Từ Báo Tây Nguyên…
Tác giả kiểm tra sắp chữ in báo những ngày đầu trở lại Tây Nguyên (1988).
Hơn 40 năm trước, từ Sư đoàn 320 tôi được điều lên làm phóng viên Báo Binh đoàn Tây Nguyên. Ngay từ những ngày đầu, tôi đã có cơ may được tiếp xúc với Đại tá Nguyễn Đằng - người phụ trách đầu tiên của Báo Tây Nguyên.
Đại tá Nguyễn Đằng là cán bộ tiền khởi nghĩa, có mặt ở chiến trường Tây Nguyên từ ngày đầu thành lập Mặt trận B3 (1-5-1964). Trải qua nhiều cương vị lãnh đạo, chỉ huy, tháng 6-1983, thực hiện Cơ chế 07, ông được chuyển sang làm Phó chủ nhiệm chuyên trách Ủy ban Kiểm tra Đảng ủy Binh đoàn. Ông thường đến Tòa soạn thăm chúng tôi và kể cho nghe nhiều chuyện về chiến trường. Trong những câu chuyện ấy, tôi rất ấn tượng về quá trình hình thành và phát triển của báo Binh đoàn Tây Nguyên. Ông nói: “Sau chiến dịch Pleime - trận đầu thắng Mỹ ở Tây Nguyên (tháng 11-1965), phong trào đánh Mỹ, diệt ngụy của quân và dân Tây Nguyên chuyển sang giai đoạn chủ động tiến công tiêu diệt địch. Lúc này, chiến trường rất cần có một tờ báo tại chỗ để trực tiếp chỉ đạo, cổ vũ, động viên đồng bào và chiến sỹ sản xuất, chiến đấu giết giặc lập công. Đáp ứng yêu cầu đó, cuối năm1966, Tổng cục Chính trị (TCCT) cử đoàn phóng viên gồm 9 đồng chí vừa được đào tạo cấp tốc tại Trường Tuyên huấn T.Ư vào Tây Nguyên để thành lập tờ báo. Ra đời giữa những ngày quân và dân Tây Nguyên phải đọ sức quyết liệt với những đơn vị sừng sỏ nhất của quân xâm lược Mỹ, nhưng Báo đã thể hiện rõ tính chiến đấu cao, là tiếng nói của LLVT nhân dân giải phóng Tây Nguyên. Số báo đầu mang tên Tây Nguyên ra ngày 5-3-1967 được in trên 12 trang rô-nê-ô, hai màu, tập trung phản ánh kết quả Đại hội chiến sĩ thi đua của Mặt trận Tây Nguyên lần thứ nhất. Tuy tờ báo in đơn giản, hình thức chưa được bắt mắt nhưng khi nhận được, cán bộ, chiến sĩ các đơn vị rất vui, họ chuyền tay nhau đọc say sưa, hào hứng!”.
Tờ báo được sự chỉ đạo trực tiếp của Đảng ủy, Bộ Tư lệnh và cơ quan chính trị Mặt trận. Lúc đầu, đồng chí Đặng Vũ Hiệp - Chủ nhiệm Chính trị Mặt trận trực tiếp làm Tổng biên tập; đồng chí Nguyễn Đằng - Phó ban Tuyên huấn được giao phụ trách chung. Báo được phát hành đến cấp đại đội của tất cả các đơn vị chủ lực, địa phương, cơ quan quân sự các huyện, tỉnh của Mặt trận Tây Nguyên. Tháng 6-1967, Tổng cục Chính trị cử một bộ phận nhà in Quân đội bổ sung cho Tây Nguyên, từ đó báo được in ti-pô, có điều kiện trang trí, mở rộng chuyên mục, đáp ứng ngày càng cao yêu cầu của bạn đọc.
Tòa soạn tiếp tục được bổ sung những cán bộ, chiến sĩ ở các cơ quan, đơn vị. Anh em đã từng xông pha qua nhiều trận đánh, nay chuyển sang cầm bút viết báo nên không tránh khỏi sự bỡ ngỡ ban đầu. Các phóng viên đã lăn lộn cùng với bộ đội khắp các chiến trường ác liệt để thu thập tài liệu, chụp ảnh, viết bài. Anh em vừa làm, vừa học, vừa rút kinh nghiệm, tích cực trao đổi, giúp đỡ lẫn nhau. Phóng viên của Báo Tây Nguyên luôn theo sát bước chân của chiến sĩ trong các chiến dịch nổi tiếng như: Sa Thầy, Đak Tô, Xuân Mậu Thân, Xuân - Hè 1972, Tây Nguyên Xuân 1975…, tạo ra các tác phẩm ấn tượng, có sức lôi cuốn mạnh mẽ. Nhiều khi gặp địch, các anh gác bút, cất máy ảnh, cầm súng chiến đấu như những người lính thực thụ. Có người vừa cầm súng, vừa cầm máy ảnh hiên ngang trong làn bom đạn như phóng viên Nguyễn Văn Minh tổ chức bộ đội chiến đấu giữ chốt ở Ngọc Bờ Biêng; phóng viên Lê Sỹ Hành tham gia tiến công quân Mỹ ở cao điểm 875 trong chiến dịch Sa Thầy; phóng viên Đinh Ngãi tham gia chiến đấu bảo vệ thương binh ở Gia Lai…
Sau khi Tây Nguyên được giải phóng, trước yêu cầu phát triển của cách mạng, ngày 26-3-1975, Quân đoàn 3 - Binh đoàn Tây Nguyên được thành lập. Từ đó Báo Tây Nguyên mang tên Binh đoàn Tây Nguyên. Vừa ra đời, Binh đoàn đã vinh dự được tham gia chiến dịch Hồ Chí Minh. Đội ngũ phóng viên của báo đã có mặt ở các mũi tiến công chủ yếu của Binh đoàn, kịp thời phản ánh động viên cổ vũ bộ đội đẩy nhanh tốc độ tiến công, đập tan căn cứ Đồng Dù, đánh chiếm sân bay Tân Sơn Nhất, Bộ tổng tham mưu ngụy…; góp phần cùng quân và dân cả nước kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước!
Sau ngày miền Nam được giải phóng, Binh đoàn tiếp tục cơ động xây dựng, chiến đấu ở nhiều địa bàn khác nhau. Các phóng viên của báo lại tiếp tục vào trận mới. Anh em đã lăn lộn cùng bộ đội tham gia truy quét FULRO ở Tây Nguyên, chiến đấu bảo vệ biên giới Tây Nam, làm nhiệm vụ quốc tế ở Campuchia, chiến đấu bảo vệ biên giới Hà Tuyên, rồi hành quân trở lại xây dựng và bảo vệ Tây Nguyên… Những tin, bài, ảnh luôn thấm đẫm mồ hôi, công sức và cả máu của các phóng viên, kịp thời cổ vũ động viên bộ đội thi đua vượt khó sáng tạo, vươn lên hoàn thành tốt nhiệm vụ.
Năm tháng qua đi, nhưng các thế hệ cán bộ chiến sỹ đã từng sống, chiến đấu ở Tây Nguyên không quên những đóng góp của Báo Tây Nguyên và Báo Binh đoàn Tây Nguyên vào sự nghiệp chiến đấu, xây dựng và phát triển của LLVT nhân dân Tây Nguyên và của Binh đoàn Tây Nguyên. Đội ngũ phóng viên của báo đã lăn lộn cùng với bộ đội khắp các chiến trường ác liệt để thu thập tài liệu, viết bài. Các đồng chí Bá Đàn, Phú Tuấn, Nguyễn Đình Thảo, Nguyễn Khắc Quán, Đắc Sinh, Trần Kim Dung, Mạnh Tuấn, Nguyễn Công, Bá Thanh và sau này là Thế Bỉnh, Hùng Tấn, Xuân Đán, Hồng Thanh Quang, Hồng Sơn… bao giờ đi thâm nhập cũng có mặt ở nơi nóng bỏng nhất của cuộc sống, chiến đấu, công tác của bộ đội. Vì vậy, các tin, bài, ảnh được đăng trên báo luôn sống động, phản ánh chân thực nhịp sống, chiến đấu và sản xuất của quân dân Tây Nguyên và cán bộ, chiến sĩ Binh đoàn Tây Nguyên.
Từ cái nôi của tờ báo, các phóng viên đều trưởng thành tiến bộ. Sau này, nhiều người trong số đó phát triển thành những cán bộ lãnh đạo chỉ huy, lãnh đạo ngành Tuyên huấn và báo chí, như: Nguyễn Đằng (Chủ nhiệm Chính trị Quân đoàn 3), Nguyễn Đình Thảo (Tổng biên tập Tạp chí Lịch sử quân sự), Nguyễn Khắc Quán (Chủ tịch Hội Văn học Nghệ thuật Gia Lai), Nguyễn Công (Chủ tịch Hội Văn học Nghệ thuật Cao Bằng), Trần Kim Dung (Phó tổng biên tập báo Thái Bình), Bá Thanh (Phó tổng biên tập báo Thanh Hóa), Đắc Sinh (Tổng biên tập báo Vĩnh Phú), Hùng Tấn (Trưởng phòng Tuyên huấn Quân đoàn 3), nhà thơ Hồng Thanh Quang (Tổng biên tập báo Đại đoàn kết)…
Hùng Tấn - Nguyên Phó tổng biên tập Báo Binh đoàn Tây Nguyên