Trồng rau, ngâm giá đỗ trong thời tiết khắc nghiệt
Vườn rau được quây kín gió ở đảo Đá Thị.
Điển hình như cách trồng rau xanh trong điều kiện nắng nóng, gió biển thổi mạnh, thiếu đất màu, thiếu nước ngọt, thì trước hết phải chọn trồng các loại cây giống chịu hạn tốt, lá to như mồng tơi, rau cải, rau muống, bầu, bí, mướp…
Sau khi trồng cây giống, hoặc gieo hạt phải dựng ngay vách che gió cả bốn măt vườn, vì gió thổi là tác nhân chính bốc hơi nước nhanh nhất, nhiều nhất. Khi cây sinh trưởng đến mùa thu hoạch, không được hái những lá sát gốc, vì những lá này còn làm chức năng quang hợp, giữ đất ẩm để cung cấp dinh dưỡng cho cây.
Trồng giá đỗ ở đảo Sinh Tồn
Về đất liền, chúng tôi đã làm thí nghiệm một bên cây để lá gốc che phủ và một bên cây ngắt đi, cho kết quả cây để lá che phủ độ ẩm của đất cao hơn hẳn cây bị ngắt lá gốc. Đây trở thành một trong những đề tài định hướng nghiên cứu cho học viên hậu cần.
Một kinh nghiệm nữa cũng rất độc đáo là cách ngâm giá đỗ trong cát: Lựa chọn loại đỗ tốt, ngâm trong nước sạch, thời gian khoảng 6 giờ, sau đó rải đều đỗ lên bao tải đay đã được giặt sạch, trải sẵn trên hố cát ẩm và phủ cát lên. Độ dày, mỏng của cát quyết định độ dài, ngắn của giá đỗ. Cát càng dày thì giá đỗ càng ngắn, càng mập và ngược lại - Nhớ giữ độ ẩm của cát, không được tưới nhiều nước. Khi thu hoạch, gạt hết lớp cát phủ bên trên, sẽ thấy giá đỗ mọc đều, rễ bám chắc vào bao tải; nhẹ nhàng nhấc bao tải lên, cuộn lại - cuộn đến đâu, cắt hết lớp rễ ở mặt sau của bao tải đến đó.
Giá thành phẩm thu được khoảng từ 5 đến 6kg/1kg đỗ.
Cách trồng rau và ngâm giá đỗ của Bộ đội Trường Sa, đương nhiên là rất tốt ở những nơi có khí hậu khắc nghiệt, nhưng cũng áp dụng có hiệu quả kể cả ở những nơi có thời tiết khí hậu bình thường, nhất là ở vùng núi, mùa khô…
PGS. TS Nguyễn Đông Thức