Khúc tráng ca 915

by thanhan

Nhà tưởng niệm TNXP Đại đội 915.
Tháng 6-1972, Đại đội 915 thuộc Đội Thanh niên xung phong (TNXP) 91 Bắc Thái được thành lập với 102 cán bộ, đội viên, chủ yếu là người Tày, người Nùng, người Dao. Đại đội có nhiệm vụ sửa chữa, duy tu và nâng cấp đoạn quốc lộ 1B từ cầu Gia Bảy lên Đình Cả - Võ Nhai, đường 16A đi Hà Bắc đoạn từ Chùa Hang đến Trại Cau. Đây đều là những cung đường giao thông chiến lược tới “cảng cạn” Lưu Xá, với lưu lượng xe vận tải mỗi ngày đêm lên tới vài trăm lượt.

Vào thời điểm khốc liệt nhất của chiến dịch tập kích chiến lược bằng không quân của Mỹ vào miền Bắc cuối năm 1972, tại ga Lưu Xá còn tồn lượng hàng hoá lên tới 20.000 tấn. Sáng sớm ngày 24-12, từ nơi đóng quân ở xóm Bến Đò, xã Linh Sơn, huyện Đồng Hỷ, 66 cán bộ, đội viên Đại đội 915, do Đại đội trưởng Triệu Văn Việt phụ trách, dưới sự chỉ huy của đồng chí Nguyễn Thế Cường - Đội phó Đội 91 hành quân đến ga Lưu Xá làm nhiệm vụ giải tỏa số hàng hoá trên.

Chập tối 24-12, số lương thực, hàng hoá quốc phòng tồn đọng ở ga Lưu Xá cơ bản đã được giải toả; cả đơn vị chưa kịp ăn cơm thì còi báo động vang lên, lũ pháo đài bay B-52 cùng với những “Thần sấm”, “Con ma” ào tới. Trận bom tàn khốc vùi nát thành phố Thái Nguyên, cướp đi sự sống của hơn 200 người dân vô tội, trong đó có 60 TNXP Đại đội 915 đang trú ẩn trong căn hầm ở Gia Sàng.

Sự hy sinh của 60 cán bộ, đội viên Đại đội 915 là sự mất mát to lớn nhất về người của lực lượng TNXP Việt Nam trong cùng một khoảnh khắc về thời gian. Sự hy sinh đó đã trở thành tấm gương sáng ngời về Chủ nghĩa Anh hùng cách mạng trong sự nghiệp giải phóng miền Nam, thống nhất nước nhà. Với tấm lòng tri ân sâu sắc, Đảng và Nhà nước ta đã phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVTND cho Đại đội TNXP 915. Nơi căn hầm đau thương năm xưa ở Gia Sàng, nay trở thành Khu Di tích lịch sử Quốc gia với công trình nổi bật là Nhà tưởng niệm TNXP Đại đội 915. Công trình mang trọn tình cảm tri ân của Đảng bộ, Chính quyền và nhân dân các dân tộc hai tỉnh Thái Nguyên, Bắc Kạn đối với những người đã hiến dâng đời mình cho độc lập dân tộc, làm nên bản anh hùng ca bất tử của tuổi trẻ Việt Nam, của đất và người Thái Nguyên – Bắc Kạn.

Ngọc Khoa