CCB Nguyễn Đăng Hòa khốn khó khi nhường đất cho đường tránh Đông Buôn Ma Thuột
CCB Hòa (đứng giữa) phản ánh bên căn nhà và thửa đất chưa được đền bù thỏa đáng khi thu hồi.
Cuộc sống của 8 thành viên (gồm 2 gia đình) trong hộ cựu chiến binh (CCB) Nguyễn Đăng Hòa, trú buôn Cư Blim, xã Ea Kao, thành phố Buôn Ma Thuột (Đắk Lắk) vốn đã khó khăn, chật vật, lại càng trở nên khốn khó kể từ tháng 7-2024- khi UBND thành phố Buôn Ma Thuột triển khai phương án thu hồi đất để thực hiện Dự án đường Hồ Chí Minh, đoạn tránh phía Đông thành phố Buôn Ma Thuột.
Điều tra theo đơn thư của CCB Nguyễn Đăng Hòa cho thấy: Gia đình ông có quê gốc ở xã Đông Hòa, huyện Đông Sơn, tỉnh Thanh Hóa. Tháng 9-1978, khi 18 tuổi ông Hòa nhập ngũ, sau khi huấn luyện được biên chế về Phòng Quân báo Mặt trận 479, tham gia làm nhiệm vụ quốc tế tại Cam-pu-chia. Năm 1982, ông Hòa về phục viên. Năm 2005, CCB Hòa chuyển vào xã Ea Kao, thành phố Buôn Ma Thuột sinh sống. Tại thời điểm này, hộ CCB Hòa nhận chuyển nhượng thửa đất số 17, tờ bản đồ 91, diện tích 584,3m2, tọa lạc tạibuôn Cư Blim, xã Ea Kao. Tháng 12-2007, hộ CCB Hòa được UBND thành phố Buôn Ma Thuột cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho thửa đất trên, và thửa đất mang số mới là số 44B, tờ bản đồ số 8, diện tích sử dụng riêng là 500 m2 (84,3m2 còn lại không được cấp trong Giấy chứng nhận quyền sử dụng mới này là do nằm trong quy hoạch đất hàng lang an toàn giao thông); trong đó bao gồm 70m2 đất ở đô thị, và 430m2đất trồng cây hằng năm. Trên thửa đất này, gia đình CCB Hòa và gia đình con gái Nguyễn Thị Hằng, xây dựng 2 căn nhà ở liền kề, mỗi căn có diện tích sàn 74,54m2. Cũng trên thửa đất, vợ chồng CCB Hòa và gia đình con gái trồng một số loại cây ăn quả như bơ, mít, cam, điều, chuối và vườn rau.
Trao đổi với chúng tôi, CCB Hòa và con gái Nguyễn Thị Hằng cho rằng: Gia đình ông và gia đình con gái Hằng rất ủng hộ chủ trương khi Nhà nước thu hồi đất để xây dựng công trình đường Hồ Chí Minh, đoạn tránh phía Đông thành phố Buôn Ma Thuột. Nhưng trong quá trình tính toán đền bù, giải quyết tái định cư đối với hộ CCB Hòa theo phương án của UBND thành phố Buôn Ma Thuột còn những điểm thua thiệt, khiến gia đình CCB Hòa và gia đình con gái ông có nguy cơ “không có chỗ ở”.
Cụ thể, việc đến bù 2 căn nhà mà gia đình CCB Hòa và gia đình con gái Hằng đang ở chưa thỏa đáng. Theo tính toán với thời giá xây dựng hiện tại, để xây dựng được 2 căn nhà (mỗi căn có diện tích mỗi căn có diện tích sàn 74,54m2) phải tốn kém ít nhất 1,5 tỷ đồng. Trong khi đó phương án đền bù của UBND thành phố Buôn Ma Thuột đưa ra: Căn nhà 3 thành viên gia đình CCB Hòa đang ở được đền bù 281.211.521 đồng. Còn căn nhà 5 thành viên gia đình con gái Hằng đang ở với lý do xây dựng trên đất nông nghiệp, nên chỉ được đền bù vỏn vẹn 5.476.081 đồng(!).
Một điều bất hợp lý nữa, đó là việc giải quyết đất tái định cư: Hộ gia đình CCB Hòa có tổng cộng 2 gia đình đang ở trên cùng thửa đất. Nhưng UBND thành phố Buôn Ma Thuột chỉ giải quyết bán cho 1 thửa đất tái định cư, trong khu tái định cư ở xã Hòa Thắng, thành phố Buôn Ma Thuột với giá hơn 1,5 tỷ đồng. Bên cạnh đó, đối với 84,3m2 đất hộ CCB Hòa đang sử dụng, được đưa vào quy hoạch đất hành lang an toàn giao thông cũng không được đưa vào tính toán đền bù trong lần thu hồi này.
Trao đổi với chúng tôi, cha con CCB Nguyễn Đăng Hòa và Nguyễn Thị Hằng bộc bạnh: Một hộ, có hai gia đình đang ở trên cùng thửa đất diện tích 584,3m2; và trên thửa đất xây dựng 2 căn nhà, nhiều công trình phụ và cây trồng, mà chỉ được đền bù tổng cộng 1 tỷ 560 triệu đồng. Trong khi đó, nếu chỉ tính giá đất trên thị trường bây giờ, thửa đất 2 gia đình cha con CCB Hòa đang ở có mặt tiền rộng 10m, dài hơn 50m, nằm trên chục lộ chính của xã Ea Kao, gần trụ sở UBND, gần trường học đang có giá bán 350 đến 400 triệu đồng mét chiều rộng. Nhẩm tính, thửa đất của hộ CCB Hòa sẽ có giá trị thấp nhất là 3,5 tỷ đồng. Trong trường hợp này, nếu chỉ tính giá trị đất thôi, Hộ CCB Hòa đã thua thiệt đến 2 tỷ đồng.
CCB Hòa bức xúc: “Nay bị thu hồi đất và nhà cửa, tài sản trên đất, 2 gia đình tôi và con gái không biết sống ra sao. Tổng số tiền đền bù cho cả 2 gia đình cha con tôi không đủ mua 1 thửa đất tái định cư mà UBND thành phố Buôn Ma Thuột bán cho. Đã vậy, con trai út của tôi là Nguyễn Đăng Hán vừa hòa thành nghĩa vụ Quân sự trở về, chưa có công ăn việc làm ổn định, khiến cuộc sống gia đình càng thêm khó khăn!”.
Phân tích về trường hợp thu hồi đất, đền bù đất và tài sản trên đất của hộ CCB Hòa, Luật sư Nguyễn Văn Long (Đoàn Luật sư tỉnh Đắk Lắk) cho rằng: Đối với Dự án đường Hồ Chí Minh, đoạn tránh phía Đông thành phố Buôn Ma Thuột trước khi thu hồi đất thì UBND tỉnh Đắk Lắk và UBND thành phố Buôn Ma Thuột phải có trách nhiệm lập và thực hiện dự án tái định cư trước khi thu hồi đất. Cụ thể với trường hợp của hộ CCB Hòa, thuộc diện hỗ trợ tái định cư khi Nhà nước hồi đất, được quy định tại Điều 22, Nghị định số: 47/2014/NĐ-CP, ngày 15-5-2014 của Chính phủ quy định “Về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất”; cũng như được quy định tại Quyết định số 14/2022/QĐ-UBND, ngày 15-3-2022, của UBND tỉnh Đắk Lắk, quy định về “Về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất”. Mặt khác, CCB Hòa có gia đình con gái là Nguyễn Thị Hằng với 5 khẩu, đủ điều kiện để nhận thửa đất được giao tái định cư theo Điều 2 Quyết định số 14/2022/QĐ-UBND, của UBND tỉnh Đắk Lắk.Đặc biệt, căn nhà gia đình con gái ông Hòa là Nguyễn Thị Hằng đang có diện tích sàn 74,54m2, mà chỉ được đền bù 5.476.081 đồnglà chưa thỏa đáng. Diện tích đất quy hoạnh hành lang an toàn giao thông, nhưng chưa thu hồi, nay thu hồi của hộ CCB Hòa mà không tính toán đền bù là sai quy định của Pháp luật.”./.
Bài và ảnh: KIỀU BÌNH ĐỊNH