Phó viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Đắc Nông có chiếm đoạt đất của gia đình CCB Lê Thanh Tâm và Nguyễn Thị Nga?

Hộ bà Nguyễn Thị Nga, xã Quảng Tân, huyện Đắc R’lấp (nay thuộc huyện Tuy Đức), có thửa đất thổ cư diện tích 3.305 m2 tọa lạc trên đường liên thôn 1- thôn 3, ngày 4-8-1995 được cấp Giấy chứng nhận QSDĐ, do chồng bà là CCB Lê Thanh Tâm đứng tên.
Trên thửa đất này, từ năm 1982 gia đình bà Nga làm nhà ở, đào 2 ao cá và trồng cà phê. Đến năm 1998, khi bà Nga xây dựng thêm căn nhà tại rẫy ở thôn 8, nên căn nhà tại thôn 1 không sử dụng đến. Do có quan hệ thân thiết với bà Trần Thị Hạnh là vợ của ông Tạ Đình Đề, cuối năm 1998, bà Nga đã cho ông Đề mượn nhà cùng toàn bộ thửa đất tại thôn 1 để bố mẹ vợ ông Đề ở. Việc cho mượn không lập văn bản, chỉ thỏa thuận khi nào gia đình bà Nga cần sử dụng sẽ lấy lại.
Đến đầu năm 2003, khi bà Nga thấy bố mẹ vợ ông Đề không ở căn nhà bà cho mượn nữa, mà thay vào đó là bà Nguyễn Thị Xưa, chị gái của ông Nguyễn Văn Phương cán bộ Thanh tra huyện Đắc R’lấp. Tìm hiểu nguyên do, được vợ chồng ông Đề giải thích là cho bà Xưa mượn lại và bà Nga đồng ý. Mãi đến ngày 17-6-2013, thời điểm xã Quảng Tân triển khai “Dự án xây dựng cơ sở dữ liệu về quản lý đất đai”, khi mang Giấy chứng nhận QSDĐ đi làm thủ tục cấp đổi từ bìa đỏ sang bìa hồng, bà Nga mới phát hiện thửa đất tại thôn 1 của gia đình, ngoài hộ bà Xưa còn có 5 hộ khác đang ở, gồm: Nông Văn Eng, Trần Văn Đắc, Nguyễn Thị Đào, Nguyễn Thị Huệ và Trần Thị Tâm. Qua trao đổi, bà Nga được các hộ này cho biết là đã mua lại của bà Xưa, còn bà Xưa nói là mua từ ông Đề, thông qua em trai Nguyễn Văn Phương. Việc chuyển nhượng chỉ là những giấy viết tay giữa ông Đề với ông Phương và giữa bà Xưa với 5 hộ nêu trên.
Điều tra trên thực tế cho thấy, giữa ông Đề với gia đình bà Nga không có bất kể giấy tờ gì liên quan đến việc chuyển nhượng thửa đất 3.305m2. Ngày 16-10, trao đổi với chúng tôi, vợ chồng bà Nga khẳng định từ trước đến nay chưa có giao dịch chuyển nhượng thửa đất trên với gia đình ông Đề; đồng thời lâu nay, Giấy chứng nhận QSDĐ gia đình bà Nga vẫn quản lý. Trong khi, ông Tạ Đình Đề lại khẳng định: “Năm 1996, vợ tôi có đứng ra nhận chuyển nhượng lô đất trên của gia đình bà Nga với giá 18 triệu đồng”. Nhưng ông Đề không đưa ra được bất kể giấy tờ gì chứng minh việc nhận chuyển nhượng, ngay cả giấy đặt cọc hoặc giấy trả tiền cũng không có.
Trong buổi làm việc với chúng tôi, ông Nguyễn Văn Tám, Phó chủ tịch UBND xã Quảng Tân cho biết: Từ trước đến giờ, UBND xã chưa chứng thực hợp đồng nào liên quan đến việc chuyển nhượng thửa đất của gia đình bà Nga. Khi xảy ra tranh chấp từ tháng 6-2013 đến nay, bà Nga đã đứng đơn tố cáo ông Đề chiếm đất bán trái phép. Bà Xưa lại tố bà Nga có hành vi “cướp lại” Giấy chứng nhận QSDĐ, hòng chối bỏ việc đã bán đất cho ông Đề. Địa phương đã 3 lần hòa giải nhưng không thành. Lần hòa giải thứ 3 vào ngày 21-4-2014, ông Đề vắng mặt, nhưng có ghi vào giấy mời gửi lại cho UBND xã với thông tin: “Năm 1996 tôi có mua căn nhà và đất rẫy mang tên Lê Thanh Tâm. Sau đó đến năm 1998 tôi nhượng lại cho ông Nguyễn Văn Phương, là cán bộ thanh tra huyện Đắc R’lấp. Vậy tôi xác nhận nội dung trên để cơ quan Nhà nước thẩm quyền xác lập quyền sở hữu đất cho ông Phương”.
Đại tá Lương Ngọc Lếp, Phó Giám đốc, Thủ trưởng cơ quan điều tra Công an tỉnh Đắc Nông nhận định: Đây là vụ việc phức tạp, Phòng điều tra tổng hợp đã xác minh ban đầu. Do phát hiện có dấu hiệu hình sự, nên cơ quan điều tra đang tiếp tục làm rõ.
Tìm hiểu trên thực tế và làm việc với các cơ quan chức năng, chúng tôi cho rằng, vấn đề cần làm rõ ở đây là “có hay không việc chuyển nhượng đất giữa hộ bà Nga với hộ ông Đề”. Chỉ khi nào có việc chuyển nhượng trên thì những giao dịch giữa ông Đề với ông Phương và giữa bà Xưa với các hộ mới hợp pháp. Việc xác định ai giữ Giấy chứng nhận QSDĐ không quan trọng. Bởi lẽ, Giấy chứng nhận QSDĐ do hộ bà Nga đứng tên, nên trong trường hợp ông Đề, ông Phương hoặc bà Xưa, hay bất kể người nào quản lý Giấy chứng nhận QSDĐ của hộ bà Nga mà không có giấy mua bán (hợp đồng chuyển nhượng) có đầy đủ chữ ký của những người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan và được cơ quan chức năng xác nhận, chứng thực thì đều không có giá trị pháp lý, và không thể hiện quyền sử dụng thửa đất trên.
Trong trường hợp bà Xưa tố cáo bà Nga “cướp lại” Giấy chứng nhận QSDĐ khi bà đến nhờ làm thủ tục sang tên Giấy chứng nhận QSDĐ cho dù là đúng cũng không chứng minh được quyền sử dụng thửa đất trên thuộc về bà Xưa, khi bà không có giấy chuyển nhượng hợp pháp giữa bà Nga với ông Đề. Xung quanh nội dung này, ông Thái Thiện Tâm, Công ty Cổ phần Mai Phúc – đơn vị trực tiếp đo đạc để cấp đổi sổ đỏ sang sổ hồng cho xã Quảng Tân cho biết thêm: “Vào trung tuần tháng 6-2013, sau khi đo vẽ trên thực địa lô đất, các hộ trong nhóm bà Xưa mang giấy tờ đến trước, nhưng chỉ có giấy sang nhượng viết tay, không có bất kể giấy tờ có giá trị pháp lý nào, nên anh em nói để làm sau. Sau đó, khi chị Nga mang Giấy chứng nhận QSDĐ của chính thửa đất này đến, thì phát hiện trùng với các thửa đất nhóm bà Xưa đề nghị làm trước đó. Như vậy đã xảy ra tranh chấp nên thửa đất này không thực hiện đổi sổ được”.

Giấy chứng nhận QSDĐ của hộ bà Nga

Xin được nói thêm, với trình độ hiểu biết pháp của cán bộ ngành Kiểm sát, ông Đề hiểu rõ những thủ tục pháp lý cần thực hiện khi tiến hành nhận chuyển nhượng đất. Nhưng, trong khi ông Đề khẳng định có mua thửa đất trên của bà Nga, sau đó bán cho ông Phương nhưng không có giấy tờ có giá trị pháp lý nào, thì làm sao “cơ quan Nhà nước thẩm quyền xác lập quyền sở hữu đất cho ông Phương”, như nội dung ông trả lời trong giấy mời hòa giải của UBND xã Quảng Tân được (?).Hiện vụ việc đang được Ban Nội chính Tỉnh ủy, Viện kiểm sát nhân dân và Công an tỉnh Đắc Nông xác minh giải quyết. Chúng tôi cho rằng, cần phải bảo vệ quyền lợi hợp pháp của gia đình CCB Nguyễn Thị Nga./.
Bài và ảnh: Bình Định