Khắc họa cuộc chiến vĩ đại (06/05/2011)

Trải qua 30 năm nghiền ngẫm rất nhiều sách báo, tìm gặp hàng trăm nhân chứng trong quân đội và nhiều lĩnh vực chính trị, xã hội, bằng thực tế rất phong phú của cuộc đời chiến sĩ và làm báo chiến tranh, Nguyễn Trần Thiết đã thai nghén một tác phẩm văn học sẽ sống mãi với thời gian.

Phác thảo rõ rét những điểm độc đáo của một nhân vật lịch sử ở bên kia chiến tuyến mà người đời nhìn nhận đánh giá có thể rất khác nhau, Nguyễn Trần Thiết đã vượt lên tất cả, tôn trọng sự thật, tôn trọng khách quan để vẽ lên bức tranh rất hoành tráng và tươi đẹp về cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước vĩ đại của dân tộc. Thắng lợi này không chỉ có công lao to lớn của hàng triệu đồng bào chiến sĩ chiến đấu dũng cảm dưới sự lãnh đạo của Đảng ta do Bác Hồ kính yêu sáng lập và rèn luyện mà còn có những đóng góp quý báu của những người ở bên kia chiến tuyến, lương tâm được thức tỉnh, bằng nhiều cách và nhiều con đường khác nhau đã ủng hộ và giúp đỡ cách mạng. Tổng thống Dương Văn Minh ở thời khắc lịch sử đã có một quyết định mau lẹ và đúng đắn là chấp nhận sự đầu hàng vô điều kiện, chấp nhận và tuyên bố quân đội Việt Nam cộng hòa hạ vũ khí, giúp giảm bớt đổ máu và đau thương ở thời điểm cuối cùng.

Thông qua việc ghi lại cuộc đời khá đặc biệt của Dương Văn Minh từ thời thơ ấu đến lúc ở đỉnh cao quyền lực và danh vọng, có thể nói nhà văn Nguyễn Trần Thiết đã lột tả rất chân thực chân dung Tổng thống Dương Văn Minh. Là một nho sĩ nhưng Dương Văn Minh đã gia nhập quân đội viễn chinh Pháp, tiếp thu Tây học – Xu hướng chính trị của ông là đề cao chủ nghĩa dân tộc nhưng ở những giai đoạn phức tạp, ngặt nghèo của đấu đá quyền lực, ông luôn biết khôn khéo trung lập và mềm dẻo để vượt qua thách thức, dần dần vượt qua nhiều bậc thang quyền lực để vào năm 1975, đảm nhận Tổng thống chế độ Việt Nam cộng hòa khi chế độ này đã thối rữa vô phương cứu chữa. Đó là vì ông đã dám chịu trách nhiệm, với tinh thần hợp tác, hòa giải, mong muốn chấm dứt chiến tranh tốt nhất trong điều kiện có thể.

Nhưng ngòi bút đặc sắc Nguyễn Trần Thiết không chỉ nhằm dựng lên chân dung đầy đủ của Dương Văn Minh mà qua đó phản ánh cuộc đấu tranh cách mạng 30 năm với biết bao biến cố suốt từ năm 1945 đến Đại thắng mùa Xuân năm 1975. Đảng ta và Bác Hồ vĩ đại đã lãnh đạo và tổ chức cuộc kháng chiến toàn dân toàn diện, coi trọng mặt trận quân sự nhưng cũng rất quan tâm đến mặt trận chính trị, ngoại giao, đặc biệt là công tác binh vận. Nhờ làm tốt binh vận mà chúng ta đã cảm hóa, lôi kéo được rất nhiều nhân vật ở các cơ quan trọng yếu của địch, để có nhiều thông tin tối mật giúp chúng ta đánh thắng kẻ thù. Dương Văn Minh cũng nằm trong số những nhân vật mà công tác tình báo nhằm vào, cho thấy mọi động thái của Dương Văn Minh đều được phân tích đánh giá chuẩn xác. Qua tác phẩm này hiểu rõ rất nhiều cán bộ chiến sĩ tình báo tài giỏi có tầm chiến lược của quân đội ta, đặc biệt là Thiếu tướng tình báo Phạm Xuân Ẩn.

Đại ta,ù nhà văn, nhà báo Nguyễn Trần Thiết cho biết, ông rất tâm đắc với tác phẩm này và khi được xuất bản, ông đã mất ngủ vì quá xúc động. Số phận tác phẩm từ lúc thai nghén đến khi ra đời là cả một câu chuyện dài, hết sức ly kỳ. Là nhà văn có số tác phẩm nhiều hơn tuổi đời 82 (gần 90 tác phẩm), Nguyễn Trần Thiết xứng đáng là nhà văn tiên phong và để lại dấu ấn sâu đậm về tiểu thuyết chân dung lịch sử.

Trần Nhung