Theo báo cáo tình hình vận động, quản lý và sử dụng ODA và vốn vay ưu đãi 6 tháng đầu năm 2015 cho thấy, tổng mức giải ngân vốn ODA và vốn vay ưu đãi trong 6 tháng đầu năm 2015 thấp hơn 38% so với cùng kỳ năm 2014. Các nguyên nhân gây chậm trễ về tiến độ thực hiện và giải ngân chủ yếu là do vướng mắc về thể chế, pháp lý; quy định, quy chuẩn, tiêu chuẩn chuyên ngành; do các điều chỉnh, thay đổi trong quá trình thực hiện dự án; do vốn đối ứng không được bố trí đầy đủ và kịp thời...Vướng mắc lớn nhất ảnh hưởng nhiều đến tiến độ giải ngân là việc không cho phép giải ngân vượt kế hoạch được giao theo Nghị quyết của Quốc hội về dự toán ngân sách nhà nước năm 2015, bên cạnh đó một số dự án đã được ký kết nhưng không bố trí kế hoạch.
Để khắc phục những hạn chế trên, Phó Thủ tướng Chính phủ Hoàng Trung Hải yêu cầu các Bộ, ngành và địa phương cần hoàn thành đúng tiến độ các nhiệm vụ được giao tại Quyết định số 1257/QĐ-TTg ngày 25/7/2014 của Thủ tướng Chính phủ về Kế hoạch hành động cải thiện tình hình thực hiện các chương trình, dự án ODA và vốn vay ưu đãi thời kỳ 2014 - 2015.
Các cơ quan quản lý nhà nước về ODA, các cơ quan chủ quản và chủ dự án phối hợp với các nhà tài trợ giám sát chặt chẽ các dự án thuộc danh sách các dự án chậm tiến độ để xử lý kịp thời các khó khăn vướng mắc trong quá trình triển khai, thực hiện.
Về vốn đối ứng cho các chương trình, dự án ODA và vốn vay ưu đãi, Phó Thủ tướng yêu cầu các Bộ, ngành, địa phương và các chủ dự án căn cứ vào nguồn vốn đối ứng trong nước hàng năm để cân đối tính toán nguồn vốn vay nước ngoài đảm bảo thực hiện đúng tiến độ dự án; trong trường hợp thiếu vốn đối ứng, các Bộ, ngành, địa phương và chủ dự án tự chịu trách nhiệm bố trí vốn đối ứng; thường xuyên rà soát và báo cáo cập nhật tình hình giải ngân vốn đối ứng để có phương án xử lý kịp thời các vướng mắc.
Cùng với đó, các cơ quan chuyên ngành (Bộ Giao thông vận tải, Bộ Xây dựng,…) tăng cường rà soát, hoàn thiện hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật, công bố các tiêu chuẩn, quy chuẩn, định mức ngành (trước mắt liên quan đến lĩnh vực đầu tư xây dựng, vận hành và khai thác đường sắt đô thị tại Việt Nam); tổng hợp, thống kê suất đầu tư của các dự án đường sắt đô thị trên thế giới và khu vực, làm cơ sở cho việc thiết kế phù hợp các dự án xây dựng tuyến đường sắt đô thị sử dụng ODA và vốn vay ưu đãi trong thời gian tới./.
Hoàng Linh