Kỷ niệm 70 năm Ngày truyền thống Trung đoàn 9 (23-9-1947 – 23-9-2017): Giữ vững, phát huy truyền thống Đoàn Quang Trung

Trung đoàn 9a có danh hiệu Quang Trung; sau đó là danh hiệu Cù Chính Lan, được thành lập ngày 23-9-1947 tại xã Mỹ Phong, huyện Nông Cống - nay thuộc huyện Triệu Sơn, tỉnh Thanh Hóa. Để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới của cách mạng, ngày 14-8-1965, Trung đoàn 9b có danh hiệu Trung đoàn Vĩnh Thái được thành lập tại tỉnh Thái Bình. Tuy thành lập sau gần 20 năm, song Trung đoàn 9b được cấp trên cho lấy ngày 23-9-1947 làm ngày truyền thống, kế thừa, phát huy truyền thống Trung đoàn 9a Quang Trung - Cù Chính Lan.
Trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, Trung đoàn 9 đã cơ động trên khắp chiến trường Đông Dương, tham gia phần lớn các trận đánh, các chiến dịch lớn của QĐND Việt Nam. Trong kháng chiến chống Pháp, đó là các chiến dịch Bắc Thanh Hóa - Nam Ninh Bình, Quang Trung, Trần Hưng Đạo, Đường 18, Hòa Bình, Điện Biên Phủ... Trong kháng chiến chống Mỹ, Trung đoàn lập nhiều thành tích vang dội trong các chiến dịch Trị Thiên Huế Tết Mậu Thân 1968, Đường 9 - Nam Lào, 81 ngày đêm Thành cổ Quảng Trị, Tây Nguyên, Huế, Đà Nẵng. Đặc biệt, tham gia Chiến dịch Hồ Chí Minh, Trung đoàn 9 Cù Chính Lan trong đội hình Quân đoàn 3 đảm nhiệm hướng Tây Bắc; Trung đoàn 9 Vĩnh Thái trong đội hình Quân đoàn 2 đảm nhiệm từ hướng Đông Nam, góp phần giải phóng T.P Sài Gòn, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.
Tiếp đó, cán bộ, chiến sĩ Trung đoàn cơ động chiến đấu, làm nhiệm vụ quốc tế tại nước bạn Lào và Cam-pu-chia.
Suốt trong các cuộc chiến tranh giải phóng và bảo vệ Tổ quốc và làm nhiệm vụ quốc tế, trong mỗi trận đánh, mỗi chiến dịch, dù có những thuận lợi, khó khăn khác nhau, nhưng cán bộ, chiến sĩ Trung đoàn 9 luôn dũng cảm, mưu trí, sáng tạo hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao. Tiêu biểu cho những cá nhân, tập thể ấy là đồng chí Cù Chính Lan trong chiến dịch Quang Trung (1951), với thanh mã tấu trong tay đã bắt sống được tên lính Pháp; trong chiến dịch Hòa Bình (1952), dùng lựu đạn diệt xe tăng Pháp.
Đồng chí Bùi Gia Ngoãn, trong trận đánh ở phía tây tỉnh Thừa Thiên Huế năm 1969, dùng súng B40 chuyên dùng diệt các mục tiêu mặt đất bắn cháy trực thăng Mỹ. Trong trận đánh ở Làng Khoai, Hướng Hóa, Bùi Gia Ngoãn chỉ huy đơn vị đánh lui nhiều đại đội Mỹ; bị thương gãy chân, đồng chí đã dùng dao găm cắt đứt phần bị thương và tiếp tục chiến đấu cho đến khi anh dũng hy sinh.
Trung đội 6, Tiểu đoàn 1 với 22 người chiến đấu anh dũng trong 3 ngày tháng 7-1967, bị thương và hy sinh gần hết, nhưng vẫn đánh thiệt hại nặng tiểu đoàn thủy quân lục chiến Mỹ, giữ vững trận địa làng Siêu Quần (Phong Điền, Thừa Thiên), được phong là “22 dũng sĩ xóm Siêu Quần”.
Tháng 4-1972, 20 chiến sĩ của Trung đội Mai Quốc Ca chiến đấu với hàng nghìn tên lính ngụy để giữ cầu Quảng Trị. 19 chiến sĩ ngã xuống, chiến sĩ còn lại cũng bị thương nặng.
Hàng nghìn cán bộ, chiến sĩ của Trung đoàn 9 đã anh dũng hy sinh.
Với những thành tích vẻ vang, Trung đoàn 9a, Trung đoàn 9b cùng 5 tập thể và 6 cá nhân thuộc Trung đoàn đã vinh dự được Đảng, Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVTND, Anh hùng Lao động. Trung đoàn cũng là cái nôi đào tạo, trưởng thành nhiều thế hệ cán bộ Đảng, Nhà nước, Quân đội. Tiêu biểu là các đồng chí: nguyên Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu; nguyên Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phúc Thanh; Trung tướng, AHLĐ Nguyễn Đức Lâm - Chủ nhiệm Tổng cục CNQP... Cùng hơn 20 đồng chí là tướng lĩnh QĐND Việt Nam, nhiều Giáo sư, Tiến sĩ, doanh nhân...
Ngày nay, nêu cao phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ, phát huy bản lĩnh Anh hùng trong thời kỳ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, CCB Trung đoàn sinh sống ở mọi miền đất nước luôn nỗ lực vượt mọi khó khăn để tham gia công tác, xây dựng cuộc sống cho bản thân và gia đình, đồng thời làm nhiều việc tốt để tri ân đồng đội và những người có công. Ban Liên lạc CCB Trung đoàn tìm kiếm, quy tập được hàng chục hài cốt liệt sĩ; xây hàng chục nhà tình nghĩa; đóng góp hàng trăm triệu đồng cho Quỹ “Đồng đội”, góp phần xóa đói giảm nghèo, giúp tạo công ăn việc làm cho con thương binh, con liệt sĩ...
Trải qua 70 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, các thế hệ cán bộ, chiến sĩ, CCB Trung đoàn 9 đã làm nên truyền thống: Chịu đựng gian khổ, khắc phục khó khăn; đoàn kết nội bộ, đoàn kết quân dân, đoàn kết quốc tế; chấp hành mệnh lệnh, kỷ luật nghiêm; chủ động, tích cực, sáng tạo... Truyền thống hào hùng, thành tích vẻ vang của những “Trung đội Mai Quốc Ca”, “Dũng sĩ xóm Siêu Quần”... sẽ luôn là niềm tự hào để các CCB, cán bộ, chiến sĩ Trung đoàn 9 giữ vững, phát huy bản chất Bộ đội Cụ Hồ, xứng danh là người lính Đoàn Quang Trung - Vĩnh Thái Anh hùng.
PV