Bảo đảm an toàn thực phẩm là trách nhiệm của mọi người

Tiếp cận thực phẩm an toàn và bổ dưỡng với số lượng đủ là điều cần thiết để duy trì sự sống và tăng cường sức khỏe.

Thực phẩm an toàn không chỉ giúp cung cấp đủ chất dinh dưỡng, mà còn đem lại một cuộc sống khỏe mạnh. Kỷ niệm Ngày Quốc tế An toàn thực phẩm (7/6) nhằm mục đích bảo đảm an toàn cho các loại thực phẩm mà chúng ta ăn mỗi ngày.

Theo Liên hợp quốc, những nguy cơ về sự không an toàn của nguồn gốc thực phẩm có thể là vi sinh, hóa học hoặc vật lý và thường không thể nhìn thấy bằng mắt thường, chẳng hạn như: vi khuẩn, vi rút hoặc dư lượng thuốc trừ sâu.

An toàn thực phẩm đóng vai trò quan trọng trong việc bảo đảm thực phẩm an toàn ở tất cả các giai đoạn của chuỗi thực phẩm, từ sản xuất đến thu hoạch, thông qua chế biến, lưu trữ, phân phối, chuẩn bị và tiêu thụ.

Thực phẩm không an toàn là mối đe dọa đối với sức khỏe con người và các nền kinh tế, đồng thời ảnh hưởng nhiều đến những người dễ bị tổn thương và bị thiệt thòi, bao gồm cả phụ nữ và trẻ em, dân số thuộc các khu vực xung đột và người di cư.

Theo   Liên hợp quốc:

Thực phẩm không phù hợp có   chứa vi khuẩn, vi rút, ký sinh trùng hoặc hóa chất gây hại gây ra hơn 200   bệnh, từ tiêu chảy đến ung thư.  

Ước tính có 600 triệu người,   tương đương gần 1/10 dân số thế giới, bị bệnh mỗi năm sau khi tiêu thụ thực   phẩm bị ô nhiễm, 420.000 người chết vì nó.  

Trẻ em dưới 5 tuổi chịu 40%   gánh nặng bệnh tật do các bệnh từ thực phẩm và 125.000 em tử vong mỗi năm.  

Bệnh tiêu chảy là những bệnh   phổ biến nhất do tiêu thụ thực phẩm bị ô nhiễm. Chúng ảnh hưởng đến 550 triệu   người mỗi năm và 230 000 người tử vong mỗi năm.  

An ninh lương thực, dinh   dưỡng được liên kết chặt chẽ. Thực phẩm không lành mạnh tạo ra một vòng luẩn   quẩn của bệnh tật và suy dinh dưỡng, đặc biệt ảnh hưởng đến trẻ sơ sinh, trẻ   nhỏ, người già và người bệnh.  

Các bệnh do thực phẩm cản trở   sự phát triển kinh tế - xã hội bằng cách đặt ra yêu cầu lớn đối với các hệ   thống chăm sóc sức khỏe và gây hại cho nền kinh tế quốc gia, du lịch và   thương mại.  

Tại các nước phát triển và đang phát triển, ước tính có 3 triệu người chết mỗi năm vì các bệnh từ thực phẩm hoặc nước và hàng triệu người mắc bệnh. Thực phẩm là nguồn năng lượng, sức khỏe và hạnh phúc của mỗi chúng ta. Chúng ta thường cho rằng nó an toàn, nhưng trong một thế giới ngày càng phức tạp và liên kết với nhau, trong đó các chuỗi giá trị thực phẩm đang phát triển, thì các tiêu chuẩn và quy định đều quan trọng hơn đối với sự an toàn của chính chúng ta. Nếu thực phẩm không lành mạnh, thì đó không phải là thực phẩm. Chúng ta không thể hy vọng chấm dứt nạn đói và tạo ra một thế giới bền vững.

Bảo đảm an toàn thực phẩm là trách nhiệm của mọi người

Kỷ niệm Ngày Quốc tế An toàn thực phẩm là cơ hội để mọi quốc gia củng cố, tăng cường các nỗ lực nhằm bảo đảm thực phẩm an toàn. Cho dù bạn có tham gia vào công đoạn sản xuất, chế biến, bán hoặc chuẩn bị thực phẩm thì bạn đều phải bảo đảm an toàn thực phẩm. Tất cả các tác nhân trong chuỗi thực phẩm đều phải chịu trách nhiệm về an toàn thực phẩm.

“An toàn thực phẩm, một vấn đề của tất cả mọi người” - đây là chủ đề của Ngày Quốc tế An toàn thực phẩm năm 2019 (7/6/2019). An toàn thực phẩm góp phần bảo đảm an ninh lương thực, sức khỏe con người, thịnh vượng kinh tế, nông nghiệp, tiếp cận thị trường, du lịch và phát triển bền vững.

Thực phẩm nguy hiểm cũng làm chậm sự phát triển ở nhiều nền kinh tế có thu nhập thấp và trung bình, mất gần 95 tỷ USD năng suất. Thêm vào đó là bệnh tật, khuyết tật và tử vong sớm ở người lao động.

Liên hợp quốc đã chỉ định hai cơ quan là Tổ chức Nông Lương Liên hợp quốc (FAO) và Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) thực hiện các nỗ lực thúc đẩy an toàn thực phẩm và vệ sinh trên toàn thế giới. FAO và WHO cùng hợp tác để giúp các quốc gia ngăn ngừa, quản lý và giảm thiểu rủi ro liên quan đến lĩnh vực thực phẩm nông nghiệp.

“Dù bạn là nông dân, nhà cung cấp nông nghiệp, nhà chế biến thực phẩm, vận chuyển, thương nhân hoặc người tiêu dùng, bạn đều có liên quan. Không có an ninh lương thực nếu không có an toàn thực phẩm" – ông Jose Graziano da Silva, Tổng giám đốc FAO cho biết.

Còn Tiến sĩ Tedros Adhanom Ghebreyesus, Tổng Giám đốc WHO thì cho hay: "Thực phẩm nguy hiểm giết chết gần 420.000 người mỗi năm. Những cái chết này hoàn toàn có thể tránh được". Ông nêu rõ: "Ngày an toàn thực phẩm quốc tế là một cơ hội duy nhất để tuyên truyền với chính phủ, nhà sản xuất, nhà cung cấp và người tiêu dùng về sự nguy hiểm của thực phẩm xấu. Từ trang trại đến đĩa ăn, tất cả chúng ta đều có vai trò trong việc làm cho thực phẩm an toàn hơn".

FAO và WHO nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo đảm mọi người đều được tiếp cận với thực phẩm đầy đủ và an toàn, cũng như an toàn thực phẩm là điều cần thiết để tăng cường sức khỏe và xóa đói, hai yếu tố thiết yếu của các Mục tiêu Phát triển Bền vững.

Thực phẩm an toàn không chỉ giúp cung cấp đủ chất dinh dưỡng, mà còn đem lại một cuộc sống khỏe mạnh. Sản xuất thực phẩm chất lượng tốt giúp cải thiện tính bền vững và năng suất bằng cách tạo điều kiện tiếp cận thị trường. Điều này cũng kích thích phát triển kinh tế và giảm nghèo, đặc biệt ở khu vực nông thôn.

Nhân Ngày Quốc tế An toàn thực phẩm năm nay,   Tổ chức Nông lương Liên hợp quốc (FAO) và Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã đề   xuất 5 bước để mỗi chúng ta cùng tham gia vào quá trình bảo đảm an toàn thực   phẩm:
 

- Hãy chắc chắn rằng thực phẩm an toàn: Các   chính phủ phải bảo đảm rằng thực phẩm an toàn và bổ dưỡng.  

- Gieo trồng mà không có bất kỳ nguy cơ nào:   Các nhà sản xuất nông nghiệp và thực phẩm cần áp dụng thực hành tốt.  

- Xử lý cẩn thận: Các nhà khai thác kinh tế   phải bảo đảm rằng thực phẩm được vận chuyển, lưu trữ và chuẩn bị mà không có   rủi ro.  

- Kiểm tra xem thực phẩm có an toàn không:   Người tiêu dùng cần có khả năng truy cập thông tin rõ ràng và đáng tin cậy,   kịp thời về các rủi ro dinh dưỡng và rủi ro bệnh tật liên quan đến lựa chọn   thực phẩm của họ.  

- Lập nhóm để đạt được an toàn sức khỏe tốt   hơn: Các chính phủ, các tổ chức kinh tế khu vực, các tổ chức của Liên hợp   quốc, các cơ quan phát triển, các tổ chức thương mại, các nhóm sản xuất và   tiêu dùng, các tổ chức nghiên cứu và học thuật, và các cấu trúc khu vực tư   nhân cần phải làm việc với nhau về các vấn đề liên quan đến an toàn thực phẩm.    

Khánh Linh