WTO đón chào nước Nga, một thành viên mới (17/11/2011)

Để đến được hồi kết này, Mát-xcơ-va đã phải hao tâm, tốn sức không ít. Lệ thường, một quốc gia chỉ mất từ 5 đến 7 năm để hoàn tất những thủ tục gia nhập WTO. Nhưng nước Nga đã phải mất đến 18 năm, nhiều hơn bất kỳ thành viên nào của WTO. Trả lời 3.500 câu hỏi về hệ thống thương mại, quy mô của nền kinh tế lớn nhất thế giới hiện vẫn chưa tham gia tổ chức thương mại có ảnh hưởng nhất toàn cầu gây e ngại cho nhiều đối tác đã làm nguyện vọng của Nga bị kéo dài hơn mong muốn. Vì thế, kể từ những cuộc đàm phán đầu tiên diễn ra năm 1998, thay vì có được từ 10 đến 20 hiệp định song phương về tiếp cận thị trường như thông lệ, Nga đã phải thuyết phục tới 60 quốc gia thành viên.

Từng kiên quyết phản đối sự giám sát từ bên ngoài tại khu vực mà Mát-xcơ-va hậu thuẫn, bất chấp phản ứng gay gắt từ nước Cộng hòa Gru-di-a, sự chuyển hướng về quan điểm của Nga trong vấn đề từng làm đổ vỡ không ít cuộc đàm phán trực tiếp với Gru-di-a phản ánh sự thỏa hiệp vì những lợi ích lớn hơn của Krem-lin. Dù đã lần lượt đạt được các thỏa thuận riêng rẽ với hầu hết thành viên của WTO, trong đó có những đối tác đáng gờm như Mỹ và Liên minh châu Âu (EU) và những bất đồng với Gru-di-a sau cuộc chiến 5 ngày tại nam Ô-xe-ti-a hồi tháng 8-2008 gần như đóng chặt con đường vốn nhiều trắc trở của Nga tới WTO. Tuy nhiên, tiến trình tưởng chừng bị đình trệ vô thời hạn đã rộng mở khi Tbi-li-si khẳng định sẽ không cản trở nước láng giềng tham gia sân chơi toàn cầu này.

Nga đã chạm tay vào tấm vé WTO sau 18 năm nỗ lực và chờ đợi. Chấp nhận yêu cầu của Gru-di-a - để lực lượng quốc tế giám sát hoạt động thương mại xuyên biên giới ở hai khu vực ly khai là Áp-kha-di-a và Nam Ô-xe-ti-a, thỏa thuận song phương Nga - Gru-di-a vừa được ký kết đã chính thức dỡ bỏ rào cản cuối cùng, trao cho Nga chiếc chìa khóa mở cánh cửa của tổ chức thương mại lớn nhất toàn cầu. Qua những bước đi khó khăn đó khiến người Nga càng có lý do để mừng vui với thành quả lịch sử vừa đạt được.

Theo đánh giá của Ngân hàng thế giới (WB), việc Nga - nền kinh tế lớn nhất thế giới còn nằm ngoài WTO, khi gia nhập tổ chức thương mại này có thể giúp Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) tăng 3,3% trong trung hạn và 11% trong dài hạn, đồng thời đưa Mát-xcơ-va hội nhập sâu vào hệ thống thương mại toàn cầu với hoạt động kinh doanh trở nên hiệu quả hơn và môi trường đầu tư được cải thiện hơn. Bên cạnh đó, WB cũng kỳ vọng rằng, sau khi trở thành thành viên của WTO, mức thuế nhập khẩu của Nga sẽ giảm từ mức 14% như hiện nay xuống trung bình còn 8%.

Cùng với việc đứng trong hàng ngũ của tổ chức thương mại lớn nhất thế giới, nền kinh tế Nga sẽ khôi phục đà tăng trưởng 1 %/năm trong giai đoạn từ 15-20 năm tới. Bên cạnh đó, chỉ số chứng khoán RTS của Nga cũng được dự báo là sẽ tăng từ 15-20 % sau khi nước này gia nhập WTO. Việc gia nhập WTO sẽ giúp đa dạng hóa nền kinh tế Nga thông qua việc đảm bảo khả năng tiếp cận tốt hơn của lĩnh vực xuất khẩu dịch vụ ra thị thường thế giới.

Theo đánh giá của các nhà quản lý quỹ, sau khi Nga trở thành thành viên của WTO, hoạt động của một số lĩnh vực công nghiệp, điển hình như công nghiệp thép sẽ được cải thiện đáng kể thông qua việc dỡ bỏ các rào cản xuất khẩu. Không những thế, tư cách thành viên WTO sẽ mở ra nhiều cơ hội cho những nỗ lực hội nhập của Nga vào nền kinh tế thế giới.

Có thể nói, có chiếc thẻ WTO, khả năng tiếp cận các thị trường nước ngoài sẽ dễ dàng hơn với Nga, vì doanh nghiệp của họ tránh được những rào cản thuế quan và phi thuế quan. Không chỉ tiết kiệm được 2,5 tỷ USD/năm do hàng hóa bị phân biệt đối xử ở thị trường nước ngoài, hàng hóa Nga còn có thể đến với người tiêu dùng thế giới tự do hơn và đây sẽ là giải pháp hữu hiệu khuyến khích nền sản xuất trong nước khi Nga vào WTO. Không còn ở ngoài cuộc chơi toàn cầu hóa, Mát-xcơ-va sẽ tham gia vào quá trình xây dựng và cải tổ các luật lệ thương mại quốc tế theo hướng phù hợp và phản ánh đúng lợi ích của Nga.

Tuấn Minh