Ninh Bình: “Bản án lạ” và nỗi khổ một doanh nghiệp!

Sai sót hay lừa đảo?
Ngày 27-03-2014, TAND TP. Ninh Bình ra Thông báo số 14/2014/TB-TLVA thụ lý vụ án kinh doanh thương mại số 14/2014/TLST-KDTM về việc tranh chấp hợp đồng thuê tài sản. Nguyên đơn là Công ty TNHH Thương mại và dịch vụ Thanh Lịch (Cty Thanh Lịch) địa chỉ số 1, đường Lương Văn Thăng, TP. Ninh Bình, người đại diện nguyên đơn là bà Nguyễn Thị Lịch-chức vụ Giám đốc. Bị đơn là Cty Phúc Thành Minh, người đại diện là ông Nguyễn Đăng Thành-chức vụ Giám đốc.
Vụ việc dẫn đến Cty Thanh Lịch khởi kiện Cty Phúc Thành Minh ra tòa là xuất phát từ những khuất tất trong bản hợp đồng thuê tài sản gắn liền với đất số 01/HĐKT (gọi tắt HĐKT 01) mà phía Cty Thanh Lịch ký với Cty Phúc Thành Minh ngày 4-8-2013. Theo HĐKT 01 thì bên phía Cty Thanh Lịch cho bên Cty Phúc Thành Minh thuê tổng diện tích nhà mặt sàn gắn liền với đất là 1.513m2 tại thửa đất số 29, tờ bản đồ số 75, phường Đông Thành, TP. Ninh Bình. Diện tích khu đất 1.188m2, thời hạn thuê là 10 năm, tính từ ngày hai bên ký hợp đồng. Giá thuê là 45.000.000 đồng/1 tháng/1.513m2 (đã bao gồm VAT) với mục đích thuê là để kinh doanh dịch vụ thương mại tổng hợp, bao gồm: Kinh doanh ô tô, nhà hàng ăn uống, nhà kho, văn phòng làm việc, nhà ở cán bộ. Theo thỏa thuận HĐKT 01 thì bên B (Cty Phúc Thành Minh) đặt cọc cho bên A (Cty Thanh Lịch) 30.000.000 đồng để bên B tiến hành đầu tư, sửa chữa, lắp đặt các trang thiết bị phục vụ nhu cầu kinh doanh của bên B.
Sau khi hai bên ký kết xong bản HĐKT 01, Cty Phúc Thành Minh đã bỏ ra hơn 1 tỷ đồng tiến hành cải tạo, sửa chữa, nâng cấp theo đúng mục đích kinh doanh. Trong quá trình cải tạo, sửa chữa, ông Nguyễn Đăng Thành thuê người thiết kế lại (có bản vẽ) để cải tạo, sửa chữa cho phù hợp với mục đích kinh doanh. Bản vẽ thiết kế được ông Trương Văn Sô (ông Sô được ghi chức danh Giám đốc Cty Thanh Lịch trong bản HĐKT 01) ký xác nhận cho Cty Phúc Thành Minh thực hiện.
Tuy nhiên, trong quá trình sửa chữa, cải tạo ông Nguyễn Đăng Thành có phát hiện ra sai sót của bản HĐKT 01 ký ngày 4-8-2013. Trong bản HĐKT 01 có ghi: “Bên A là Cty Thanh Lịch người đại diện bởi ông Trương Văn Sô-chức vụ Giám đốc công ty. Bà Nguyễn Thị Lịch-chức vụ Giám đốc Chi nhánh công ty. Nhưng người đại diện bên A ký bản HĐKT 01 lại là bà Nguyễn Thị Lịch-Giám đốc chi nhánh Cty Thanh Lịch ở TP. Ninh Bình (Cty Thanh Lịch có trụ sở chính, Cty mẹ là ở TP. Hà Nội). Ông Thành phát hiện Giấy chứng nhận quyền sử sụng đất 1.188m2 mà UBND tỉnh Ninh Bình ký cấp cho Cty Thanh Lịch ở Hà Nội chứ không phải cấp cho Chi nhánh Cty Thanh Lịch ở Ninh Bình. Sau khi phát hiện những sai sót của bản HĐKT 01 thì ngay lập tức bên B là Cty Phúc Thành Minh gửi văn bản và gặp bên A để yêu cầu Cty Thanh Lịch ký lại hợp đồng cho đúng với quy định của pháp luật, nhưng đã bị bên Cty Thanh Lịch khước từ và họ liên tục đòi phía Cty Phúc Thành Minh phải thanh toán tiền thuê theo đúng hợp đồng đã ký…
Do đàm phám không được, phía Cty Phúc Thành Minh tạm dừng cải tạo, nâng cấp khu dịch vụ của Cty Thanh Lịch và hơn một năm nay mỗi tháng Cty Phúc Thành Minh phải chi 50 triệu đồng tiền thuê dàn giáo chống đỡ bê tông...

“Bản án lạ” và sự tắc trách?
Ngày 4-12-2014, sau khi đưa vụ án ra xét xử TAND TP. Ninh Bình đã có Bản án số 05/2014/KDTM-ST (bản án số 05) xác định việc tranh chấp về hợp đồng thuê tài sản gắn liền với quyền sử dụng đất giữa Cty Phúc Thành Minh và Cty Thanh Lịch là hợp đồng vô hiệu. Theo đơn khởi kiện của Cty Thanh Lịch thì do phía Cty Phúc Thành Minh không tiếp tục thực hiện HĐKT 01, không thanh toán tiền thuê nhà và dừng lại việc xây dựng, làm hư hỏng ngôi nhà… nên Cty Thanh Lịch đã khởi kiện, yêu cầu Cty Phúc Thành Minh phải trả lại nguyên trạng mặt bằng nhà xưởng gắn liền với đất, bồi thường thiệt hại do làm hư hỏng nhà xưởng là 631.204.000 đồng, bồi thường thiệt hại do thu nhập thực tế bị mất bằng số tiền tương đương tiền cho thuê tài sản là 45.000.000 đồng/tháng tính từ ngày 4-8-2013 đến ngày bản án có hiệu lực pháp luật.
Điều khó hiểu là một vu án tranh chấp hợp đồng kinh doanh thương mại đã được thụ lý từ ngày 27-3-2014 nhưng mãi đến ngày 3-12-2014, kéo dài mất 8 tháng mới được đưa ra xét xử?
Trước khi đưa vụ án ra xét xử, trong thời gian này ông Nguyễn Đăng Thành - Giám đốc Cty Phúc Thành Minh nhiều lần gửi văn bản yêu cầu ông Nguyễn Ngọc Bình - thẩm phán là người thụ lý vụ án phải thu thập chứng cứ như: Giấy phép xây dựng, đăng ký quyền sở hữu tài sản, cam đoan về nhân thân ông Trương Văn Sô (như trong Điều 10 của bản HĐKT 01; những thông tin về nhân thân, về tài sản và thửa đất có tài sản đã ghi trong hợp đồng…), nhưng không hiểu sao thẩm phán Nguyễn Ngọc Bình vẫn không thực hiện mà lại đưa vụ án ra xét xử? Điều đáng nói là bản án đã xử theo đúng những gì mà phía nguyên đơn là Cty Thanh Lịch yêu cầu TAND TP. Ninh Bình tuyên: Bản HĐKT 01 là vô hiệu, buộc Cty Phúc Thành Minh phải tháo dỡ toàn bộ phần đã xây dựng… buộc Cty Phúc Thành Minh bồi thường tiền làm hư hại tài sản của là 631.204.000 đồng và 360.000.000 đồng tiền thu nhập thực tế, tổng cộng là 991.204.000 đồng…
Theo tìm hiểu của phóng viên, ông Trương Văn Sô không làm Giám đốc Cty Thanh Lịch từ trước thời điểm Cty Thanh Lịch ký HĐKT 01 ngày 4-8-2013. Diện tích ngôi nhà hơn 1.000m2 mà Cty Thanh Lịch cho Cty Phúc Thanh Minh thuê chưa được cấp phép xây dựng… Do đó, việc ông Nguyễn Đăng Thành phát hiện HĐKT 01 có sai sót và có công văn yêu cầu ông Nguyễn Ngọc Bình - thẩm phán (là người thụ lý vụ án) phải thu thập chứng cứ trước khi đưa ra xét xử, nhưng trong bản án không thấy đề cập đến những yêu cầu của phía bị đơn đề nghị. Vì vậy, dư luận cho rằng, nếu thẩm phán công tâm xác minh được căn nhà cho thuê của Cty Thanh Lịch không được cấp phép, cũng như căn nhà cho thuê chưa được đăng ký quyền sở hữu tài sản thì tranh chấp HĐKT 01 sẽ được giải quyết ở một “góc độ khác”…

VKS kháng nghị…
Do bản án có dấu hiệu xâm phạm quyền và lợi ích của Cty Phúc Thành Minh, ông Nguyễn Đăng Thành đã có đơn khiếu nại, đơn kháng án bản án số 05 gửi các cơ quan tố tụng ở Ninh Bình.
Ngày 31-12-2014, VKSND tỉnh Ninh Bình sau khi xem xét toàn bộ vụ việc đã có quyết định Kháng nghị theo thủ tục phúc thẩm đối với bản án sơ thẩm số 05/2014/KDTM-ST ngày 4-12-2014 của TAND TP.Ninh Bình. Theo đó, kháng nghị của VKS cho rằng, “… khi giải quyết hậu quả của hợp đồng vô hiệu, bản án sơ thẩm đã quyết định buộc Cty Phúc Thành Minh phải tháo dỡ toàn bộ các công trình đã đầu tư cải tạo, nâng cấp trên đất thuê, là không phù hợp, không đảm bảo về giá trị sử dụng của tài sản, gây thiệt hại cho Cty Phúc Thành Minh.
Hơn nữa, việc Cty Thanh Lịch khởi kiện yêu cầu tuyên bố hợp đồng cho thuê số 01/HĐKT ngày 4-8-2013 giữa Cty Thanh Lịch với Cty Phúc Thành Minh vô hiệu toàn bộ và giải quyết hậu quả của hợp đồng vô hiệu, nhưng quá trình giải quyết vụ án, Toà án sơ thẩm không thu thập chứng cứ để xác định tài sản và trị giá tài sản mà bên B đã đầu tư cải tạo, sữa chữa nâng cấp trên đất thuê, làm căn cứ giải quyết vụ án, là vi phạm nghiêm trọng quy định tại mục I điểm 2.4 Nghị quyết 01/2003/NQ-HĐTP ngày 16-4-2003 và mục II điểm 2.3 Nghị quyết 02/2004/ NQ-HĐTP ngày 10-8-2004 của Hội đồng thẩm phán TAND Tối cao, làm ảnh hưởng đến quyền lợi của các bên đương sự.
Những vi phạm trên của bản án sơ thẩm là vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng, ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của các bên đương sự, cấp phúc thẩm không thể khắc phục được, cần phải huỷ bản án sơ thẩm để giải quyết lại vụ án.
Chúng tôi sẽ tiếp tục trở lại vụ việc khi có tình tiết mới.
Bài và ảnh: Hoàng Thanh