Khẩn trương rà soát nhân sự, tiến hành các bước giới thiệu người ứng cử ĐBQH

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân phát biểu tại Hội nghị.

Chủ tịch Quốc hội đề nghị các cơ quan, tổ chức, đơn vị khẩn trương rà soát nhân sự, tiến hành các bước giới thiệu người của cơ quan, tổ chức, đơn vị mình ứng cử ĐBQH. Sau đó, người được giới thiệu ứng cử và người tự ứng cử sẽ tiến hành nộp hồ sơ ứng cử, chậm nhất ngày 14/3/2021 là thời hạn cuối cùng để nộp hồ sơ ứng cử.

Ngày 4/2, tại Hà Nội, Đoàn Chủ tịch Uỷ ban Trung ương MTTQ Việt Nam tổ chức Hội nghị Hiệp thương lần thứ nhất nhằm thỏa thuận về cơ cấu, thành phần, số lượng người của cơ quan, tổ chức, đơn vị ở Trung ương được giới thiệu người ứng cử đại biểu Quốc hội (ĐBQH) khóa XV, nhiệm kỳ 2021-2026.

Tham dự Hội nghị có các đồng chí: Nguyễn Thị Kim Ngân, Chủ tịch Quốc hội, Chủ tịch Hội đồng bầu cử Quốc gia; Trương Thị Mai, Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng ban Dân vận Trung ương; Trần Thanh Mẫn, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Uỷ ban Trung ương MTTQ Việt Nam, Phó Chủ tịch Hội đồng bầu cử Quốc gia; các đại biểu là lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước, MTTQ Việt Nam, Hội đồng bầu cử quốc gia, Ủy ban Thường vụ Quốc hội; lãnh đạo  các ban, bộ, ngành, đoàn thể; các cụ, các vị, các đồng chí trong Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam khóa IX tại 5 điểm cầu là: thành phố Hồ Chí Minh, Hải Phòng, Đà Nẵng, Cần Thơ và tỉnh Thanh Hóa.

Phát biểu khai mạc Hội nghị, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Trần Thanh Mẫn cho biết, thời gian qua, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Hội đồng bầu cử quốc gia, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Ban Thường trực Uỷ ban Trung ương MTTQ Việt Nam và các ban, bộ đã ban hành nhiều văn bản lãnh đạo, chỉ đạo, hướng dẫn về công tác bầu cử. Hội đồng bầu cử quốc gia, Ban Thường trực Uỷ ban Trung ương MTTQ Việt Nam đã tổ chức Hội nghị trực tuyến toàn quốc tập huấn tới hàng vạn cán bộ và những người trực tiếp làm công tác bầu cử.

Chủ tịch Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh, việc tổ chức hiệp thương, giới thiệu người ứng cử ĐBQH, đại biểu HĐND là một giai đoạn hết sức quan trọng trong quá trình tổ chức bầu cử, để thỏa thuận về cơ cấu, thành phần và số lượng người của cơ quan, tổ chức, đơn vị được giới thiệu ứng cử ĐBQH, đại biểu HĐND cũng như việc lập danh sách sơ bộ và lựa chọn, lập danh sách chính thức những người ứng cử ĐBQH, đại biểu HĐND các cấp.

Theo quy định, để bảo đảm dân chủ, lựa chọn được những người tiêu biểu ứng cử ĐBQH, đại biểu HĐND, hội nghị hiệp thương sẽ được tiến hành ba lần. Hội nghị hiệp thương lần thứ nhất ở mỗi cấp được tổ chức trong khoảng thời gian từ ngày 3/2/2021 đến ngày 17/2/2021; Hiệp thương lần 2 sẽ xong trước ngày 19/3/2021; Hiệp thương lần 3 xong trước ngày 18/4/2021.

Chủ tịch Trần Thanh Mẫn đề nghị, để thực hiện công tác bầu cử theo đúng quy định của pháp luật, với tinh thần dân chủ, khách quan, thẳng thắn, xây dựng, trách nhiệm cao, các cụ, các vị, các đồng chí cho ý kiến vào Dự kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Tờ trình của Ban Thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam về cơ cấu, thành phần, số lượng người ở Trung ương được giới thiệu ứng cử ĐBQH khóa XV.

Số lượng, cơ cấu thành phần đại biểu Quốc hội ở Trung ương là 207 đại biểu

Trình bày Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về dự kiến số lượng người của tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội, lực lượng vũ trang nhân dân, cơ quan Nhà nước ở Trung ương và địa phương được giới thiệu ứng cử làm ĐBQH khóa XV, đồng chí Trần Văn Túy, Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Trưởng ban Công tác đại biểu, Phó Trưởng ban Tổ chức Trung ương, Ủy viên Hội đồng bầu cử Quốc gia cho biết, số lượng đại biểu Quốc hội khóa XV là 500 người. Trong đó, số lượng, cơ cấu thành phần ĐBQH ở Trung ương là 207 đại biểu, chiếm 41,4%; số lượng ĐBQH ở địa phương là 293 đại biểu, chiếm 58,6%.

Số lượng ĐBQH ở địa phương được phân bổ theo cơ cấu định hướng gồm 220 đại biểu chiếm 44% và cơ cấu hướng dẫn do các địa phương giới thiệu là 73 đại biểu, chiếm 14,6%.

Trình bày Tờ trình về dự kiến số lượng người của tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội, lực lượng vũ trang nhân dân, cơ quan nhà nước ở trung ương được giới thiệu ứng cử ĐBQH khóa XV, Phó Chủ tịch Uỷ ban Trung ương MTTQ Việt Nam Nguyễn Hữu Dũng cho biết, số lượng đại biểu của tổ chức, đơn vị, cơ quan ở Trung ương được giới thiệu ứng cử ĐBQH khóa XV là 207 đại biểu, chiếm 41,4% (khóa XIV là 198 đại biểu, chiếm 39,6%).

Trong đó, cơ cấu đại biểu của các tổ chức, đơn vị, cơ quan ở Trung ương được giới thiệu bao gồm: Các cơ quan Đảng: 10 đại biểu (khóa XIV 11 đại biểu); Cơ quan Chủ tịch nước: 3 đại biểu (khóa XIV 3 đại biểu); Cơ quan của Quốc hội, cơ quan thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Văn phòng Quốc hội (ĐBQH chuyên trách ở Trung ương): 133 đại biểu (khóa XIV là 114 đại biểu); Chính phủ, cơ quan thuộc Chính phủ (bao gồm cả Bộ trưởng Bộ Quốc phòng và Bộ trưởng Bộ Công an): 15 đại biểu (khóa XIV 18 đại biểu); Lực lượng vũ trang: Quân đội là 12 đại biểu (khóa XIV 15 đại biểu) và Công an là 2 đại biểu (khóa XIV 3 đại biểu); Tòa án Nhân dân tối cao 1 đại biểu (khóa XIV 1 đại biểu); Viện Kiểm sát nhân dân tối cao: 1 đại biểu (khóa XIV 1 đại biểu); Kiểm toán Nhà nước: 1 đại biểu (khóa XIV 1 đại biểu); Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam và các tổ chức thành viên: 29 đại biểu (khóa XIV 31 đại biểu) trong đó có đại biểu phụ nữ, đại biểu người dân tộc thiểu số, đại biểu trẻ tuổi, đại biểu ngoài Đảng, đại biểu tái cử, đại biểu nhân sĩ trí thức và văn nghệ sĩ tiêu biểu.

Thảo luận tại Hội nghị, các đại biểu cho rằng, trong phân bổ đại biểu còn có tình trạng cào bằng. Khối Mặt trận, đoàn thể giảm chỉ còn 29 người là ít. Trong khi, đại biểu khu vực này phải gánh nhiều cơ cấu cứng khác như nhân sỹ, trí thức, doanh nhân, tôn giáo, dân tộc, người ngoài Đảng, cơ cấu trẻ tuổi… Vì thế, một số đại biểu đề nghị phải tăng số đại biểu giới thiệu nhiều lên để bảo đảm số lượng trúng cử phù hợp, làm tốt nhiệm vụ phát huy khối đại đoàn kết toàn dân tộc.

Vừa đảm bảo thời gian hiệp thương, vừa đảm bảo yêu cầu phòng chống dịch

Phát biểu tại Hội nghị, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nhấn mạnh, Hội nghị diễn ra trong bối cảnh Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng thành công rực rỡ. Ngay sau thành công của Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII, cuộc bầu cử ĐBQH khoá XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026 là sự kiện chính trị quan trọng của đất nước và cũng là đợt sinh hoạt dân chủ sâu rộng trong mọi tầng lớp Nhân dân.

“Đây là cơ hội để nhân dân ta thực hiện quyền làm chủ của mình thông qua việc lựa chọn, bầu ra những đại biểu tiêu biểu, thật sự có đức, có tài, xứng đáng đại diện cho nhân dân tại Quốc hội và HĐND các cấp. Đây cũng là dịp để tiếp tục xây dựng, củng cố và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của Nhân dân, do Nhân dân và vì Nhân dân”, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nhấn mạnh.

Theo Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, cuộc bầu cử ĐBQH khoá XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026 được tiến hành vào ngày Chủ nhật, 23 tháng 5 năm 2021 trong bối cảnh công cuộc đổi mới ở nước ta sau 35 năm đã đạt được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử trên mọi lĩnh vực đời sống, xã hội, nhưng cũng đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, nhất là ảnh hưởng nặng nề của đại dịch COVID-19.

“Quốc hội Việt Nam đã vững vàng đồng hành cùng Chính phủ qua các giai đoạn lịch sử của cách mạng Việt Nam, của dân tộc Việt Nam được 14 nhiệm kỳ, rút ra nhiều bài học kinh nghiệm quý báu để chúng ta tiếp tục đổi mới và quyết tâm đổi mới thành công để nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của cơ quan đại biểu cao nhất của nhân dân, cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất của đất nước”, Chủ tịch Quốc hội khẳng định.

Nhắc tới dự kiến cơ cấu ĐBQH khóa XV, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nhấn mạnh, căn cứ Nghị quyết số 1185 ngày 11/01/2021 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội dự kiến số lượng, cơ cấu, thành phần ĐBQH khóa XV và Thông báo số 174 ngày 08/6/2020 của Bộ Chính trị về phương hướng bầu cử ĐBQH khoá XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã có những buổi làm việc, trao đổi, thống nhất với đại diện Ban Thường trực Uỷ ban Trung ương MTTQ Việt Nam và các tổ chức thành viên, Quân ủy trung ương, Đảng ủy Công an trung ương về dự kiến số lượng, cơ cấu, thành phần ĐBQH khóa XV ở trung ương và địa phương để Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, thông qua Nghị quyết 1193 ngày 23/01/2021 dự kiến cơ cấu, thành phần, số lượng người của cơ quan, tổ chức, đơn vị ở trung ương và địa phương được giới thiệu ứng cử ĐBQH khóa XV.

Theo đó, số lượng, cơ cấu ĐBQH khóa XV được dự kiến trên cơ sở đảm bảo tính đại diện các giai tầng, thành phần, vùng miền và có cơ cấu hợp lý. Đặc biệt, thực hiện Nghị quyết 18 của Trung ương, tiếp thu các ý kiến của Uỷ ban Trung ương MTTQ Việt Nam tại các Hội nghị hiệp thương trước đây, số lượng đại biểu ở các cơ quan hành pháp trong Quốc hội lần này đã giảm so với khóa XIV (bao gồm cả Trung ương và địa phương), đồng thời cũng giảm đều ở các cơ quan.

Trên cơ sở đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã dự kiến số lượng đại biểu ở Trung ương là 207 đại biểu và số lượng ĐBQH ở địa phương 293 đại biểu (cơ cấu định hướng 220 đại biểu và cơ cấu hướng dẫn do các địa phương giới thiệu 73 đại biểu). Cơ cấu kết hợp phấn đấu đại biểu là người ngoài Đảng từ 25-50 đại biểu; đại biểu trẻ tuổi (dưới 40 tuổi) khoảng 50 đại biểu;  đại biểu tái cử khoảng 160 đại biểu. Đại biểu là người dân tộc thiểu số bảo đảm tỷ lệ ít nhất 18% tổng số người trong danh sách chính thức những người ứng cử ĐBQH là người dân tộc thiểu số. Chú ý đến các dân tộc ít người chưa tham gia ĐBQH…

Nhấn mạnh dịch COVID-19 đang lan rộng ra một số địa phương, ảnh hưởng trực tiếp đến việc tổ chức các hội nghị hiệp thương, Chủ tịch Quốc hội đề nghị Ban Thường trực Uỷ ban Trung ương MTTQ Việt Nam kịp thời hướng dẫn nghiệp vụ hiệp thương tại các địa phương bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh nhằm bảo đảm vừa an toàn phòng dịch nhưng cũng bảo đảm tiến độ về thời gian chậm nhất 95 ngày trước ngày bầu cử theo quy định của pháp luật là ngày 17/2/2021 tức ngày 6 tháng giêng năm Tân Sửu.

Cùng với đó, sau hội nghị hiệp thương lần thứ nhất, 90 ngày trước ngày bầu cử là thời hạn cuối cùng để Ủy ban Thường vụ Quốc hội điều chỉnh cơ cấu, thành phần, số lượng người của cơ quan, tổ chức, đơn vị ở trung ương được giới thiệu ứng cử đại biểu Quốc hội khóa XV là ngày 22/02/2021 tức ngày 11 tháng giêng năm Tân Sửu.

Theo quy định của Nghị quyết liên tịch số 09 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ và Đoàn Chủ tịch Uỷ ban Trung ương MTTQ Việt Nam, việc giới thiệu người ứng cử ĐBQH của các cơ quan, tổ chức, đơn vị được tiến hành trong khoảng thời gian từ ngày 24/02-11/3. Do đó, Chủ tịch Quốc hội đề nghị các cơ quan, tổ chức, đơn vị khẩn trương rà soát nhân sự, tiến hành các bước giới thiệu người của cơ quan, tổ chức, đơn vị mình ứng cử ĐBQH. Sau đó, người được giới thiệu ứng cử và người tự ứng cử sẽ tiến hành nộp hồ sơ ứng cử, chậm nhất ngày 14/3/2021 là thời hạn cuối cùng để nộp hồ sơ ứng cử./.

Thu Hà