Ngày nay, Định Hóa đang trở thành một địa chỉ đỏ, một điểm đến thân thiện của người dân Việt Nam và du khách gần xa.

Khởi nguồn cho một sức mạnh

Tuyên Hóa là tên cổ xưa nhất của Định Hóa, mà ngày nay chúng ta biết được qua sử sách. Theo “Dư địa chí“ của Nguyễn Trãi , tên ấy có từ thời Tiền Lê tồn tại suốt gần mười thế kỉ. Đến thời Nguyễn, châu Tuyên Hóa được gọi là châu Định Hóa. Năm Minh Mạng thứ ba (1822), Định Hóa đổi thành Định Châu. Năm 1835, Minh Mạng tách một số châu, huyện thuộc phủ Phú Bình lập ra phủ mới, gọi là phủ Tông Hóa có 9 tổng, 36 xã.

Với địa hình và núi non hiểm trở, vào năm 1913 thực dân Pháp đã cho xây dựng nhà tù tại Chợ Chu để giam giữ các thân nhân những người yêu nước và tù chính trị của ta, điều này đã tạo tiền đề cho người dân nơi đây có thêm ý thức giác ngộ cách mạng sâu sắc. Thời kỳ vận động Cách mạng Tháng Tám (1939-1945), Định Hóa là một trong ba căn cứ cách mạng nổi tiếng của cả nước (sau Cao Bằng và Bắc Sơn, Võ Nhai). Là một trong hai huyện giành chính quyền sớm nhất của tỉnh Thái Nguyên (26-3-1945); nơi hợp nhất các lực lượng võ trang cách mạng thành Việt Nam giải phóng quân, là trung tâm của khu giải phóng (6-1945), Định Hóa còn là nơi dấy lên cao trào kháng Nhật cứu nước sôi động, quyết liệt nhất trong khu giải phóng. Thời kỳ kháng chiến chống Pháp (1946 - 1954), Định Hóa còn là trung tâm của “Thủ đô kháng chiến” - nơi đặt nhiều cơ quan đầu não của Đảng và Chính phủ.

Chứng minh cho các chứng tích đó của Định Hóa là 93 di tích nơi ở và làm việc của Chủ tịch Hồ Chí Minh, cùng nhiều đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các cơ quan, nhà máy, công binh xưởng của T.Ư và quân đội…

Phát huy truyền thống cách mạng- quyết tâm xây dựng quê hương giàu đẹp

Sau chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ, hòa bình lập lại ở miền Bắc cùng với cả nước bắt đầu công cuộc xây dựng đất nước, Định Hóa gặp không ít khó khăn, các cơ quan, đơn vị của Trung ương trở lại Hà Nội để tiếp tục sự nghiệp cách mạng, tạo nên sự hẫng hụt trong sinh hoạt cũng như tâm lý của nhân dân. Vậy là đảng bộ, chính quyền và nhân dân Định Hóa lại bắt đầu “ổn cư”, “khởi nghiệp” bắt tay vào sản xuất để lo có cái ăn, cái mặc rồi trường học, y tế… đặc biệt là công tác cứu đói, xóa mù chữ, chữa bệnh cho nhân dân. Sau 10 năm bắt tay vào ổn định KTXH, Định Hóa lại cùng cả nước thực hiện hai nhiệm vụ chiến lược vừa xây dựng kiến thiết miền Bắc, vừa cung cấp sức người sức của cho tiền tuyến lớn miền Nam. Tổng kết sau 2 cuộc kháng chiến, Đảng bộ và nhân dân Định Hóa đã được Đảng và Nhà Nước phong tặng nhiều danh hiệu cao quý cho các cá nhân và tập thể như 10 Mẹ Việt Nam Anh hùng, 2 Anh hùng LLVTND; đã có 17/24 xã và thị trấn được phong tặng Anh hùng LLVTND. Cán bộ, nhân dân huyện Định Hóa được phong tặng Anh hùng LLVTND và được tặng thưởng nhiều huân huy chương các loại.

Kế thừa phát huy truyền thống cách mạng sau 25 năm thực hiện đường lối đổi mới do Đảng ta khởi xướng, Định Hóa đã nêu cao tinh thần đoàn kết vượt qua khó khăn. Trên cơ sở sự quan tâm giúp đỡ của các cơ quan, đơn vị doanh nghiệp Định Hóa đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng trên các lĩnh vực, tốc độ tăng trưởng kinh tế hằng năm luôn đạt bình quân từ 11-12%. Bình quân thu nhập đầu người năm 2010 đạt gần 10 triệu đồng . Bình quân lương thực đầu người đạt trên 500kg. Cơ cầu kinh tế đang chuyển dịch theo hướng tích cực. Cơ sở hạ tầng thiết yếu như điện, đường, trường, trạm từng bước được cải thiện và nâng lên để đáp ứng được yêu cầu phục vụ sản xuất và đời sống của nhân dân... 100% số xã có điện lưới quốc gia, 21/24 xã đã có đường nhựa đến trung tâm xã. Hiện nay, toàn huyện có 5 trung tâm cụm xã và 11 chợ nông thôn với gần 2.500 hộ kinh doanh. Toàn huyện có 90 doanh nghệp, 52 trang trại.

Lĩnh vực văn hóa xã hội, thực hiện các chính sách an sinh xã hội đạt được nhiều kết quả quan trọng, công tác Quốc phòng quân sự địa phương, giữ gìn, an ninh trật tự luôn được đảm bảo, công tác xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị cơ sở được quan tâm, trú trọng thường xuyên. Nhiệm vụ trong thời gian tới đối với Định Hóa đã xác định là: Tiếp tục đổi mới và nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của các tổ chức Đảng, đặc biệt Đảng bộ - Chính quyền - Nhân dân Định Hóa đang chú trọng đẩy mạnh xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội, phục vụ đời sống mới của đồng bào các dân tộc trong huyện, cụ thể như: Tập trung xây dựng hoàn chỉnh quy hoạch phát triển KTXH huyện giai đoạn 2010-2020, có tính đến năm 2030; quy hoạch điều chỉnh mở rộng thị trấn Chợ Chu đến năm 2020; hoàn chỉnh quy hoạch xây dựng nông thôn mới đối với tất cả các xã trong huyện, làm cơ sở để thu hút đầu tư, xây dựng kết cấu hạ tầng nhanh, đồng bộ phục vụ nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội và du lịch. Đẩy mạnh công tác giải phóng mặt bằng, huy động tối đa các nguồn lực tại địa phương để lồng ghép với nguồn lực đầu tư của Nhà nước một cách hiệu quả nhất để xây dựng nhanh các dự án, công trình trọng điểm đã được xác định trong giai đoạn 2010-2015 và các cơ sở hạ tầng quan trọng phục vụ nông nghiệp - nông thôn. Phấn đấu đến năm 2015, cơ bản hoàn chỉnh hệ thống thủy lợi chủ động tưới tiêu như: Hồ, đập, kênh; hoàn chỉnh hệ thống giao thông bao gồm đường Hồ Chí Minh, hệ thống đường tỉnh trên địa bàn, 100% đường liên xã rải nhựa, 40% đường giao thông liên thôn được bê tông hoặc rải nhựa, 65% số trường học, 90% kênh mương nội đồng được kiên cố hóa. Nâng cấp một số đường điện trung kế và hạ thế hiện nay đã xuống cấp, đảm bảo phục vụ nhu cầu sản xuất và sinh hoạt của nhân dân. Xây dựng cơ chế hỗ trợ, kêu gọi các nhà đầu tư vào huyện xây dựng hạ tầng giao thông gắn với quy hoạch dân cư đô thị theo hình thức BOT. Đồng thời chú trọng phát triển sản xuất để tăng thêm các nguồn thu mới, tăng cường khai thác triệt để các nguồn thu hiện có; trong đó tập trung quyết liệt vào khoản thu cấp quyền sử dụng đất tại các cơ sở để có nguồn thu cho đầu tư phát triển. Phấn đấu hằng năm tăng thu ngân sách từ 20% trở lên. Chi ngân sách đúng quy định, thực hiện tiết kiệm chống lãng phí, ưu tiên chi cho đầu tư phát triển. Đẩy mạnh chỉ đạo hoạt động tín dụng thuận tiện, đảm bảo đáp ứng kịp thời nhu cầu vốn phục vụ sản xuất và nâng cao đời sống của nhân dân. Bên cạnh đó, cũng cần tiếp tục thực hiện đề án “Tăng cường công tác quản lý sử dụng đất đai giai đoạn 2010-2015”, nhằm tăng cường công tác quy hoạch sử dụng đất, từng bước đáp ứng yêu cầu của sự phát triển chung, tăng cường kỷ cương trong lĩnh vực quản lý nhà nước về đất đai trên địa bàn. Triển khai các hoạt động kiểm tra và xử lí ô nhiễm môi trường. Đảm bảo thực hiện tốt nhiệm vụ bảo vệ tài nguyên môi trường trên địa bàn.

Để thực hiện được mục tiêu như trên, huyện Định Hóa đã xác định các nhóm nhiệm vụ trọng tâm và hệ thống các nhóm giải pháp để triển khai thực hiện, trong đó Định Hóa đã chú trọng vào việc khai thác và huy cao nhất mọi nguồn lực tại địa phương. Tuy nhiên với một huyện có nhiều khó khăn như Định Hóa thì điều quan trọng là tiếp tục phải có thêm nguồn đầu tư, hỗ trợ của Trung ương, của tỉnh và các nguồn hỗ trợ, tài trợ giúp đỡ của các cơ quan, đơn vị, cộng đông doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh. Từ tình hình thực tế đó, Đảng bộ và nhân dân các dân tộc Định Hóa tiếp tục đề nghị với T.Ư chỉ đạo các bộ, ngành sớm cho khởi công đường Hồ Chí Minh đoạn qua Thái Nguyên tạo điều kiện để Định Hóa có điều kiện phát triển kinh tế (Định Hóa không có đường quốc lộ). Đây là con đường huyết mạch quan trọng nhất cho sự giao lưu phát triển và sớm quy hoạch tổng thể Khu du lịch ATK Phú Đình thành Khu du lịch trọng điểm quốc gia. Đây cũng là cơ sở để Định Hóa thu hút và mời gọi đầu, tư tạo tiền đề và cơ sở cho sự phát triển nhanh, bền vững trong thời gian tới.

Phát huy truyền thống của quê hương cách mạng, kế thừa những kết quả đạt được trên các lĩnh vực công tác; với sự quan tâm giúp đỡ của T.Ư, của các cơ quan đơn vị, các doanh nghiệp, trong thời gian tới Đảng bộ và nhân dân các dân tộc huyện Định Hóa quyết tâm vượt qua mọi khó khăn, thách thức, thực hiện thắng lợi những mục tiêu, nhiệm vụ trong nhiệm kỳ 2010-2015, xây dựng Định Hóa ngày càng phát triển và đích thực là địa danh “Thủ đô” trong thời kỳ kháng chiến của cả nước.

Trọng Tài - Trọng Trường Giang