Nguy cơ ô nhiễm ở hai dự án bô xít

Dự án bô xít Tân Rai và Nhân Cơ tiềm ẩn nguy cơ ô nhiễm môi trường.
Cho rằng chủ đầu tư TKV, các nhà thầu đủ năng lực và kinh nghiệm thực hiện gói thầu dự án, song Bộ TNMT lo ngại về chất lượng thiết bị nhà thầu, thiết bị xử lý môi trường. “Thực tế kiểm tra sau 9 năm, các thiết bị tại Nhà máy alumin Tân Rai và tại một số hệ thống xử lý môi trường đã xuống cấp, khả năng tuổi thọ không được như mong muốn” - báo cáo đánh giá.

Dù các dự án bô xít này được giám sát, kiểm tra thường xuyên nhưng cơ quan quản lý môi trường vẫn cảnh báo về nguy cơ gây ô nhiễm phức tạp. Trong quá trình sản xuất alumin, dự án Tân Rai để xảy ra ba lần sự cố kỹ thuật liên quan tới chất lượng công trình, công nghệ; dự án Nhân Cơ là 4 lần.

Hồ bùn đỏ tại dự án Tân Rai đã xây dựng xong khoang số 3 và đang thi công khoang số 4 nhưng chậm nghiệm thu, bàn giao. Tỷ lệ chất rắn, lỏng tại các khoang hồ đã được đưa vào sử dụng cũng không đạt yêu cầu. Vì thế, Bộ TNMT đề nghị chủ đầu tư, nhà thầu “đặc biệt quan tâm tới lượng nước dư trong hồ bùn đỏ”.

Tại dự án Nhân Cơ, Bộ này yêu cầu cần cập nhật các văn bản pháp lý liên quan đến công tác bảo vệ môi trường; duy trì khai thác theo đúng thiết kế và tuân thủ nghiêm các yêu cầu vận hành với xưởng tuyển và hồ thải, hồ bùn đỏ; nhanh chóng khắc phục sự cố lún, sạt trượt phần diện tích đất gần khoang hồ bùn đỏ số 1 và 2.

Hai dự án bô xít Tân Rai và Nhân Cơ có tổng vốn đầu tư khoảng 32.000 tỷ đồng, có công suất mỗi nhà máy 650.000 tấn alumin/năm (sau điều chỉnh). Bộ TNMT đã cấp quyền thăm dò, khai thác cho TKV để thực hiện khai thác bô xít, alumin. Số tiền cấp quyền khai thác khoáng sản cho các mỏ tại Tân Rai là 297,4 tỷ đồng, chia thành 21 lần nộp; dự án Nhân Cơ là 345,5 tỷ, chia thành 15 lần nộp. Hiện TKV đã hạch toán số tiền trên 40 tỷ đồng phân bổ năm 2016, 2017 và 87,4 tỷ tiền sử dụng số liệu, thông tin về kết quả đánh giá khoáng sản của Nhà nước cho hai dự án trên.

Anh Minh