Luật hợp tác xã và Luật Thủ đô được quan tâm thảo luận tại Quốc hội (27/10/2012)

Đề cập đến vấn đề hợp tác xã, đa số ý kiến đại biểu cho rằng qua từng thời kỳ, chặng đường phát triển của hợp tác xã có những thăng trầm nhưng phát triển hợp tác xã vẫn là tất yếu khách quan, có ý nghĩa kinh tế xã hội văn hóa lớn; đòi hỏi rõ hơn sự trợ giúp của Nhà nước và xã hội đối với sự phát triển của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã; trong đó, cần hết sức quan tâm đến nhóm đối tượng là xã viên hợp tác xã, nhất là ở khu vực sản xuất dịch vụ nông nghiệp.

Đại biểu Nguyễn Quốc Cường (Bắc Giang) cho rằng, cần xác định mục đích hoạt động của hợp tác xã là đem lại lợi ích cho các thành viên còn mục đích của doanh nghiệp là nhằm hướng tới lợi nhuận, do đó không thể đồng nhất. Nếu quy định hợp tác xã như một loại hình doanh nghiệp, vô hình chung, quy định tổ chức này là một tổ chức lưỡng tính, cùng một lúc phải chịu sự điều chỉnh đồng thời của hai Luật: Luật hợp tác xã và Luật doanh nghiệp, gây nên sự phức tạp, chồng chéo và dễ bị lợi dụng. Thực tế đã không có ít doanh nghiệp lợi dụng "khoác áo" hợp tác xã để khai thác chính sách ưu đãi, hỗ trợ.

Đại biểu Bùi Thị An (Hà Nội) cho rằng, cần khẳng định bản chất của hợp tác xã là một loại hình doanh nghiệp thuộc thành phần kinh tế tập thể. Luật phải làm rõ đặc điểm thành phần kinh tế tập thể hợp tác xã, điểm khác so với những bộ phận khác của chế độ sở hữu tập thể như công ty cổ phần.

Đề cập chính sách hỗ trợ, ưu đãi, nhiều đại biểu cho rằng, khó khăn lớn nhất hiện nay của hợp tác xã vẫn là tiếp cận nguồn vốn, nhất là hợp tác xã nông nghiệp, ngư nghiệp do vốn góp của thành viên hợp tác xã mà đa số là nông dân, ngư dân là không đáng; huy động vốn cũng không dễ dàng. Phần đông các hợp tác xã này không vay được vốn của ngân hàng thương mại do không có tài sản thế chấp. Do đó, cần bổ sung, quy định cụ thể hơn về chính sách hỗ trợ ưu đãi tín dụng.

Đại biểu Danh Út (Tiền Giang) cho rằng phát triển hợp tác xã không những có ý nghĩa quan trọng về kinh tế mà còn có ý nghĩa quan trọng về xã hội. hợp tác xã là tổ chức kinh tế đồng thời cũng là tổ chức xã hội, tập hợp người lao động, các hộ gia đình, các cơ sở sản xuất nhỏ. Đây là lực lượng xã hội to lớn nhưng phần lớn họ là nông dân, người nghèo, những người hạn chế vốn, kỹ thuật, công nghệ… Do đó, Nhà nước cần có chính sách hỗ trợ đối với hợp tác xã nhiều hơn các loại doanh nghiệp khác. Đại biểu tán thành việc Luật hợp tác xã sửa đổi có những quy định về chính sách ưu đãi, hỗ trợ của Nhà nước, nhất là chính sách đối với các hợp tác xã hoạt động trong lĩnh vực nông, lâm, ngư nghiệp.

Theo đại biểu Đoàn Nguyễn Thùy Trang (Thành phố Hồ Chí Minh), đối với lĩnh vực ngư nghiệp, đánh bắt hải sản xa bờ, hiện nay vừa là vấn đề phát triển kinh tế biển vừa là vấn đề chủ quyền biển đảo, do đó, dự thảo cần bổ sung quy định hỗ trợ về phương tiện, công nghệ, kỹ thuật cho ngành đánh bắt xa bờ.

Bên cạnh đó tình trạng tăng dân số cơ học quá nhanh ở nội thành trong những năm gần đây là một trong những vấn đề nan giải nhất của thủ đô. Nhằm góp phần tháo gỡ khó khăn này, dự thảo Luật Thủ đô đưa ra một số quy định chặt chẽ hơn so với Luật cư trú hiện hành.

Trong những năm gần đây, Hà Nội đang phải chịu áp lực ngày một lớn do tình trạng tăng dân cư quá nhanh, đặc biệt là ở nội thành. Trong khi đó, điều kiện về cơ sở hạ tầng và khả năng cung ứng dịch vụ công của thủ đô Hà Nội như giáo dục, ‎y tế, giao thông… không thể đáp ứng kịp với số lượng người nhập cư ngày càng tăng vào nội thành. Thành phố cũng không có đủ kinh phí để cải thiện cơ sở hạ tầng, cũng như tăng khả năng cung ứng dịch vụ công để đáp ứng yêu cầu về biến động dân cư hàng năm lớn như vậy.

Chính phủ cho rằng, để kiểm soát dân cư trong nội thành Hà Nội một cách phù hợp thì cần phải áp dụng đồng bộ nhiều giải pháp, đặc biệt là các giải pháp về kinh tế - xã hội, quy hoạch (chẳng hạn như quy định khoản 2 Điều 19 dự thảo Luật). Kiểm soát dân cư ở nội thành bằng biện pháp hành chính tuy chưa phải giải pháp tối ưu, nhưng cần thiết để bảo đảm quy mô, mật độ dân cư theo Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô.

Phương án 2 của Dự thảo, quy định về điều kiện đối với việc đăng ký thường trú ở nội thành đã được nhiều ý kiến của các chuyên gia tán thành. Theo đó, công dân đang tạm trú ở nội thành được đăng ký thường trú ở nội thành nếu đáp ứng đầy đủ các điều kiện: có nhà ở thuộc sở hữu của mình hoặc nhà thuê ở nội thành của tổ chức, cá nhân có đăng ký kinh doanh nhà ở và đã tạm trú liên tục tại chỗ ở đó từ ba năm trở lên; người đang trong độ tuổi lao động thì phải có việc làm ổn định hoặc người có thu nhập ổn định, bảo đảm mức sống bình thường; nơi đề nghị được đăng ký thường trú phải là nơi đang tạm trú.

Để kiểm soát chặt chẽ hơn sự gia tăng dân số quá nhanh, có ý kiến cho rằng, muốn đăng ký thường trú ở nội thành thì phải đóng thuế hoặc phí cao hơn. Chính phủ nhận thấy ý kiến này là có cơ sở và đã quy định các giải pháp kinh tế - xã hội khác nhau trong dự thảo Luật. Tuy nhiên, trước mắt, khi chưa có đường sắt trên cao, tàu điện ngầm, thì cần tiếp tục có giải pháp để giải quyết vấn nạn ùn tắc.

Một số ý kiến khác cho rằng, cần tiếp cận vấn đề này theo hướng điều hòa tăng trưởng dân cư tự nhiên ở Hà Nội, khống chế việc gia tăng dân cư đối với bốn quận cũ của Hà Nội và ưu tiên bố trí định cư ở khu vực khác; không nên quy định điều kiện về diện tích sàn nhà ở trên đầu người.

Tuy nhiên, vì còn nhiều ý kiến góp ý chỉnh sửa, dự án Luật tiếp tục được chỉnh sửa, hoàn thiện. Tại kỳ họp thứ tư Quốc hội khóa 13, Dự thảo Luật tiếp tục được đưa ra trình Quốc hội, phiên thảo luận lấy ý kiến góp ý của các đại biểu diễn ra vào chiều 27-10 (ở tổ) và sáng 5-11 (tại hội trường). Dự kiến Luật Thủ đô sẽ được thông qua vào ngày 21-11 tới.

Hoàng Linh