Lính quân hàm xanh ở Hoành Mô
Trong hội trường của Đồn biên phòng cửa khẩu Hoành Mô (huyện Bình Liêu, tỉnh Quảng Ninh) có treo một khung kính lớn. Trong đó là những bức ảnh chụp phân đoạn đường biên giới Việt Nam-Trung Quốc mà đồn đang quản lý. Trông vào đấy, chúng ta có thể biết được từng ngọn núi cao, vực sâu, hay những đoạn sông, suối mà những người lính quân hàm xanh ở đây hằng ngày phải tuần tra, gìn giữ khó nhọc đến mức nào!
Qua trao đổi, Trung tá Trần Văn Thanh, Đồn trưởng giải thích thêm: Đoạn biên giới mà chúng tôi bảo vệ dài 42,999km; trong đó trên bộ là 19,715km và trên sông, suối là 23,284km. Tổng số có 40 mốc giới / 67 cột mốc; gồm 19 cột mốc đơn nằm trùng trên đường biên (10 cột mốc chính, 9 cột mốc phụ); 48 cột mốc bên bờ sông suối (suối Việt Nam có 25 cột mốc, suối Trung Quốc có 23 cột mốc). Năm 2013, tình hình chủ quyền an ninh biên giới, an ninh chính trị cơ bản ổn định. Nhưng quá trình xây dựng, nâng cấp kè bờ trên sông, suối, có đoạn Trung Quốc đào móng vượt qua tuyến thỏa thuận tới 1m. Qua đấu tranh tại thực địa và hội đàm, phía Trung Quốc phải dừng thi công và điều chỉnh cho phù hợp. Việc di chuyển mồ mả của người dân Trung Quốc tại các thôn bản giáp biên giới còn chậm, hiện mới cất bốc được 4/91 ngôi mộ. Tình hình trật tự an toàn xã hội hiện nay có chiều hướng gia tăng phức tạp hơn so với năm 2012, nổi lên là đánh nhau gây chết người; trộm cướp tài sản, buôn lậu, vận chuyển gia cầm, tai nạn giao thông...
Thực hiện chủ trương của cấp trên là phát huy sức mạnh của cả hệ thống chính trị và toàn dân tham gia bảo vệ chủ quyền an ninh biên giới, cấp ủy, chỉ huy đồn tập trung nắm chắc tình hình nội, ngoại biên, triển khai đồng bộ các biện pháp công tác biên phòng, quản lý, bảo vệ nguyên trạng đường biên, mốc giới, công trình trên biên giới đúng vị trí pháp lý. Đồn đã tổ chức 609 lượt tổ, đội với trên 5.700 lượt cán bộ, chiến sĩ tuần tra kiểm soát tuyến biên giới, nắm địa bàn, tình hình nhân dân. Qua đó, phát hiện chân đế hai cột mốc 1307/1, 1307/2 bị hư hại do sét đánh trong cơn bão số 14 (năm 2013) để sửa chữa và vận động trở lại thôn, bản 64 lượt dân Việt Nam có ý định xuất, nhập cảnh trái phép sang Trung Quốc. Đồn chỉ đạo giám sát chặt chẽ hoạt động xây dựng các công trình trên biên giới của hai bên, tiến hành song phương phát quang đường thông tầm nhìn từ mốc M1308 đến M1310 và từ M1326 đến M1327; tổ chức sơn, sửa, chuyển vị trí được 30 biển bảng chỉ dẫn trên đường biên. Đồn tham mưu với chính quyền địa phương thực hiện có hiệu quả mô hình Đội tự quản đường biên, cột mốc ở các thôn, bản của hai xã Hoành Mô và Đồng Văn. Nhân dân đã có ý thức cảnh giác khi tới khu vực biên giới, kịp thời báo cho bộ đội biên phòng những dấu hiệu khả nghi và vận động nhân dân Trung Quốc di dời mồ mả về nước... Trong nhiệm vụ đấu tranh phòng chống các loại tội phạm, đồn đã chủ động nắm chắc địa bàn, nắm chắc đối tượng nên phát hiện và bắt giữ 27 vụ với 82 đối tượng vi phạm; trong đó khởi tố vụ án hình sự 5 vụ, 9 đối tượng mua bán, vận chuyển hơn 236kg pháo trái phép; xử phạt vi phạm hành chính 22 vụ, 73 đối tượng. Đồn Hoành Mô xử phạt nộp Kho bạc Nhà nước gần 120 triệu đồng; hoàn chỉnh hồ sơ cho huyện xử phạt 125 triệu đồng.
Chúng tôi có dịp cùng lên đường tuần tra biên giới trên dải đường bê tông rộng phẳng uốn lượn theo những quả đồi thấp trồng cây keo, bạch đàn đang khép tán. Thỉnh thoảng lại gặp những ngôi nhà tường xây, mái tôn, bày bán tạp hóa hay những thứ nông sản của địa phương. Trung tá La Tiến Chau, Chính trị viên đồn giới thiệu: Bên trái các anh là Trung Quốc, đường tuần tra bên kia suối, nhỏ và đơn giản hơn của ta rất nhiều. Đồn biên phòng phối hợp với lực lượng bảo vệ giải quyết tốt các vấn đề xảy ra trên biên giới, của khẩu, các buổi tuần tra song phương và tại Trạm hội ngộ hội đàm; tham mưu với huyện chỉ đạo cấp ủy, chính quyền cơ sở, các cấp, các ngành tăng cường tiếp xúc, quan hệ trao đổi tình hình phối hợp giải quyết các vấn đề phát sinh, thực hiện có hiệu quả và đi vào chiều sâu mô hình ngoại giao nhân dân giữa xã Hoành Mô, Đồng Văn (Việt Nam) với trấn Động Trung (Trung Quốc). Làm điểm thành công việc kết nghĩa cụm dân cư hai bên biên giới bản Phai Lầu (Đồng Văn) và bản Tràng Nhì (Động Trung).
Cùng với công tác đối ngoại biên phòng, đồn phân công hàng trăm lượt tổ về xây dựng địa bàn, giúp dân phát triển kinh tế xã hội, xóa đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới như: Phối hợp với trạm y tế các xã khám bệnh, điều trị, cấp thuốc cho 841 lượt người, tiêm chủng mở rộng 15 buổi cho gần 1.600 cháu, tổng cộng kinh phí trên 51 triệu đồng; tổ chức 6 buổi tuyên truyền về kế hoạch hóa gia đình, chăm sóc sức khỏe sinh sản, phòng chống HIV, AIDS và dịch bệnh cho gần 1.500 lượt người. Cán bộ, chiến sĩ tham gia 150 ngày công xây nhà cho 3 gia đình khó khăn; đóng góp 200 ngày công và vật liệu tương đương 40 triệu đồng đổ bê tông đường vào bản Nà Zun (xã Hoành Mô) dài 213m. Đơn vị tặng 29 chiếc giường gỗ cá nhân, 45 chăn bông, tặng quà và vận động các doanh nghiệp, hiệp hội, cơ quan tặng 480 xuất quà, trị giá hàng trăm triệu đồng cho các gia đình chính sách, hộ nghèo trên địa bàn...
Nghe Trung tá La Tiến Chau nói, ai cũng tấm tắc khen: Lính quân hàm xanh Hoành Mô, xứng đáng là “Bộ đội Cụ Hồ”, bộ đội của dân.
Bài và ảnh: Tô Kiều Thẩm