Tuy nhiên, trước sự hỗ trợ của Chính phủ, nỗ lực khai thông thị trường xuất khẩu của cơ quan quản lý cũng như của doanh nghiệp, xuất khẩu thủy sản trong quý III, đặc biệt là tôm và cá tra sẽ phục hồi, góp phần đạt mục tiêu xuất khẩu thủy sản 6,5 tỷ USD cả năm 2012. XK hải sản ngoài mong đợi Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), thiếu vốn, thị trường EU suy giảm, giá tôm trên thị trường tuột dốc, tôm Việt Nam kém lợi thế về giá tại các thị trường XK chính, rào cản thị trường và chi phí sản xuất liên tục gia tăng là những vấn đề lớn mà ngành thuỷ sản phải đối mặt trong thời gian qua. Mặc dù, XK thủy sản trong quý I vẫn duy trì được đà tăng trưởng trên 15% so với cùng kỳ năm ngoái nhưng XK thủy sản sang quý II bắt đầu có dấu hiệu đi xuống khi chỉ còn tăng 6% so với cùng kỳ, thậm chí trong tháng 6, XK cá tra đã giảm 14,5%, tôm giảm trên 4%. Đáng chú ý trong quý II năm nay, XK hải sản đã có sự tăng trưởng ngoài mong đợi, bù đắp lại được sự sụt giảm của 2 mặt hàng XK chủ lực là tôm và cá tra. Trong đó, XK cá ngừ và mực, bạch tuộc đạt tăng trưởng rất khả quan, lần lượt gần 53% và 40%; giá trị XK các loại cá biển khác cũng tăng mạnh trên 64%, cùng với cua, ghẹ, surimi đã đưa tổng XK hải sản 6 tháng đầu năm 2012 lên 1,14 tỷ USD, chiếm gần 40% tổng giá trị XK thuỷ sản của Việt Nam. Cùng với sự gia tăng xuất khẩu, sản lượng khai thác hải sản trong nước cũng tăng mạnh trong 2 quý đầu năm, đặc biệt là sản lượng cá ngừ và các loài cá nổi. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp cá ngừ cũng tích cực nhập khẩu nguyên liệu để gia công XK đáp ứng nhu cầu của thị trường thế giới đã tạo điều kiện thúc đẩy sự tăng trưởng của XK hải sản. Nhiều cải thiện hỗ trợ xuất khẩu Những tháng cuối quý III, một số chính sách mới ban hành được đánh giá sẽ có những điều chỉnh tốt theo hướng có lợi cho các sản xuất và XK. Trước mắt, những khó khăn về thuế bảo vệ môi trường túi PE bao gói hàng XK và phí kiểm dịch thú y hàng thủy sản nhập khẩu để gia công, sản xuất XK đã nhận được các Bộ quan tâm giải quyết theo kiến nghị của cộng đồng doanh nghiệp. Gói cứu trợ 9.000 tỷ đồng cho ngành cá tra được thông qua cũng sẽ thúc đẩy hoạt động sản xuất nguyên liệu cá tra và tạo điều kiện cho doanh nghiệp thu mua nguyên liệu. Thị trường Châu Âu vẫn đang là thị trường lớn thứ 2 của thủy sản Việt Nam nhưng thị trường này chưa có chuyển biến nhiều trong quý III này, sức mua vẫn chưa cao. Trong khi đó, thị trường Nhật Bản với rào cản Ethoxyquin chưa được giải quyết sớm sẽ tác động khiến sự tăng trưởng XK sang thị trường này chững lại ở mức dương 22-25% so với cùng kỳ thay vì mức cao tới 35% của hết quý II vừa qua. Tuy nhiên, thị trường lớn nhất Mỹ và các thị trường tiềm năng Hàn Quốc, Trung Quốc - Hồng Kông, Australia, Mexico, khối ASEAN… vẫn đang tiếp tục có nhu cầu lớn và gia tăng nhập khẩu từ nguồn cung Việt Nam. Vẫn còn khó khăn Sản lượng tôm thu hoạch trong trong những tháng tới được dự báo sẽ tăng mạnh để bù đắp một phần cho giai đoạn dịch bệnh trong những nhừng tháng đầu năm nhưng đây cũng là thời điểm vào vụ thu hoạch tôm chính của một số nước sản xuất tôm lớn trên thế giới như Ấn độ, Thái Lan sẽ tạo ra nhiều khó khăn hơn trong cạnh tranh bán hàng tại các thị trường lớn. Nguồn nguyên liệu hải sản từ biển cho chế biến XK được đánh giá là dồi dào hơn từ cả nguồn cung trong nước và nước ngoài. Tuy nhiên, cơ cấu nguyên liệu nhập khẩu cho các mặt hàng XK chủ lực sẽ tăng cao để đáp ứng nhu cầu khi nguồn cung trong nước hạn chế. Các chi phí đầu vào tính cho giá thành đơn vị sản phẩm thủy sản sẽ vẫn ở mức cao như quý II và cao hơn cùng kỳ 2011 từ 15-25%. Lãi suất vay ngân hàng đã điều chỉnh giảm xuống 10-12% nhưng tín dụng cho sản xuất vẫn thắt chặt ở đa số, kết hợp với các chi phí đầu vào tăng cao, đang và sẽ là bài toàn lớn cho các doanh nghiệp thủy sản. Việc đẩy mạnh sản xuất trong những tháng cuối quý III sẽ khó xảy ra ở nhiều doanh nghiệp mà xu hướng điều chỉnh quy mô, cắt giảm chi phí và tăng trưởng nhẹ sẽ rõ ràng hơn. Dù sẽ tiếp tục vấp phải nhiều khó khăn trong XK thủy sản những tháng cuối năm, nhưng VASEP lạc quan rằng gói cứu trợ 9.000 tỷ đồng của Chính phủ sẽ phần nào vực dậy ngành cá tra, cùng với sự hỗ trợ tích cực của các cơ quan quản lý trong việc khai thông và phát triển thị trường, XK tôm và cá tra trong quý III sẽ hồi phục, từ đó tạo đà phát triển để đạt mục tiêu doanh số 6,5 tỷ USD XK thủy sản cho cả năm 2012. Minh Anh (TH)