TRONG CHIẾN DỊCH HỒ CHÍ MINH 1975: Chúng tôi vào giải phóng Bình Dương

  1. Cùng bộ đội địa phương tỉnh Bình Dương và cụm pháo Lữ đoàn 45 đánh chiếm căn cứ Bình Lợi và Bình Mỹ.
  2. Tiêu diệt căn cứ Phú Lợi, chốt chặn các trục đường số 13, 14, 15 không cho Sư đòan 5 ngụy co cụm về Sài Gòn; tiêu diệt từng bộ phận, tiến đến tiêu diệt toàn bộ Sư đoàn 5 ngụy ở Lai Khê, Bến Cát.
  3. Phối hợp với lực lượng vũ trang và nhân dân địa phương giải phóng thị xã và toàn tỉnh Bình Dương.
  4. Làm lực lượng dự bị của Quân đoàn trên hướng bắc Sài Gòn.
    Qua cơ quan quân báo của quân đoàn, chúng tôi được biết lúc này, lực lượng phòng thủ của địch ở hướng bắc Sài Gòn gồm Sư đoàn 5; Lữ đoàn xe bọc thép số 1; 7 tiểu đoàn và 6 đại đội bảo an, phòng vệ dân sự. Tuyến phòng thủ của địch được thiết lập dọc các trục đường số 13, 14, 15 từ cầu Bình Triệu, cầu Ông Đen đến Lái Thiêu, Tân Uyên, Phú Lợi, Bình Dương. Đáng chú ý nhất là trên đường 13, đoạn từ Lai Khê đến Bến Cát, địch bố trí nhiều trận địa pháo tự hành và xe tăng để bảo vệ sở chỉ huy Sư đoàn 5 ngụy, sẵn sàng cơ động ứng phó trường hợp nếu bị ta tiến công mạnh, sẽ co cụm về Sài Gòn.
    Sau khi xây dựng quyết tâm tác chiến, ngày 26 tháng 4, Tư lệnh Sư đoàn 312 Nguyễn Chuông giao nhiệm vụ cho Trung đoàn 141 chúng tôi: “Tăng cường Tiểu đoàn 2 cho Trung đoàn 165 bao vây đánh chiếm căn cứ Phú Lợi; Lực lượng còn lại của Trung đoàn cùng một đại đội xe bọc thép sẽ phối hợp với pháo binh và Tiểu đoàn 2 bộ đội địa phương tiến công cụm cứ điểm Bình Cơ - Bình Mỹ, khai thông trục đường số 16, tạo điều kiện cho mũi thọc sâu của Quân đoàn chiếm lĩnh vị trí xuất phát, vào tiến công Bộ Tổng Tham mưu ngụy.
    Thực hiện phương án tác chiến trên, đêm 27-4, Trung đoàn 141 chúng tôi quyết định sử dụng Tiểu đoàn 3 tiến công Bình Cơ - Bình Mỹ. Tiểu đoàn 306 quân ngụy này, khét tiếng gian ác ở Chiến Khu Đ, bị đánh tan tác trước sức tiến công của Tiểu đoàn 3 và Tiểu đoàn 2 bộ đội địa phương. Bình Cơ - Bình Mỹ mất, toàn bộ lực lượng địch chốt dọc đường 16 hoảng loạn tháo chạy về Sài Gòn. Thừa thắng, Trung đoàn chúng tôi được lệnh ngay trong đêm 29-4 cơ động khẩn trương vào tập kết ở khu vực cầu Thê Ụt, sẵn sàng cơ động đánh địch trên cả ba hướng: Phú Lợi, thị xã Bình Dương, đường 13 và đường 14. Sớm ngày 30-4, trận tiến công của Tiểu đoàn 2 (Trung đoàn 141) vào căn cứ Phú Lợi bắt đầu. Địch không có đường lùi đã co cụm về trung tâm căn cứ chống cự hết sức quyết liệt. Có sự hiệp đồng chặt chẽ giữa bộ binh và xe tăng, trận đánh của ta rất thuận lợi, 10 giờ 30 phút ngày 30-4, ta làm chủ hoàn toàn Phú Lợi.
    Cũng hôm đó, anh Hùng Phong - Phó Chính ủy Quân đoàn 1, anh Nguyễn Chuông - Tư lệnh Sư đoàn 312 và anh Đỗ Trường Quân - Phó Chính ủy, giao nhiệm vụ tiếp cho Trung đoàn 141 chúng tôi tổ chức một lực lượng bộ binh, có tăng cường thêm một đại đội thiết giáp, nhanh chóng cơ động thọc sâu vào thị xã Bình Dương - Lai Khê, đánh chiếm Trường Sĩ quan Công binh. Ban chỉ huy Trung đoàn giao cho tôi trực tiếp chỉ huy Đại đội 2 của Tiểu đoàn 1 và Đại đội Tăng Thiết giáp khẩn trương xuất phát.
    Lúc này, Sư đoàn 5 ngụy đã bị các lực lượng của ta đánh cho tơi tả dọc trục đường số 13, nên mũi thọc sâu của chúng tôi phát triển khá thuận lợi, đánh vào căn cứ của Sư đoàn 5 ngụy ở Lai Khê sớm hơn hướng tiến công chính. Địch ở đây hầu như không có sự phản ứng nào đáng kể. Trước hỏa lực cấp tập của ta và xe tăng hùng dũng lao tới, hầu hết bọn địch hoảng sợ chui xuống hầm ngầm, trong đó có cả Chuẩn tướng Tư lệnh Sư đoàn 5 Lê Nguyên Vĩ. Vừa lệnh cho anh em truy quét trên mặt đất, tôi vừa cho một lực lượng áp sát hầm ngầm, bịt hết lỗ thông hơi, chất cỏ rác đốt và quạt cho khói xả vào hầm, buộc chúng bị sặc phải ngoi ra, mặt mũi đứa nào cũng xám ngoét chẳng khác đám chuột đồng bị hun. Chúng tôi tiến xuống hầm. Hầm chỉ huy của Sư đoàn 5 ngụy được kết cấu hai tầng, khá rộng; tầng dưới vừa để làm việc, vừa tránh đạn pháo. Vào phòng của Lê Nguyên Vĩ, thấy y đã tự sát, đầu gục trên chiếc bàn rộng, máu lênh láng, cạnh đó là tờ báo Sài Gòn, ghi to đậm mấy chữ: " Nhục nhã, nhục nhã vì tiền, nhục nhã!"…
    Sau này, qua tìm hiểu tù binh bị bắt ở Lai Khê, tôi được biết: tiên liệu Sư đoàn 5 sẽ đại bại, chính quyền và quân đội Sài Gòn cũng vậy trong ngày một ngày hai, Lê Nguyên Vĩ đã tính kế " tẩu vi thượng sách", nên từ chiều ngày 28 tháng 4 Vĩ đã lệnh cho lính dùng trực thăng chở vợ và con sang trú tạm ở Cam-pu-chia, sau đó quay lại đón y. Nhưng máy bay một đi không trở lại, làm cho Vĩ hoang mang tột độ. Vừa bị bao vây, không lối thoát; vừa cay đắng khi nước cờ quyết định cuối cùng bị thất bại, Lê Nguyên Vĩ đã tự kết liễu đời mình bằng chính khẩu súng côn mà hắn vẫn dùng gây tội ác…
    NGUYỄN PHÚC ĐĂNG KHOA (ghi)