Nghĩa tình đồng đội K10
Trong Tổng tiến công và nổi dậy Mùa Xuân 1975, vào đêm 8 rạng ngày 9-3-1975, Đại đội 12, K10 đã tổ chức tập kích, tiêu diệt Chi khu Mai Lĩnh-một cứ điểm quan trọng của địch nằm trên địa bàn xã Hải Phú, Hải Lăng, góp phần buộc quân địch ở thị xã Quảng Trị rút chạy về Huế, tạo thêm thế và lực cho quân và dân Quảng Trị, quân và dân Hải Lăng liên tục tiến công và nổi dậy suốt 10 ngày đêm ròng rã và đến 18 giờ ngày 19-3-1975, huyện Hải Lăng được hoàn toàn giải phóng.
Trận đánh đã được ghi vào Từ điển Bách khoa Quân sự Việt Nam. Trong trận đánh này, 8 cán bộ, chiến sĩ của Đại đội 12 đã vĩnh viễn không trở về cùng đồng đội.
Chiến tranh lùi xa, nhưng nỗi nhớ, niềm thương về những đồng đội đã ngã xuống nơi đây năm xưa càng cháy bỏng trong tâm trí các CCB K10. Đồng chí Thiếu tướng, PGS TS Phan Hải Quân-nguyên Viện trưởng một viện nghiên cứu trọng yếu thuộc Tổng cục II, Bộ Quốc phòng, nguyên Đại đội trưởng Đại đội 12, K10 trực tiếp chỉ huy trận tập kích Chi khu Mai Lĩnh và nhiều CCB K10 đã phối hợp với Đảng bộ, Chính quyền, nhân dân huyện Hải Lăng và xã Hải Phú tổ chức khảo sát, thiết kế, xây dựng và ngày 7-3-2010 khánh thành Bia tưởng niệm các liệt sĩ Đại đội 12, K10 hi sinh trong trận đánh 35 năm về trước. Công trình được xây dựng với sự hỗ trợ của Tổng cục II, Bộ Quốc phòng.
Cũng từ đây, tấm lòng tri ân những người đã ngã xuống của CCB K10 đã trở thành một hiệu ứng lan truyền, thôi thúc các tổ chức, cá nhân tiếp tục tham gia xây dựng khu di tích. Đặc biệt, đồng chí Đinh Thế Huynh-Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư T.Ư Đảng, Trưởng ban Tuyên giáo T.Ư-lúc ấy là Ủy viên T.Ư Đảng, Tổng biên tập báo Nhân Dân, người từng có thời gian chiến đấu tại Quảng Trị và đồng chí Nguyễn Văn Sản-Phó Tổng thanh tra Chính phủ, nguyên Đại đội phó Đại đội 12, K10, đã kêu gọi Tập đoàn Bảo Việt, Bộ Tài chính tài trợ xây dựng Nhà bia tưởng niệm và Bia lưu danh K10. Ngày 9-3-2015, Chi khu quân sự Mai Lĩnh được công nhận là Di tích lịch sử cấp tỉnh.
Đồng chí Đinh Thế Huynh và lãnh đạo Đảng, chính quyền, các ban, ngành, đoàn thể, các tầng lớp nhân dân tỉnh Quảng Trị, huyện Hải Lăng, xã Hải Phú; lãnh đạo Tập đoàn Bảo Việt; đại diện BTL Đặc công… cùng hơn 100 CCB K10 đã đến dự lễ khánh thành công trình và dâng hương, tri ân những người đã khuất.
Trong bài phát biểu của mình, Đại tá Nguyễn Văn Nhàn-người Tiểu đoàn trưởng đầu tiên, nay ngoài 80, trang trọng hứa: “Xin các anh hãy yên lòng. Chúng tôi, những đồng đội của các anh còn sống đến ngày hôm nay-dù còn công tác hay đã trở về với đời thường, vẫn sát cánh bên nhau, vẫn sớm hôm chia ngọt sẻ bùi như trong những ngày khói lửa ác liệt năm xưa. Chúng tôi vẫn là Bộ đội Cụ Hồ, đang viết tiếp những trang vàng huyền thoại của K10 Đặc công Quảng Trị Anh hùng”.
Giờ đây, trong phạm vi Chi khu Mai Lĩnh năm xưa đã xuất hiện một công trình văn hoá-lịch sử, một “địa chỉ Đỏ” góp phần giáo dục truyền thống cách mạng cho các thế hệ mai sau. Đây còn là một điểm trong tour du lịch Thành cổ Quảng Trị-Ngã ba Long Hưng-Chi khu Mai Lĩnh-Nhà thờ La Vang, góp phần thúc đẩy ngành du lịch Quảng Trị ngày càng phát triển. Các CCB K10 cùng các nhà hảo tâm một lần nữa đã thể hiện trách nhiệm cộng đồng cao cả và tấm lòng vàng luôn trân trọng gìn giữ và phát huy truyền thống tốt đẹp “Uống nước nhớ nguồn” của người Việt Nam.
Nguyễn Đăng Song