Phán quyết của Tòa án tỉnh Quảng Ngãi thấu tình đạt lý

Vụ việc tranh chấp Quyền sử dụng đất của gia đình Mẹ VNAH Trương Thị Thị ở thôn Phú Sơn, xã Tịnh Hiệp, huyện Sơn Tịnh, tỉnh Quảng Ngãi kéo dài trên 4 năm vẫn chưa được giải quyết dứt điểm. Ngày 26-7-2019, Tòa án nhân dân tỉnh Quảng Ngãi (TAND) đã đưa ra xét xử sơ thẩm vụ án hành chính. Một phán quyết thấu tình, đạt lý hoàn toàn khách quan đúng theo quy định của pháp luật và hợp lòng dân đã được TAND công bố nhằm giải quyết rốt ráo vụ việc cho gia đình Mẹ VNAH Trương Thị Thị.

Nguồn gốc đất tranh chấp

Nguồn gốc thửa đất  số 92 có diện tích (DT) 2.689m2, tờ bản đồ số 36, xã Tịnh Hiệp, huyện Sơn Tịnh thuộc một phần mảnh vườn do ông, bà tộc họ Trương (cụ Trương Quang Lạng) tạo lập để lại cho các con gồm: Trương Tam (là ông nội ông Trương Thức), Trương Chất (là cha bà Trương Thị Thị) và Trương Trách (cha ông Trương Đình Bửu).

Đối với phần DT đất để lại cho ông Trương Chất thì sau khi ông Chất chết, bà Trương Thị Thị là con ruột của ông Chất, người trực tiếp ở và canh tác liên tục trên phần DT này (thửa đất 926) mãi cho đến khi bà Thị chết vào năm 1987.

Khi thực hiện Chỉ thị 299/TTg, phần DT đất bà Thị ở được đo vẽ, lập bản đồ hình thành thửa đất mang số hiệu 729 với DT 2.030m2, tờ bản đồ số 17 và được bà Thị kê khai, đăng ký trong sổ đăng ký ruộng đất. Sau khi bà Thị chết thì thửa đất này được ông Nguyễn Tấn Anh (con trai bà Thị) tiếp tục quản lý, sử dụng.

Khi thực hiện Nghị định số 64/CP, thửa đất 729, DT 2.030m2 được biến động thành thửa đất 926 với DT 2.689m2 do ông Trương Thức đứng tên chủ sử dụng trong sổ mục kê đất (nguyên nhân thửa đất 926 tăng DT từ 2.030m2 thành 2.689m2 là do quá trình đo đạc xác lập bản đồ địa chính theo Nghị định số 64/CP đã đo vẽ nhập chung thửa đất 758 - khu đất nhà thờ Tộc với thửa đất 729 của Mẹ VNAH Trương Thị Thị thành thửa đất 926 với 2.689m2). Hội đồng xét cấp đất xã Tịnh Hiệp đã xét, đề nghị và UBND huyện Sơn Tịnh cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (CNQSDĐ) cho hộ ông Trương Thức tại thửa đất này, mẹ VNAH Trương Thị Thị bổng dưng mất trắng thửa đất 729 với DT 2.030m2.

Thửa đất 729 DT 2.030m2 do bà Trương Thị Thị đã kê khai, đăng ký trong sổ mục kê ruộng đất khi thực hiện Chỉ thị 299/TTg. Qua kết quả xác minh sao lục hồ sơ cũng không có căn cứ xác định bà Thị hoặc các con của bà Thị chuyển quyền sử dụng thửa đất 729 DT 2.030m2 cho ông Trương Thức (theo Nghị định 64/CP là thửa đất 926 DT 2.689m2). Nhưng Hội đồng xét cấp đất xã Tịnh Hiệp vẫn xét và đề nghị UBND huyện cấp Giấy CNQSDĐ số 00940/QSD/1036/QĐ-UBND ngày 27-12-2000 cho hộ ông Trương Thức là không đúng đối tượng sử dụng đất.

Do cấp giấy CNQSDĐ không đúng đối tượng, gia đình bà Thị có đơn kiến nghị với UBND huyện Sơn Tịnh xem xét lại việc cấp giấy QSDĐ cho hộ ông Trương Thức. Qua xác minh nhiều lần của các ngành chức năng của huyện và căn cứ quy định tại Điểm d, Khoản 2, Điều 106 Luật Đất đai năm 2013, UBND huyện ban hành QĐ số 1817/QĐ-UBND ngày 22-6-2016 thu hồi Giấy CNQSDĐ cấp cho hộ ông Trương Thức tại thửa đất 926, tờ bản đồ 36 DT 2.689m2 là đúng quy định của pháp luật. Hộ ông Trương Thức không đồng ý với Quyết định 1817/QĐ-UNBD của UBND huyện Sơn Tịnh và gửi đơn kiện lên UBND tỉnh Quảng Ngãi. Đơn kiện của ông Thức gửi đến các ngành có liên quan và UBND huyện Sơn Tịnh về quyết định thu hồi đất không đúng. Nhưng UBND Tỉnh Quảng Ngãi xét thấy đơn kiện của ông Thức không hợp lý, nên Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi ban hành QĐ số 1814/QĐ-UBND ngày 3-10-2017 không công nhận nội dung khiếu nại của ông Trương Thức đối với QĐ số 1817/QĐ-UBND ngày 22-6-2016 của UBND huyện Sơn Tịnh về việc thu hồi đất là đúng quy định của pháp luật. Ông Trương Thức lần nữa gửi đơn kiện  UBND tỉnh Quảng Ngãi về QĐ số 1814/QĐ-UBND ngày 3-10-2017 lên Toà án tỉnh Quảng Ngãi.

Phán quyết của Tòa án thấu tình, đạt lý, khách quan

Để hiểu rõ hơn việc tranh chấp trên, ngày 23-7-2019, Tòa án tỉnh đã cử Thẩm phán Nguyễn Thị Tuyết Nga, cùng Thư ký Tòa Lê Thị Na Na và Viện kiểm sát tỉnh cử kiểm sát viên Phạm Văn Lợi về tại thôn Phú Sơn, xã Tịnh Hiệp, huyện Sơn Tịnh thẩm tra tính pháp lý thửa đất 926 có DT 2.689m2, tờ bản đồ số 36, xã Tịnh Hiệp.

Sau đó 3 ngày, ngày 26-7-2019, Tòa án nhân dân tỉnh Quảng Ngãi đã mở phiên tòa xét xử sơ thẩm công khai vụ án hành chính thụ lý số 03/2018/TLST-HC ngày 19-12-2018 về việc khiếu kiện: “Quyết định giải quyết khiếu nại của Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi trong lĩnh vực quản lý đất đai”.

Thẩm phán, Chủ tọa phiên tòa là bà Nguyễn Thị Tuyết Nga; Hội thẩm nhân dân là ông Hồ Bân và bà Huỳnh thị Tuyết Nga; Thư ký phiên tòa là bà Lê Thị Na Na; đại diện Viện kiểm sát là kiểm sát viên Phạm Văn Lợi. Ông Phạm Đông - Phó chủ tịch UBND huyện Sơn Tịnh là người đại diện theo ủy quyền của UBND huyện.

Ông Đông trình bày tại Tòa và nhận định của kiểm sát viên Phạm Văn Lợi tại Tòa, khẳng định thửa đất 729 có DT 2.030m2 do bà Trương Thị Thị kê khai, đăng ký trong sổ mục kê ruộng đất khi thực hiện Chỉ thị 299/TTg. Sau khi bà Thị mất, ông Nguyễn Tấn Anh (con trai bà Thị) liên tục quản lý, sử dụng DT đất nầy. Qua xác minh, không có căn cứ xác định bà Thị hoặc các con của bà Thị chuyển quyền sử dụng thửa đất 729 DT 2.030m2 cho ông Trương Thức. Nhưng Hội đồng xét cấp đất xã Tịnh Hiệp vẫn xét và đề nghị UBND huyện Sơn Tịnh cấp Giấy CNQSDĐ cho hộ ông Trương Thức tại thửa đất 926 DT 2689m2, tờ bản đồ số 36, xã Tịnh Hiệp là không đúng đối tượng sử dụng đất. Do vậy, UBND huyện ra quyết định thu hồi là đúng. Tiếp theo, UBND tỉnh ra Quyết định 1814/QĐ-UBND ngày 3-10-2017 không công nhận nội dung khiếu nại của ông Trương Thức là đúng luật

Điểm lại trình tự vụ việc đã nêu, TAND tỉnh Quảng Ngãi nhận định yêu cầu khởi kiện của ông Trương Thức về việc yêu cầu hủy QĐ số 1814/QĐ-UBND ngày 3-10-2017 của Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi là không có căn cứ nên Hội đồng Xét xử không chấp nhận.

Căn cứ vào Khoản 1 Điều 30; Khoản 3 và Khoản 4 Điều 32; Khoản 1 Điều 115; Điểm a, Khoản 2, Điểm a Khoản 3 Điều 116; Điểm a, Khoản 2 Điều 193 Luật Tố tụng hành chính; Điểm b, Khoản 2 Điều 106 Luật Đất đai năm 2013.Tòa tuyên xử: Bác yêu cầu khởi kiện của ông Trương Thức về việc yêu cầu hủy QĐ số 1814/QĐ-UBND ngày 3-10-2017 của Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi về việc giải quyết khiếu nại của ông Trương Thức.

Theo quy định, bản án sẽ có hiệu lực thi hành sau 15 ngày nếu không có bên nào kháng cáo. Đây là phán quyết của Tòa án, vừa thấu tình, đạt lý, hoàn toàn khách quan, đúng pháp luật, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho gia đình Mẹ VNAH Trương Thị Thị.

Tiến Nguyễn