Thủ tướng Phạm Minh Chính: Quyết tâm giải quyết 5 phương thức giao thông cho Đồng bằng sông Cửu Long

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu chỉ đạo tại cuộc họp.

Trong chương trình công tác tại các tỉnh, thành phố phía Nam, chiều 21-4, tại TP Cần Thơ, Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì cuộc họp các bộ, ngành, địa phương về tình hình triển khai các dự án giao thông trọng điểm tại khu vực phía Nam.

Cùng dự có Ủy viên Trung ương Đảng, Phó thủ tướng Trần Hồng Hà; lãnh đạo các bộ, ngành, cơ quan Trung ương; các đồng chí Bí thư, Chủ tịch các tỉnh, thành phố vùng Đông Nam Bộ và Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL); các chủ đầu tư, ban quản lý dự án, nhà thầu các dự án.

Phát biểu khai mạc, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ, ĐBSCL rất trù phú, giàu tiềm năng, giàu truyền thống cách mạng. Sau 50 năm giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, Đảng, Nhà nước đã lãnh đạo, quản lý, mang lại nhiều thành quả phát triển cho nhân dân cả nước, trong đó có vùng ĐBCSL. Tuy nhiên, ĐBSCL vẫn có 2 nút thắt lớn về giao thông và nhân lực, Đảng, Nhà nước rất quan tâm, thúc đẩy, Chính phủ rất quyết liệt chỉ đạo để giải quyết 2 nút thắt này cho vùng.

Thủ tướng cho biết, qua kiểm tra dự án cao tốc trục dọc Cần Thơ - Cà Mau – đoạn cuối cùng của tuyến cao tốc Bắc - Nam phía đông, đến giờ này, cơ bản những khó khăn, vướng mắc đã được giải quyết; chậm nhất tới ngày 19-12-2025 phải khánh thành dự án này, góp phần thông tuyến cao tốc từ Cao Bằng qua Lạng Sơn tới Cà Mau.

Cùng với đó, các dự án trục ngang (Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng) và một số dự án quan trọng khác (cầu Rạch Miễu 2, Cao Lãnh - An Hữu, cầu Đại Ngãi, đường Hồ Chí Minh đoạn Gò Quao - Vĩnh Thuận và Rạch Sỏi - Bến Nhất, cao tốc Cao Lãnh - Lộ Tẻ - Rạch Sỏi…) cũng đang được được triển khai đồng bộ, quyết liệt; qua đó hoàn thành mục tiêu đến hết năm 2025, ĐBSCL có 600km cao tốc.

Thủ tướng nêu rõ 3 yêu cầu lớn với các dự án là: Kịp và vượt tiến độ; bảo đảm và nâng cao chất lượng; không đội vốn, đội giá; đồng thời không để xảy ra tham nhũng, tiêu cực, bảo đảm vệ sinh, hoàn nguyên môi trường.

Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành, cơ quan, địa phương từ nay tới cuối nhiệm kỳ cần chuẩn bị sẵn sàng để triển khai các dự án trong giai đoạn tới năm 2030, gồm đoạn cao tốc từ Cà Mau tới Đất Mũi và từ Đất Mũi tới cảng Hòn Khoai (từ nay tới cuối năm phải khởi công), hoàn thành thêm 600km cao tốc trong nhiệm kỳ tới để tới năm 2030, ĐBSCL có ít nhất 1.200km cao tốc.

Cùng với đó, triển khai các dự án mở rộng, nâng cấp sân bay Cà Mau, Phú Quốc, Rạch Giá; các cảng biển như Cái Cui, Trần Đề, Hòn Khoai; các cảng thủy nội địa để khai thác hệ thống đường sông; tuyến đường sắt từ TP Hồ Chí Minh đi Cần Thơ.

"Giải quyết được 5 phương thức giao thông (đường bộ, hàng không, đường biển, đường sông, đường sắt) và ứng phó với các vấn đề sụt lún, sạt lở, hạn mặn thì ĐBSCL sẽ thoát nghèo. Do đó, chúng ta phải quyết tâm làm, mỗi thế hệ làm một ít để hoàn thành", Thủ tướng nhấn mạnh.

Nhân dịp này, Thủ tướng Phạm Minh Chính biểu dương lãnh đạo tỉnh Đồng Nai, Bình Dương đã rất nhanh trong việc xử lý, cấp phép các mỏ đất đá, nguyên vật liệu cho các dự án; yêu cầu các tỉnh trong vùng ĐBSCL phải tích cực hỗ trợ về nguyên vật liệu cho TP Hồ Chí Minh triển khai nhiều dự án lớn.

Thủ tướng chỉ đạo Bộ Xây dựng phối hợp với các cơ quan đề xuất các hình thức khen thưởng phù hợp với những đơn vị làm tốt, gồm cả thưởng tiền theo quy định của Chính phủ, hoàn thành trước ngày 30-4.

Báo cáo tại phiên họp, đại diện Bộ Xây dựng cho biết, 5 dự án cao tốc tại khu vực ĐBSCL có tổng chiều dài khoảng 206km. Theo kế hoạch sẽ hoàn thành năm 2025 và hiện nay, các dự án đều đang triển khai bảo đảm tiến độ, các khó khăn, vướng mắc đã được giải quyết. Các dự án khác đang triển khai có kế hoạch hoàn thành vào năm 2026 cũng đang bảo đảm tiến độ. Đã cân đối, bố trí được đủ nguồn vật liệu san lấp và đá làm móng đường cho các dự án. Công tác giải phóng mặt bằng cơ bản đạt tiến độ, nhiều dự án đã hoàn thành 100% mặt bằng. Công tác hỗ trợ tái định cư và chăm lo đời sống cho nhân dân được địa phương thực hiện tốt.

Tại phiên họp, đại diện các nhà thầu, đơn vị thi công đánh giá, kết quả đạt được nhờ có sự vào cuộc tích cực của cả hệ thống chính trị từ Trung ương đến cơ sở. Cá nhân Thủ tướng Chính phủ và các Phó thủ tướng Chính phủ đã nhiều lần đi kiểm tra thực địa và làm việc với các bộ, ngành, địa phương để chỉ đạo, giải quyết, tháo gỡ nhiều khó khăn, vướng mắc, nhất là vướng mắc về cung ứng vật liệu.

Các nhà thầu, cán bộ, kỹ sư, công nhân, người lao động trên các công trường quyết tâm rất cao, thi công với tinh thần "vượt nắng, thắng mưa", "ăn tranh thủ, ngủ khẩn trương", thi công "3 ca, 4 kíp", "xuyên lễ, xuyên Tết", làm việc cả thứ 7, Chủ nhật để đẩy nhanh tiến độ thi công công trình.

Thủ tướng Phạm Minh Chính biểu dương và đánh giá cao sự vào cuộc tích cực, sự nỗ lực, tinh thần "vì nhiệm vụ chính trị chung", giải quyết các thủ tục cấp phép mỏ vật liệu cung ứng cho các dự án giao thông trọng điểm phía Nam. Đáng chú ý, tỉnh Đồng Tháp, An Giang đã khẩn trương, thống nhất điều phối, cung ứng đủ vật liệu san lấp đắp nền đường cho các dự án còn thiếu nguồn.

Tuy vậy, còn một số dự án khó khăn về công tác quản lý, khi địa phương lần đầu được giao chủ quản dự án quy mô lớn, yêu cầu kỹ thuật phức tạp; thi công trên nền đất yếu; khó khăn về nguồn lực, nhất là nguồn vật liệu san lấp đắp nền đường. Đặc biệt, từ cuối năm 2024 trở về trước, công tác điều phối, cung ứng vật liệu gặp nhiều khó khăn và chưa bảo đảm đủ vật liệu san lấp.

Thủ tướng nhấn mạnh, quá trình triển khai cho thấy, nơi nào chính quyền vào cuộc quyết liệt thì nơi đó thực hiện tốt. Từng đơn vị, từng địa phương, từng bộ, ngành phải xác định việc đầu tư mỗi công trình, dự án trong vùng là trách nhiệm chung và phải cùng chung tay thực hiện.

Trong quá trình thực hiện khó khăn, vướng mắc tại khâu nào, cấp nào thì phải được giải quyết ngay tại cấp đó; không đề xuất vượt cấp gây mất thời gian và không có hiệu quả.

Về nhiệm vụ thời gian tới, Thủ tướng nêu rõ, bây giờ là năm cuối của nhiệm kỳ, sang năm là bắt đầu chương trình đầu tư trung hạn giai đoạn 2026-2030. Bây giờ phải triển khai lập dự án, xác định thứ tự ưu tiên, không để bị động như nhiệm kỳ trước. Từ thành quả này rút kinh nghiệm để làm cho giai đoạn tới tốt hơn.

"Đến nay, quy hoạch về đường bộ cao tốc đã xong, trong đó có việc làm đường cao tốc nối Cà Mau - Đất Mũi; rồi các đoạn cao tốc từ Đất Mũi ra đến cảng Hòn Khoai. Tiếp tục giai đoạn 2 của hệ thống đường cao tốc còn 600km nữa. Bây giờ nhập tỉnh, bỏ huyện thì đường cao tốc vẫn phải làm. Trong nhiệm kỳ tới chúng ta phải làm khoảng 600km nữa", Thủ tướng cho biết.

Thủ tướng đề nghị các cấp, các ngành phải hết sức khẩn trương, linh hoạt vận dụng các cơ chế, chính sách thuận lợi nhất để rút ngắn trình tự, thủ tục cấp phép, khai thác mỏ vật liệu mới để đáp ứng được tiến độ của các dự án.

Đối với 5 dự án cao tốc có kế hoạch hoàn thành năm nay, Thủ tướng đề nghị cần tập trung lãnh đạo, chỉ đạo để bảo đảm được yêu cầu rất lớn là kịp và vượt tiến độ đối với 5 dự án cao tốc. Đồng thời, bảo đảm chất lượng, không đội vốn, đội giá; không để tiêu cực, tham nhũng...

Đối với các dự án khác, Thủ tướng đề nghị tập trung công tác giải phóng mặt bằng, UBND các tỉnh, thành phố Cần Thơ, An Giang, Sóc Trăng, Kiên Giang, Đồng Tháp, Tiền Giang đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng, di dời hạ tầng kỹ thuật thuộc phạm vi quản lý để bàn giao toàn bộ mặt bằng trước ngày 30-4-2025 cho các dự án: Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng, DATP 2 Cao Lãnh - An Hữu, Mỹ An - Cao Lãnh.

Về vật liệu, yêu cầu UBND các tỉnh có mỏ vật liệu tiếp tục thực hiện nghiêm chỉ đạo của lãnh đạo Chính phủ; có giải pháp xử lý ngay tại cơ sở đối với các vướng mắc phát sinh, không để chậm trễ, gây ảnh hưởng đến tiến độ các dự án trọng điểm trên địa bàn, hoàn thành thủ tục cấp phép khai thác các mỏ trong tháng 4-2025.

Cơ quan chủ quản các dự án đôn đốc chỉ đạo chủ đầu tư, nhà thầu bám sát tiến độ; tăng cường nhân lực, máy móc thiết bị thi công, nguồn lực tài chính để tổ chức thi công "3 ca, 4 kíp", bảo đảm hoàn thành các dự án đúng tiến độ, chất lượng, an toàn.

UBND các tỉnh, thành phố Cần Thơ, An Giang, Hậu Giang, Sóc Trăng chỉ đạo chủ đầu tư, tư vấn và nhà thầu rà soát, đánh giá toàn diện tình hình triển khai dự án, lập lại tiến độ thi công tổng thể, tiến độ chi tiết các hạng mục thuộc dự án thành phần, đặc biệt là hạng mục xử lý nền đất yếu; tăng cường nhân lực, máy móc, thiết bị, huy động nguồn vật liệu, đề xuất giải pháp xử lý kỹ thuật để đẩy nhanh tiến độ thi công, phấn đấu hoàn thành các dự án thành phần trong tháng 7-2026 theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

QĐND