Theo đó, về quy hoạch sử dụng đất, Nghị định 69/2009/NĐ-CP đã quy định rõ nội dung quy hoạch đất của từng cấp trên cả 4 cấp (quốc gia, tỉnh, huyện, xã).

Quy định mới về quy hoạch đất phân định rõ trách nhiệm, thẩm quyền từng cấp, tránh được tình trạng chồng lấn quy hoạch giữa các cấp, không xác định được rõ ràng trách nhiệm của từng cấp khi xử lý tình huống.

Chẳng hạn như quy hoạch đất cấp quốc gia chỉ tập trung chỉ tiêu mang tính định hướng đối với các loại đất lúa, đất rừng phòng hộ, đất rừng đặc dụng và những chỉ tiêu này phải xuyên suốt từ trung ương đến địa phương

Về bồi thường tái định cư, đã quy định tách bạch giữa bồi thường và hỗ trợ. Các khoản hỗ trợ cho người có đất bị thu hồi bao gồm hỗ trợ di chuyển, hỗ trợ tái định cư, ổn định đời sống và sản xuất, hỗ trợ đào tạo nghề và chuyển đổi việc làm.

Cụ thể như trong mức hỗ trợ di chuyển theo Nghị định này, Nhà nước sẽ không quy định mức tiền hỗ trợ cụ thể (từ 3-5 triệu đồng như trước), thay vào đó sẽ giao cho UBND cấp tỉnh quy định cho phù hợp với điều kiện từng địa phương.

Khắc phục những bất cập trong hỗ trợ và ổn định đời sống, sản xuất cho bà con bị thu hồi đất nông nghiệp, Nghị định 69/2009/NĐ-CP thay vì quy định 1 mức duy nhất là cứ hộ gia đình nào có 30% diện tích đất nông nghiệp bị thu hồi trở lên thì được hỗ trợ 36 tháng, thì nay chia thành 2 mức. Hộ dân nào bị thu từ 30-70% diện tích đất nông nghiệp sẽ được hỗ trợ trong thời hạn 24 tháng, nếu bị thu hồi trên 70% diện tích đất nông nghiệp thì được hỗ trợ 36 tháng.

Về những hỗ trợ đối với đất nông nghiệp trong địa giới hành chính phường khu dân cư thuộc thị trấn nông thôn, đối với đất vườn, ao trong cùng thửa đất có nhà ở nhưng không được công nhận là đất ở trong khu dân cư, đất vườn, ao trong cùng thửa đất có nhà ở riêng lẻ… thì được hỗ trợ từ 30-70% giá đất của thửa đất ở đó, diện tích được hỗ trợ không quá 5 lần mức giao đất tại địa phương và chỉ được nhận 1 lần.

Đối với đất nông nghiệp trong địa giới hành chính phường, trong khu dân cư thuộc thị trấn, dân cư nông thôn; thửa đất nông nghiệp tiếp giáp với ranh giới phường, ranh giới khu dân cư thì được hỗ trợ bằng 20-50% giá đất ở trung bình của khu vực có đất bị thu hồi theo quy định, diện tích được hỗ trợ không quá 5 lần hạn mức giao đất ở địa phương.

Nghị định 69/2009/NĐ-CP cũng đưa ra một số quy định khác để hỗ trợ tái định cư như yêu cầu địa phương phải xây dựng đa dạng loại nhà ở tái định cư để người dân có nhiều sự lựa chọn phù hợp với điều kiện hoàn cảnh, nếu tiền bồi thường không đủ để mua suất tái định cư tối thiểu thì ngân sách Nhà nước sẽ hỗ trợ khoản tiền chênh lệch này.

Ngoài ra, Nghị định 69/2009/NĐ-CP cũng cho phép lồng ghép 3 thủ tục về đầu tư, xây dựng và đất đai để cải cách thủ tục hành chính, thống nhất một đầu mối, rút ngắn thời gian thực hiện các thủ tục theo quy định. Như vậy trong khi thực hiện giới thiệu địa điểm, thông báo thu hồi đất thì chính quyền các cấp có thể cho phép nhà đầu tư tiến hành khảo sát, đo đạc bản đồ khu vực dự án để phục vụ việc lập, trình duyệt quy hoạch chi tiết, xây dựng và lập phương án tổng thể bồi thường tái định cư…

Hoàng Linh (TH)