Tàu Trung Quốc hung hãn, đâm thẳng vào tàu CSB Việt Nam

Tại cuộc họp báo, ông Trần Duy Hải, Phó Chủ nhiệm Uỷ ban biên giới quốc gia, cho biết:: Lúc 5h22 ngày 1/5/2014, Cơ quan chức năng Việt Nam phát hiện giàn khoan nước sâu Hai Yang Shi You 981 (mà Việt Nam vẫn thường gọi là HD 981) và 3 tàu dịch vụ dầu khí của phía Trung Quốc di chuyển từ Tây Bắc đảo Tri Tôn (thuộc quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam) xuống phía Nam. Đến 16h ngày 2/5/2014, giàn khoan HD981 được thả trôi tại toạ độ 15o29’58’’ vĩ bắc - 111o12’06’’ kinh Đông, phía Nam đảo Tri Tôn, sâu vào trong thềm lục địa của VN 80 hải lý, cách đảo Lý Sơn 119 hải lý, cách bờ biển VN 130 hải lý. Trung Quốc hạ đặt giàn khoan này để tiến hành khoan thăm dò thềm lục địa của Việt Nam và huy động nhiều tàu bảo vệ đi cùng.
Hiện, số lượng tàu của Trung Quốc bảo vệ giàn khoan đã tăng lên hơn 60 chiếc, có cả tàu quân sự; tàu tuần tiễu... cố tình đâm vào va vào các tàu thực thi pháp luật của Việt Nam gây thiệt hại về người và tài sản.
Trong những ngày qua, phía Việt Nam đã nhiều lần lên tiếng, trao đổi với phía Trung Quốc về vụ việc trên (trong đó có sự tiếp xúc giữa đại diện Bộ Quốc phòng VN và tuỳ viên quân sự Đại sứ quán TQ tại Hà Nội, tổng giám đốc tập đoàn dầu khí VN đã gửi thư cho Chủ tịch hội đồng quản trị kiêm tổng giám đốc tập đoàn dầu khí hải dương TQ). Riêng phía Bộ Ngoại giao VN đã có 8 cuộc giao thiệp nghiêm túc với phía Trung Quốc tại Hà Nội và Bắc Kinh.
Chiều 6/5, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh đã điện đàm với Ủy viên Quốc vụ viện TQ Dương Khiết Trì nói rõ: "Việt Nam sẽ áp dụng mọi biện pháp phù hợp cần thiết để bảo vệ các quyền và lợi ích chính đáng của mình. Đồng thời, Việt Nam luôn thể hiện thiện chí, kiên trì giải quyết thỏa đáng bất đồng thông qua đàm phán, đối thoại và các biện pháp hòa bình khác theo đúng nhận thức chung của Lãnh đạo cấp cao hai nước, Thỏa thuận về các Nguyên tắc cơ bản chỉ đạo giải quyết vấn đề trên biển, phù hợp với các quy định và thực tiễn Luật pháp quốc tế, nhất là Công ước Liên hợp quốc về Luật biển 1982, không để vấn đề này tổn hại đến sự tin cậy chính trị và hợp tác giữa hai bên"
Trước đó ngày 4/5/2014, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao, Trưởng đoàn đàm phán cấp Chính phủ về biên giới, lãnh thổ của Việt Nam Hồ Xuân Sơn đã điện đàm với người đồng cấp Trung Quốc để phản đối hoạt động bất hợp pháp của giàn khoan HD 981 trên thềm lục địa của VN.
Trước đó, ngày 4/5/2014, đại diện Bộ Ngoại giao đã triệu đại diện đại sứ quán TQ tại Hà Nội để trao công hàm phản đối.
Theo ông Hải, phía Trung Quốc bất chấp giao thiệp của phía Việt Nam vẫn không rút giàn khoan nói trên cùng các tàu dịch vụ dầu khí và các tàu bảo vệ ra khỏi vùng biển của VN. Rõ ràng đây là hành động cố tình và có chủ ý xâm phạm nghiêm trọng quyền chủ quyền và quyền tài phán của VN đối với vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa VN; cũng như đã vi phạm các quy định có liên quan của luật pháp quốc tế…
Hành vi và thái độ của TQ cũng đi ngược lại các thoả thuận và nhận thức chung giữa lãnh đạo hai nước và thoả thuận về những nguyên tắc cơ bản chỉ đạo giải quyết vấn đề trên biển VN - TQ. Các văn kiện này đều nhấn mạnh việc các bên cần kiềm chế, không làm phức tạp thêm tranh chấp và tiến hành đàm phán, thương lương để giải quyết bất đồng.
Ông Hải khẳng định, hành động của Trung Quốc đã ảnh hưởng rất lớn tới sự tin cậy chính trị giữa hai nước, ảnh hưởng tiêu cực tới các diễn đàn đàm phán về các vấn đề trên biển giữa hai nước.
Việt Nam yêu cầu Trung Quốc rút ngay giàn khoan nói trên cùng các tàu, thiết bị, nhân sự có liên quan ra khỏi thềm lục địa của Việt Nam và không để tái diễn các hành động tương tự.
Ông Ngô Ngọc Thu, Phó Tư lệnh, Tham mưu trưởng Cảnh sát biển VN cho biết cụ thể: Đối với Trung Quốc, lực lượng tham gia bảo vệ giàn khoan HD 981 trong các ngày 2 và 3-5 là khoảng 40 tàu các loại. Đến thời điểm hiện nay TQ đã huy động, lúc cao nhất là 80 tàu các loại, trong đó có 7 tàu quân sự gồm: Tàu hộ vệ tên lửa 534 (Giang Hồ II) và tàu tuần tiễu tấn công nhanh số hiệu 753; cùng 33 tàu Hải cảnh, Hải Giám, Ngư Chính và các tàu vận tải, tàu cá. Ngoài ra hàng ngày còn có hàng chục tốp máy bay hoạt động trên khu vực.
Ông Thu cho biết, khi các tàu thực thi pháp luật của Việt Nam ra kiểm tra, ngăn chặn việc xâm phạm trái phép của giàn khoan HD 981, các tàu bảo vệ của Trung Quốc, được sự yểm trợ của máy bay, có hành động hung hăng, chủ động đâm thẳng vào các tàu, dùng vòi rồng có công suất lớn phun nước vào các tàu của Việt Nam nhằm làm hư hỏng tàu thuyền và các trang thiết bị trên tàu, gây thương tích cho thuỷ thủ trên tàu.
Cụ thể lúc 8h10 phút ngày 3/5, tại toạ độ 15o31’N-111o02’E (cách giàn khoan HD 981 khoảng 10 hải lý), tàu Hải Cảnh 44044 chủ động đâm thẳng vào mạn phải tàu CSB-4033, hậu quả làm cho tàu 4033 bị rách mạn phải chiều dài 3m, rộng 1m, làm hư hỏng máy phải và các trang thiết bị khác.
Lúc 8h30 ngày 4/5, tàu Hải Cảnh 44103 của Trung Quốc đâm thẳng vào mạn trái tàu CSB-2012. Do tàu 2012 đã tăng tốc vòng tránh, nên việc đâm chỉ bị rách ở chính góc đuôi tàu mạn phải diện tích khoảng 1m2, làm hư hỏng một số trang thiết bị trên tàu.
Ngoài các tàu cảnh sát biển thì các tàu Trung Quốc còn chủ động đâm va, phun nước vào hàng chục tàu Kiểm ngư và các tàu thực thi pháp luật khác của Việt Nam. Hậu quả làm hư hỏng các trang thiết bị trên tàu và làm bị thương cho một số thuỷ thủ Việt Nam.

Lúc 12h00 ngày hôm nay 7/5, tàu Hải cảnh 3411 tiếp tục có hành động đâm vào tàu CSB-8003. Phía Trung Quốc sử dụng đồng thời máy bay có số hiệu 8321 bay trên không phận tàu CSB-8003, nhằm uy hiếp các tàu Việt Nam.

Đối với các tàu Trung Quốc được trang bị vũ khí đều mở bạt che súng, pháo để sẵn sàng sử dụng bất cứ lúc nào, gây nên tình trạng hết sức căng thẳng trên khu vực này.

Đối với các lực lượng thực thi pháp luật Việt Nam, ông Ngô Ngọc Thu cho biết đã có mặt kịp thời tại hiện trường, tiến hành thực hiện quyền kiểm tra, ngăn chặn hành động xâm phạm trái phép của giàn khoan và lực lượng tàu bảo vệ của Trung Quốc trong vùng biển Việt Nam. Tàu Việt Nam đã phát tín hiệu yêu cầu giàn khoan và các tàu của Trung Quốc rời khỏi vùng biển của Việt Nam.

Trong quá trình thực thi pháp luật trên biển, lực lượng thực thi pháp luật của Việt Nam đã kiên trì, kiềm chế trước hành động hung hăng, ngang ngược của các tàu Trung Quốc. Tới đây, lực lượng thực thi pháp luật của Việt Nam tiếp tục đấu tranh kiên quyết bảo vệ chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán của Việt Nam tại quần đảo Hoàng Sa và vùng đặc quyền kinh tế, thềm lục địa Việt Nam.

Theo nhận định, đánh giá của ông Thu, việc giàn khoan HD 981 và các tàu của Trung Quốc xâm phạm trái phép vùng biển Việt Nam là hành động hung hăng, ngang ngược của Trung Quốc đối với các tàu Việt Nam là việc làm vi phạm quyền chủ quyền, quyền tài phán của Việt nam tại vùng đặc quyền kinh tế, thềm lục địa Việt Nam. Hành vi này vi phạm nghiêm trọng pháp luật Việt Nam và luật pháp quốc tế, vi phạm thoả thuận giải quyết các vấn đề trên biển Đông giữa các nước ASEAN và Trung Quốc (DOC).

Hành động của Trung Quốc vi phạm nghiêm trọng luật pháp Việt Nam và Quốc tế, đe dọa nghiêm trọng an ninh, an toàn hàng hải, ảnh hưởng đến các nước trong khu vực và các nước trên thế giới.

Việc làm sai trái trên của Trung Quốc làm ảnh hưởng đến mối quan hệ và thoả thuận cấp cao giữa Việt Nam - Trung Quốc gây mất lòng tin của hai nước và quốc tế.

Nếu tàu TQ tiếp tục hung hăng, Việt Nam sẽ đáp lại!

Ông Trần Duy Hải, Phó Chủ nhiệm Uỷ ban biên giới quốc gia, ông Ngô Ngọc Thu, Phó Tư lệnh, Tham mưu trưởng Cảnh sát biển VN và ông Đỗ Văn Hậu, Tổng giám đốc Tập đoàn Dầu khí Quốc gia đã trả lời báo chí trong và ngoài nước về sự kiện này:

Hãng tin AP: Trong các hoạt động vừa rồi có đã có ai bị chết không? Các clip cho thấy tàu Trung Quốc chủ động đâm vào tàu Việt Nam. Liệu tàu Việt Nam có đâm vào tàu Trung Quốc để bảo vệ tàu thuyền của mình hay các hoạt động này chỉ có tàu Trung Quốc tiến hành?

Ông Ngô Ngọc Thu: - Chúng tôi khẳng định, chưa có ai bị chết. Có 6 kiểm ngư viên Việt Nam bị mảnh kính văng vào gây thương tích phần mềm.
Các clip chiếu cho thấy các tàu hải cảng, tàu bảo vệ của TQ chủ động đâm va vào các tàu VN, gây hư hỏng, ảnh hưởng đến trang thiết bị tàu của VN. Lực lượng cảnh sát biển, lực lượng kiểm ngư Việt Nam hết sức kiên trì kiềm chế. Chúng tôi tiếp tục bám trụ và giải quyết mọi việc trên biển. Nhưng mọi sự chịu đựng có giới hạn.

Nếu Trung Quốc tiếp tục có những hành động đâm vào chúng tôi, chúng tôi sẽ có những hành động đáp lại tương tự.

Hãng tin NHK: Hiện nay phía Trung Quốc đã thực sự khoan thăm dò dưới đáy biển của Việt Nam hay chưa? Nếu như Trung Quốc không chịu rút giàn khoan ra khỏi Việt Nam thì Việt Nam sẽ có hành động gì tiếp theo?

Ông Ngô Ngọc Thu: - Cho đến thời điểm này, giàn khoan 981 đã được định vị ở các vị trí đã xác định trên bản đồ. Hiện nay sau định vị, giàn khoan đang tiến hành tác nghiệp chuẩn bị để tiến tới khoan thăm dò.

Ông Trần Duy Hải: - Như đã khẳng định, Việt Nam chủ trương các biện pháp hòa bình để giải quyết các tranh chấp liên quan ở Biển Đông. Sắp tới vẫn tiếp tục kiên trì trao đổi với Trung Quốc để giải quyết các vấn đề trên biển Đông. Sử dụng các biện pháp hòa bình theo công ước quốc tế để bảo vệ.

Tôi khẳng định lại, để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của chúng ta, chúng ta sẽ sử dụng tất cả mọi biện pháp hòa bình đã được quy định bởi luật pháp quốc tế và Hiến chương LHQ để mà bảo vệ các quyền và lợi ích của Việt Nam.

Hãng AFP: Việt Nam đã khống chế ngư dân nào của Trung Quốc tại vùng biển Trung Quốc đưa giàn khoan vào?

Ông Ngô Ngọc Thu: - Đến nay, phía Việt Nam chưa khống chế bất cứ người nào tại vùng biển có nhiều tàu Trung Quốc đang xâm phạm trái phép.

Báo Tuổi Trẻ: - Đây có phải là lần đầu tiên Trung Quốc đưa toàn bộ giàn khoan vào hoạt động tại thềm lục địa Việt Nam. Phía Việt Nam sẽ có những biện pháp gì để ngăn chặn Trung Quốc lặp lại các hoạt động trong tương lai? Các hoạt động của Trung Quốc có hệ quả gì khi tuyên bố ứng xử ở các bên về Biển Đông và việc đàm phán tiến tới bộ quy tắc ứng xử COC?

Ông Trần Duy Hải: Trước đây Trung Quốc cũng đã nhiều lần tiến hành thăm dò ở khu vực này và chúng ta cũng đã kiên quyết đấu tranh và Trung Quốc cũng đã rút khỏi. việc lần này của Trung Quốc, Trung Quốc cũng đã từng thuê các giàn khoan của các nhà thầu nước ngoài để dự tính khoan thăm dò trên thềm lục địa của Việt Nam.

Nhưng chúng ta đã đấu tranh quyết liệt, kể cả gặp nhà thầu đó để đấu tranh, cho nên cũng chưa xảy ra trường hợp là Trung Quốc khoan thăm dò thềm lục địa của chúng ta.

Đây là lần đầu tiên Trung Quốc sử dụng tàu của chính Trung Quốc để khoan thăm dò trên các thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam.

Như tôi đã khẳng định nhiều lần là chúng ta sẽ phải tiếp tục đấu tranh bằng mọi biện pháp để mà bảo vệ các quyền và lợi ích của chúng ta ở Biển Đông với chủ trương nhất quán của chúng ta.

Chúng ta sẽ sử dụng biện pháp hòa bình, trong đó trước hết ưu tiên là đàm phán thương lượng với các nước liên quan.

Báo Lao Động: - Động thái Trung Quốc khiến dư luận cho rằng Việt Nam nín nhịn trước hành động của Trung Quốc. Có phải sự nín nhịn của Việt Nam đang làm cho Trung Quốc ngày càng lấn tới? Ông bình luận gì?

Hành động của Trung Quốc diễn ra ngay trước thềm của Hội nghị cấp cao ASEAN tại Myanmar, nơi mà các nhà lãnh đạo khu vực dự kiến thảo luận về xây dựng COC, được coi là bộ quy tắc xây dựng lòng tin giữa ASEAN và Trung Quốc. Nhưng hành động của Trung Quốc làm sao có thể xây dựng được lòng tin? Thông điệp dự kiến của Thủ tướng tại hội nghị là gì?

Ông Trần Duy Hải:- Việt Nam là đất nước yêu chuộng hòa bình, chúng ta trải qua nhiều cuộc chiến tranh nên chúng ta mong muốn hòa bình và chúng ta kiên trì dùng các biện pháp hòa bình để giải quyết các tranh chấp.

Vấn đề chủ quyền lãnh thổ rất thiêng liêng, Việt Nam sẽ sử dụng tất cả các biện pháp được quy định bởi Hiến chương LHQ để bảo vệ quyền lợi và lợi ích của mình.

Chắc chắn vấn đề này sẽ được trao đổi tại các hội nghị của Diễn đàn sắp tới.

Báo Thanh Niên: Trong cuộc điện đàm với Phó thủ tướng Phạm Bình Minh, ông Dương Khiết Trì đã trả lời thế nào với khẳng định chủ quyền và yêu cầu Trung Quốc rút giàn khoan? Về phía Tập đoàn Dầu khí Việt Nam, đã có kế hoạch ứng phó thế nào nếu Trung Quốc đưa giàn khoan ra các vùng biển PVN đang tiến hành khai thác?

Ông Trần Duy Hải:- Trong cuộc điện đàm với Phó thủ tướng Phạm Bình Minh, phía Trung Quốc nhắc lại lập trường Trung Quốc trên biển Đông, cho rằng khu vực giàn khoan 981 đang hoạt động thuộc quyền tài phán của Trung Quốc. Nhưng Phó thủ tướng đã bác bỏ quan điểm của Trung Quốc và khẳng định quyền chủ quyền của chúng ta với Hoàng Sa. Phó Tthủ tướng nhấn mạnh hoạt động của giàn khoan 981 xâm phạm các vùng biển của Việt Nam và Việt Nam sẽ kiên quyết phản đối.

Ông Đỗ Văn Hậu, Tổng giám đốc Tập đoàn Dầu khí Quốc gia: - Khu vực này chưa có phát hiện thương mại nào có thể khai thác dầu khí, đây là lần đầu tiên có hoạt động thăm dò dầu khí. PVN đã nhiều lần tiến hành thăm dò nhưng chưa khoan. PVN đã gửi thư cho Chủ tịch và Tổng giám đốc CNOOC phản đối và yêu cầu Trung Quốc chấm dứt.

Về tương lai, Trung Quốc có thể tiếp cận và khoan tại các khu vực PVN đang thăm dò khai thác dầu khí, các vị trí này đang nằm sâu trong thềm lục địa, tôi tin rằng các cơ quan chức năng sẽ không cho phép Trung Quốc tiến vào thăm dò, khai thác trong bất kỳ trường hợp nào.

Vũ Bỉnh