Hay quên và cách phòng ngừa
Hay quên là vấn đề thường gặp ở người già nhưng hiện nay nhiều người trẻ cũng mắc phải triệu chứng này. Chắc hẳn chúng ta đã có không ít lần quên một sự việc từng xảy ra, quên tên một ai đó, quên việc bạn vừa làm hay thậm chí không nhớ nơi để chìa khóa, tay cầm chìa khóa mà đi tìm... Đây có thể là biểu hiện của sự mất tập trung tinh thần hoặc mệt mỏi tạm thời, nặng hơn là dấu hiệu của chứng hay quên.
Nguyên nhân gây hay quên
Tuổi tác: Quá trình lão hóa tự nhiên có thể dẫn đến sự suy giảm chức năng não. Người cao tuổi thường gặp phải tình trạng hay quên do sự thay đổi của não bộ theo thời gian.
Căng thẳng, lo âu: Căng thẳng và lo âu kéo dài có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng tập trung và ghi nhớ. Khi cơ thể phải đối mặt với áp lực, hormone căng thẳng như cortisol gia tăng, làm giảm hiệu suất hoạt động của não bộ và có thể làm tăng nguy cơ hay quên.
Ăn uống không hợp lý: Chế độ ăn uống thiếu dinh dưỡng, đặc biệt là thiếu vitamin B1, Omega - 3 và các khoáng chất cần thiết, có thể dẫn đến suy giảm chức năng não. Chế độ ăn không cân đối có thể làm tăng nguy cơ hay quên.
Sử dụng chất kích thích: Các chất kích thích như cà phê, rượu và thuốc lá có thể ảnh hưởng tiêu cực đến khả năng ghi nhớ. Việc sử dụng quá mức các chất này gây ra tình trạng mệt mỏi và lo âu, làm suy giảm chức năng nhận thức, dẫn đến hay quên.
Cách cải thiện chứng hay quên
Để cải thiện tình trạng hay quên, người bệnh có thể áp dụng một số biện pháp như:
Giữ tinh thần thoải mái, tránh xa căng thẳng: Căng thẳng khiến chúng ta kém tập trung hơn, từ đó dễ rơi vào tình trạng hay quên, không thể nhớ được mình đang định hay muốn làm gì.
Tránh xa rượu và các chất gây nghiện: Uống quá nhiều rượu sẽ gây độc cho tế bào não, lạm dụng rượu sẽ dẫn đến tình trạng suy giảm trí nhớ. Theo thời gian, lạm dụng rượu cũng có thể làm tăng nguy cơ sa sút trí tuệ.
Bổ sung đủ vitamin, đặc biệt là vitamin B12: Vitamin B12 bảo vệ tế bào thần kinh và rất quan trọng để não hoạt động một cách khỏe mạnh. Trên thực tế, nếu như thiếu vitamin B12 có thể gây ra những tổn thương vĩnh viễn cho não. Người lớn tuổi có tốc độ hấp thụ dinh dưỡng chậm hơn, điều này có thể khiến việc hấp thu vitamin B12 cũng kém hơn. Do đó cần chú ý tăng cường chế độ ăn giàu vitamin B12 cho người già, nếu tình trạng thiếu hụt vitamin B12 được giải quyết, bạn có thể đảo ngược các vấn đề liên quan đến trí nhớ.
Luyện tập trí não thường xuyên: Bằng cách khám phá những điều mới trong cuộc sống, đọc cuốn sách mới, chơi một môn trí tuệ mới, tham gia các khóa học để cải thiện sự giao tiếp xã hội.
Thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh: Tăng lượng trái cây, rau, ngũ cốc nguyên hạt và protein ít chất béo trong khẩu phần ăn hằng ngày.
Uống đủ nước: Người lớn tuổi đặc biệt dễ bị mất nước. Mất nước nghiêm trọng có thể gây ra lú lẫn, buồn ngủ, mất trí nhớ và các triệu chứng khác giống như mất trí nhớ. Điều quan trọng là phải uống đủ nước, cố gắng uống 1,5-1,8 lít nước mỗi ngày tùy cân nặng. Đặc biệt, cần chú ý nếu bạn đang dùng thuốc lợi tiểu, thuốc nhuận tràng hoặc bị bệnh tiểu đường, lượng đường trong máu cao, hoặc tiêu chảy... thì lượng nước đưa vào cũng cần điều chỉnh phù hợp.
Chú ý khi dùng một số loại thuốc: Nhiều loại thuốc kê đơn và không kê đơn hoặc kết hợp các loại thuốc có thể gây ra các vấn đề về nhận thức và mất trí nhớ như một tác dụng phụ. Vì vậy, trước khi sử dụng thuốc cần lưu ý tới tác dụng phụ và cân nhắc giữa lợi ích và nguy cơ.
Luyện tập thể thao: Hãy lựa chọn một môn thể thao phù hợp với thể chất và sức khỏe của mình. Việc tập thể thao thường xuyên giúp giảm căng thẳng, giữ tình thần lạc quan hơn.
Khi nào cần gặp bác sĩ?
Các dấu hiệu một người đang bị sa sút trí tuệ có thể bao gồm:
Mất trí nhớ về những sự kiện hoặc thông tin gần đây. Dấu hiệu dễ nhận thấy sớm nhất là người bệnh lặp đi lặp lại một câu hỏi và không thể nhớ câu trả lời.
Quên cách thực hiện một công việc quen thuộc như lái xe, nấu nướng hoặc tắm, vệ sinh thân thể.
Có vấn đề ngôn ngữ, chẳng hạn không dùng từ đúng hoặc lúng túng khi thể hiện yêu cầu.
Không nhớ làm thế nào để đến một nơi quen thuộc hoặc quá trình đi tới đó.
Không có khả năng nghĩ theo hướng trừu tượng, chẳng hạn hiểu về mục đích của đồng tiền.
Mất đồ vật và tìm thấy ở nơi khác lạ, chẳng hạn cho quần áo vào tủ lạnh.
Thay đổi tâm trạng và nhân cách, từ người vui tính trở nên giận dữ, thô lỗ, hoặc người tự tin trở nên sợ sệt, hoài nghi.
Mất hứng thú với các hoạt động, chẳng hạn các hoạt động yêu thích trước đây hay việc dành thời gian với bạn bè hoặc gia đình.
Khi bạn nhận ra hoặc được người thân nhận ra những dấu hiệu này, hãy đến gặp bác sĩ càng sớm càng tốt.
Minh An