mùa xuân Canh Dần (2010) thì ai cũng biết anh thương binh 2/4, Trần Văn Thách, Chi hội trưởng CCB thôn Đá Trắng, xã Lương Thịnh, huyện Trấn Yên. Đêm 30 tết cùng hai hội viên đi tuần trong khu dân cư trên quốc lộ 32, phát hiện một thanh niên đi xe máy rất đáng khả nghi, tổ ra hiệu dừng xe, thanh niên này cự cãi, đến khi bị khống chế thì hắn đưa ra một bọc tiền định hối lộ. Tổ tuần tra kiên quyết bắt giữ giao cho công an. Qua kiểm tra đã thu giữ 2 bánh hê-rô-in, bọc tiền mặt 100 triệu đồng, một dao nhọn. Tổ được Công an tỉnh “thưởng nóng” 5 triệu đồng và Tỉnh hội tặng bằng khen do lập chiến công giữa mùa xuân.

Nhân dân phường Yên Minh, TP Yên Bái vẫn cảm phục CCB Phạm Văn Tín, Trưởng ban an ninh phường. Tuy là thương binh 1/4 nhưng anh Tín không quản đau yếu, luôn cùng các lực lượng ngày đêm giữ gìn ANTT trên địa bàn. Lần ấy, anh gặp một đối tượng cầm dao trèo tường vào nhà dân định trộm cắp. Không kịp báo cho đồng đội, anh Tín hô lên rồi lao vào khống chế, đối tượng dùng dao chống trả quyết liệt. Hai bên vật nhau, khi anh Tín nắm được tay dao thì đối tượng cắn vào tay anh chảy máu. Dù đau đớn, anh vẫn cố giữ chặt đối tượng cho bà con đến giúp. Qua khai thác, đối tượng là một con nghiện và đã nhiễm HIV. Anh Phạm Văn Tín được công an tỉnh đưa đi chạy chữa kịp thời…

Đại tá Nguyễn Mạnh Đức, Chủ tịch Tỉnh hội, nguyên là Phó chỉ huy trưởng Bộ CHQS tỉnh Yên Bái, với kinh nghiệm hơn 20 năm chỉ đạo các phong trào địa phương, tâm sự: Yên Bái rộng gần 7.000km2, có huyện Mù Cang Chải xa nhất là gần 200km. Tỉnh có hai huyện đặc biệt khó khăn có từ 75 đến 95% là người H'mông, trước đây chỉ trồng cây thuốc phiện, dân trí thấp nên có tới 60 đến 70% số hộ nghèo. Một bộ phận hội viên trẻ, vừa hoàn thành NVQS trở về là vào Hội, nên mức độ rèn luyện còn hạn chế. Hội CCB coi việc tham gia giữ gìn ANTT là một nhiệm vụ quan trọng, thường xuyên, kết quả đã được Đảng, chính quyền và nhân dân ghi nhận. Năm 2011, các cấp Hội đã giúp đỡ, cảm hóa 46 người là hội viên, người thân hội viên là các đối tượng phạm tội, nghiện ma túy, trộm cắp vặt, cờ bạc, rượu chè bê tha… có tiến bộ; tham gia hòa giải 145 vụ với 751 người có mâu thuẫn trở lại hoà thuận; cung cấp 36 tin cho cơ quan chức năng; tổ chức 26 lần phối hợp cùng công an triệt phá tụ điểm ma túy, truy bắt tội phạm… được UBND tỉnh tặng bằng khen. Chuẩn bị đón xuân Nhâm Thìn 2012, Hội CCB tỉnh củng cố 426 tổ nắm tin, 44 tổ, đội CCB tình nguyện tham gia giữ gìn trật tự, tuần tra, canh gác. Các cấp Hội quản lý, giúp đỡ 354 người; trong đó có 59 đối tượng phạm tội, 212 người nghiện ma túy, 79 người mắc các tệ nạn xã hội khác, 4 người có HIV để họ nhanh tiến bộ, trở thành công dân tốt.

Mỗi khi mùa xuân đến là một lần lập thành tích mới. Ai ai cũng đợi chờ, mong mỏi một ngày xuân yên vui và đầm ấm.

Bài và ảnh: Tô Kiều Thẩm