Ra đời trong cách mạng Tháng Tám 1945, thực hiện Chỉ thị toàn quốc kháng chiến của T.Ư Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, quân, dân Khu 4 đã đứng lên cùng toàn quốc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược. Huy động sức người, sức của, chi viện cho tiền tuyến 134.700 thanh niên nhập ngũ, bổ sung đi các chiến trường gần 100.000 lượt người, có hơn 2 triệu lượt người đi dân công hỏa tuyến, 120.000 lượt người đi mở đường chiến lược. Cung cấp cho chiến trường 870.000 tấn lương thực, thực phẩm; 900 tấn vũ khí do địa phương liên khu sản xuất; làm 5.300km đường chiến lược, 145 cầu, 30km đường xe goòng. Những đóng góp của quân và dân Liên khu 4 đã góp phần kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược năm 1954. Trong cuộc kháng chiến vĩ đại của dân tộc chống đế quốc Mỹ, quân và dân Quân khu 4 đã nêu cao chủ nghĩa anh hùng cách mạng lập nhiều chiến công xuất sắc. Với tinh thần tất cả vì tiền tuyến, tất cả để đánh thắng giặc Mỹ xâm lược, Quân khu 4 đã hăng hái lao động sản xuất, xây dựng hậu phương vững mạnh, huy động sức người sức của cho các chiến trường. Suốt những năm đánh Mỹ, đã có hơn 400 ngàn thanh niên lên đường nhập ngũ, trong đó có hơn 300 ngàn trực tiếp chiến đấu ở các chiến trường và có hơn 8 triệu lượt thanh niên xung phong và dân công hỏa tuyến. Cùng với các lực lượng, quân và dân Quân khu 4 đã kiên cường đánh trả giặc Mỹ, lập nên chiến thắng trận đầu, bắn hạ máy bay Mỹ trên bầu trời miền Bắc, góp phần tô thắm trang sử vẻ vang “trận đầu đánh thắng” của Quân đội ta. Đặc biệt, trong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy tết Mậu Thân 1968, quân và dân Trị Thiên Huế đã tiến công nổi dậy mãnh liệt và đều khắp với khí thế chưa từng có. Mùa xuân năm 1975, ngoài nhiệm vụ chi viện cho các chiến trường, LLVT Quân khu 4 phối hợp với toàn mặt trận liên tiếp giành thắng lợi ở nhiều nơi, tạo thế để nhân dân nổi dậy giải phóng tỉnh Thừa Thiên Huế ngày 26-3-1975.
Từ sau mùa xuân 1975, phát huy truyền thống anh dũng kiên cường, bất khuất trong chiến tranh giải phóng, quân và dân Quân khu 4 ra sức thực hiện 2 nhiệm vụ chiến lược: xây dựng CNXH và bảo vệ vững chắc Tổ quốc XHCN. Khắc phục hậu quả chiến tranh; LLVT Quân khu và nhân dân 6 tỉnh trên địa bàn đã tập trung nỗ lực, củng cố tăng cường tiềm lực quôc phòng, xây dựng nền quốc phòng toàn dân gắn liền với thế trận an ninh nhân dân ngày càng vững chắc, chất lượng tổng hợp của LLVT Quân khu nhất là bản lĩnh chính trị của cán bộ, chiến sĩ và trình độ sẵn sàng chiến đấu của các đơn vị ngày một nâng cao. Năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các tổ chức Đảng ngày càng được nâng lên, nhất là về nhận thức chính trị tư tưởng, phẩm chất lối sống. Năm 2014, số Chi bộ TSVM là 93,20%, đảng viên hoàn thành tốt nhiệm vụ là 85,83%. Tích cực thực hiện cuộc vận động: Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, gắn với Cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ”. Tham gia tích cực các hoạt động đền ơn đáp nghĩa và thực hiện tốt phong trào “LLVT Quân khu 4 chung sức xây dựng nông thôn mới”. Thấm nhuần đường đường lối đối ngoại của Đảng và Nhà nước ta, thực hiện lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh “Giúp bạn tức là tự giúp mình”, LLVT Quân khu 4 đã làm tốt nghĩa vụ quốc tế đối với hai nước bạn Lào và Cam-pu-chia.
70 năm xây dựng chiến đấu trưởng thành, LLVT Quân khu 4 vinh dự được Đảng và Nhà nước tặng thưởng 2 Huân chương Sao vàng, 2 Huân chương Hồ Chí Minh, 2 Huân chương Độc lập. Có 1.047 tập thể và 393 cá nhân được phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVTND.
Trước thời cơ và thách thức mới, cán bộ, chiến sĩ LLVT Quân khu 4 tiếp tục bản lĩnh chính trị vững vàng, vượt qua mọi khó khăn thách thức, phát huy truyền thống vẻ vang 70 năm Bộ đội Cụ Hồ trên quê hương Bác, ra sức xây dựng LLVT Quân khu 4 vững mạnh toàn diện, cùng cấp ủy chính quyền địa phương xây dựng nền quốc phòng toàn dân ngày càng vững chắc.
Bài và ảnh: Lê Anh Thi