Vừa tròn một tháng sau khi điện tăng giá 5% vào ngày 1/7, chỉ trong vòng một ngày cả xăng - gas đồng loạt điều chỉnh với mức tăng khá mạnh (900 đồng mỗi lít xăng và 52.000 đồng bình gas 12 kg). Chuyên gia kinh tế Huỳnh Bửu Sơn cho rằng, chỉ trong một thời gian ngắn nhưng 3 mặt hàng thiết yếu liên tục tăng là điều bất hợp lý, nhất là trong bối cảnh sức mua người dân suy kiệt, hàng tồn kho cao.

Chưa đầy 12 ngày, giá xăng đã tăng hai lần với mức lần lượt là 400 đồng và 900 đồng mỗi lít. Như vậy tính từ đầu năm đến nay, xăng dầu đã có 9 lần điều chỉnh với 4 lần tăng và 5 lần giảm. Tuy nhiên, tổng số 4 lần tăng lên tới 4.300 đồng mỗi lít, trong khi sau 5 lần xăng chỉ giảm vỏn vẹn 3.200 đồng. Điều này khiến chuyên gia lo ngại có khả năng hình thành "thị trường xăng dầu bất bình đẳng".

Chuyên gia kinh tế Lê Đăng Doanh nhìn nhận, việc giảm nhỏ giọt vài trăm trong khi tăng mạnh tới suýt soát 1.000 đồng, thậm chí lên tới 2.100 đồng vào thời điểm 7/3 là không công bằng. Khi mặt hàng xăng dầu được điều chỉnh theo giá thị trường, thì đương nhiên, giá trong nước sẽ căn cứ vào thế giới để biến động. Tuy nhiên, với mức "tăng nhiều, giảm ít" sẽ hình thành thị trường thiếu minh bạch. Do đó, theo ông Doanh, việc cần làm là điều chỉnh đúng quy luật.

CPI hai tháng âm liên tục cho thấy sức mua người dân đang dần cạn kiệt, sản xuất trì trệ. Báo cáo mới nhất của Chính phủ cho hay, từ đầu năm đến 20/7, cả nước chỉ có gần 40.000 doanh nghiệp đăng ký thành lập, giảm 11,6% so với cùng kỳ. Trong 7 tháng đầu năm có 30.300 doanh nghiệp phải giải thể do gặp khó khăn. "Doanh nghiệp đang ngấp nghé phá sản sẽ bị giáng đòn mạnh", ông Long bày tỏ.

Giới chuyên gia lo ngại, mức tăng giá này sẽ lan tới các hàng hóa khác, thậm chí, điện và xăng tăng giá luôn là cái cớ để thị trường lợi dụng đẩy giá lên. Dưới sự cộng hưởng của nhiều yếu tố và tác động dây chuyền, một làn sóng tăng giá mới sẽ đến. Kết quả là, mọi người dân sẽ tập dần một thói quen thích ứng với hoàn cảnh là cắt giảm chi tiêu để chạy bão giá. "Điều này trái ngược với nỗ lực của các cấp, các ngành đang ra sức xóa tảng băng hàng tồn kho, kích cầu tiêu dùng", ông Huỳnh Bửu Sơn nhấn mạnh.

Quỳnh Anh (TH)