Huyện Hàm Yên (Tuyên Quang): Gian nan người vợ góa phụ của cựu binh theo hầu kiện
Hiện trạng thửa đất nhà bà Mai Thị Hạ đang quản lý, sử dụng…
Ba mẹ con bà Mai Thị Hạ - vợ của cựu binh Ngô Văn Đương (đã chết) có hoàn cảnh rất éo le, vất vả. Cách đây 20 năm, chồng bà là ông Ngô Văn Đương, một cựu binh và là cán bộ mẫn cán của Đội QLTT huyện Hàm Yên đã tích cực tham gia chiến dịch chống dịch bệnh H5N1 trên địa bàn, sau đó vào một đêm ngủ yên giấc, sáng ra ông đã không thể… tỉnh lại!
Nỗi đau mất chồng
Bà Mai Thị Hạ cho biết: Thời điểm chống dịch, sức khỏe ông Đương không đảm bảo, bà đã lên tận địa bàn ông chống dịch để xin cơ quan chồng và khuyên ông về chữa bệnh, khỏe lại sẽ tiếp tục tham gia nhưng chồng bà nói: “Là đảng viên, phải gương mẫu, đi đầu, không thể xin nghỉ mà trốn tránh nhiệm vụ được”. Sau câu nói ấy, bà Hạ ra về thì vào ngày 7 tháng Giêng năm 2005, bà không còn gặp được người chồng của bà nữa. Kể từ đó, gánh nặng người mẹ/kiêm luôn người cha đặt lên đôi vai của bà. Một mình bà sau đó nuôi nấng hai người con khôn lớn, trưởng thành và cậu con trai sinh năm 1989 tham gia vào quân ngũ, hoàn thành nhiệm vụ trở về.
Tuy nhiên, cuộc sống của ba mẹ con bà Hạ không được suôn sẻ. Thời điểm đó, bà là cán bộ Phòng Thống kê huyện Hàm Yên, công việc chuyên môn và nuôi con khôn lớn bao chiếm hết thời gian nên bà không lưu tâm đến đất đai của gia đình, khiến cho chồng mất được 3 năm (năm 2008), thì xảy ra hàng xóm “đâm đơn” kiện bà lấn chiếm 16,1m2 đất.
Trong đơn gửi Báo CCB Việt Nam, bà Hạ chia sẻ: Năm 1993, gia đình bà mua lại thổ đất và hoa màu của ông Nguyễn Văn Hạnh, trú tại thôn 5, khu Tân Bình, thị trấn Tân Yên, huyện Hàm Yên. Tổng diện tích theo sổ thuế nông nghiệp được chụp lại từ Tờ bản đồ số 18, thửa số 33 do Chủ tịch UBND thị trấn Tân Yên - La Văn Nho ký xác nhận ngày 29-9-1991 là 384m2.
Sau 10 năm nhận chuyển nhượng và quản lý, sử dụng, đến tháng 3-2003, UBND huyện Hàm Yên lập hồ sơ cấp sổ đỏ cho gia đình bà, nhưng chỉ thể hiện số diện tích được cấp là 244m2; trong đó đất ở 120m2, đất vườn 122m2.
Theo bà Hạ phản ánh: Việc đo đạc thẩm định hồ sơ cấp sổ đỏ do ông Nguyễn Văn Dũng và bà Lê Thị Loan - cán bộ địa chính xã và huyện trực tiếp làm ở thời điểm đó. Tại thời điểm này, diện tích trên, sổ thuế và diện tích cấp sổ đỏ thực tế đã bị vênh nhau khá nhiều, 140m2 đất đã “không cánh mà bay”.
“Vì hai vợ chồng bận rộn đi công tác cơ sở liên miên nên cũng không để ý đến diện tích trong hồ sơ xin cấp Giấy chứng nhận QSDĐ (sổ đỏ) bị thiếu hụt.
Cũng vào thời điểm này, hai vợ chồng bà cần có sổ đỏ để thế chấp, vay vốn ngân hàng, nên khi có ý kiến về diện tích thiếu hụt, hai ông bà được cán bộ địa chính giải thích “sổ đỏ còn phải làm lại mới hoàn chỉnh”. Sau đó, đến năm 2005, ông Đương đột ngột ra đi, cả gia đình buồn bã, không ai để ý đến diện tích trong hồ sơ xin cấp sổ đỏ năm 2003 bị thiếu này nữa…
Dính vào kiện tụng và hành trình đi đòi diện tích thiếu hụt
Đến năm 2008, bất ngờ bà Hạ nhận được “trát” của Tòa án gửi về với lý do ông Lại Quý Hùng, hàng xóm liền kề đã khởi kiện ra tòa đòi gia đình bà Hạ trả lại số diện tích hơn 16,1m2 ở khu Tân Bình, thị trấn Tân Yên mà gia đình ông Hùng cho rằng bà Hạ lấn chiếm?
Trong đơn tố cáo gửi cơ quan chức năng ở tỉnh Tuyên Quang, bà Hạ cho rằng: Sau khi ông Hùng khởi kiện, tìm hiểu, bà mới biết thửa đất giáp ranh nhà bà là của ông Nguyễn Anh Thu bán cho bà Hương, sau đó bà Hương bán lại cho ông Lại Quý Hùng. Việc mua bán giữa các bên lúc nào bà không hay biết. Bản thân bà cũng không được ký giáp ranh thửa đất trong những lần ông Thu chuyển nhượng cho bà Hương và bà Hương chuyển nhượng lại cho ông Hùng.
Theo hồ sơ nhà đất số 45 do UBND huyện Hàm Yên ký ngày 28-3-2003 để làm thủ tục cấp sổ đỏ cho gia đình bà Hạ, chiều rộng giáp mặt đường quốc lộ 2 thể hiện là 9,8m và chiều dài là 34m. Diện tích mà gia đình bà Hạ nhận chuyển nhượng lại từ ông Nguyễn Văn Hạnh vào năm 1993, thể hiện hồ sơ nhà đất có tổng diện tích là 334m2. Nhưng khi làm thủ tục cấp sổ đỏ, cán bộ địa chính thực hiện trích lục sơ họa thửa đất, thể hiện chiều rộng thửa đất chỉ còn 9,4m2 và chiều dài 26m, tổng diện tích thửa đất cấp sổ đỏ chỉ còn là 244m2.
Lý giải về số diện tích được cấp, bà Hạ cho biết, thời điểm đó ông Nguyễn Văn Dũng - cán bộ địa chính xã giải thích với bà rằng: “Hồ sơ nhà đất chưa phải là Giấy chứng nhận QSDĐ, vì vậy, khi nào lập hồ sơ để được cấp Giấy chứng nhận QSDĐ, lúc đó mới đo đạc lại và những hộ có diện tích đất liền kề, giáp ranh phải ký xác nhận. Chờ đến lúc đó sẽ làm lại…”.
Tin tưởng lời cán bộ giải thích nên bà Hạ chỉ biết nghe vậy và tiếp tục sử dụng toàn bộ diện tích thửa đất mà ông Nguyễn Văn Hạnh chuyển nhượng vào năm 1993.
Trước đó, bà Hạ cho biết: Thửa đất giáp ranh nhà bà mà ông Hùng khởi kiện đòi lại diện tích 16,1m2 đất bị thiếu có lịch sử diễn biến mua bán chuyển nhượng từ ông Thu bán cho bà Hương, sau đó bà Hương bán lại cho ông Hùng và ông Hùng làm thủ tục cấp sổ đỏ năm 2006.
Điều đáng nói, khi ông Hùng khởi kiện vụ việc Chi cục thuế huyện Hàm Yên cung cấp thông tin cho Tòa án, cho thấy: “Năm 2004, 2005 và 2006, Chi Cục thuế chưa tiếp nhận Hồ sơ của người sử dụng đất thực hiện nghĩa vụ tài chính của ông Lại Quý Hùng và bà Phạm Thị Hiên ở khu Ba Chãng - thị trấn Tân Yên, huyện Hàm Yên do Phòng TNMT huyện Hàm Yên chuyển đến”.
Theo bà Hạ, quá trình các bên mua bán bà đều không được ký giáp ranh thửa đất mà ông Nguyễn Anh Thu chuyển nhượng cho bà Hương, sau đó bà Hương chuyển nhượng lại cho ông Hùng. Năm 2006, ông Hùng được cấp sổ đỏ và đến năm 2008 tranh chấp giữa ông Hùng với bà Hạ bắt đầu xảy ra.
Nghịch lý Tòa án đình chỉ giải quyết, chính quyền “đẩy” vụ việc sang Tòa án...
Đến ngày 24-11-2008, TAND huyện Hàm Yên có Văn bản số 511/2008/CV-TA gửi UBND huyện Hàm Yên với nội dung: “Tòa án đang tiến hành giải quyết vụ kiện tranh chấp quyền sử dụng đất giữa nguyên đơn ông Lại Quý Hùng, trú tại Tổ nhân dân Ba Chãng, thị trấn Tân Yên và bị đơn là bà Mai Thị Hạ, trú tại Tổ nhân dân Cầu Mới, thị trấn Tân Yên… Tuy nhiên, ngày 19-11-2008, nguyên đơn ông Lại Quý Hùng có đơn xin rút đơn khởi kiện vụ án. Cùng ngày, TAND huyện Hàm Yên có Quyết định đình chỉ giải quyết vụ án dân sự sơ thẩm tranh chấp QSDĐ giữa ông Lại Quý Hùng và bà Mai Thị Hạ. Kèm theo đơn rút đơn khởi kiện vụ án gửi TAND huyện Hàm Yên, ông Lại Quý Hùng còn gửi đơn khiếu nại đến UBND huyện Hàm Yên đề nghị xem xét lại Giấy chứng nhận QSDĐ mang tên ông Lại Quý Hùng và bà Phạm Thị Hiên, và Giấy chứng nhận QSDĐ mang tên bà Mai Thị Hạ.
Văn bản của TAND huyện Hàm Yên nêu lý do ông Lại Quý Hùng cho rằng diện tích thực tế của ông Hùng phản ánh không đủ như trong Giấy chứng nhận QSDĐ đã được cấp, vì theo Bản đồ giải thửa 299, tờ số 18, giáp thửa số 33, thị trấn Tân Yên, huyện Hàm Yên không thể hiện có mương nước rộng 1,5m, nhưng trong Giấy chứng nhận QSDĐ của bà Mai Thị Hạ thể hiện có mương nước rộng 1,5m. Do vậy, diện tích thửa đất số 33, tờ bản đồ số 18 của bà Mai Thị Hạ giáp ranh đã đẩy diện tích lên, dẫn đến hộ ông Lại Quý Hùng thiếu 16,1m2 đất. Vì vậy, ông Lại Quý Hùng đề nghị Tòa án chuyển toàn bộ hồ sơ liên quan đến vụ kiện đến UBND huyện Hàm Yên xem xét, giải quyết.
Sau khi nghiên cứu các tài liệu vụ án, TAND huyện Hàm Yên thấy rằng: “Sơ đồ thửa đất số 33 và thửa số 34a, tờ bản đồ số 18 thể hiện Hồ sơ nhà đất của bà Mai Thị Hạ và Giấy chứng nhận QSDĐ đất của ông Lại Quý Hùng so sánh với Bản đồ giải thửa 299, tờ Bản đồ số 18 thị trấn Tân Yên có sự khác nhau về mương nước rộng 1,5m.
Về hồ sơ cấp Giấy chứng nhận QSDĐ của hộ ông Lại Quý Hùng không thể hiện đã thực hiện nghĩa vụ tài chính của người sử dụng đất đã được cấp Giấy chứng nhận QSDĐ là không đảm bảo theo quy định tại Điểm b, Khoản 1 Điều 140 của Nghị định 181/NĐ-CP, ngày 29-10-2004 của Chính phủ, được thể hiện tại Công văn số 446/CV-QLN, ngày 16-10-2008 của Chi cục thuế huyện Hàm Yên, và không thể hiện ý kiến xác nhận của hộ tiếp giáp.
Xét thấy ông Lại Quý Hùng có đơn rút đơn khởi kiện và đề nghị Tòa án chuyển hồ sơ vụ việc sang UBND huyện Hàm Yên xem xét giải quyết và ông Lại Quý Hùng có đơn khiếu nại, TAND huyện Hàm Yên kính chuyển đơn khiếu nại của ông Lại Quý Hùng và các tài liệu (bản sao) có liên quan đến UBND huyện Hàm Yên xem xét, giải quyết theo quy định của pháp luật”- văn bản của Tòa án nêu.
Tuy nhiên, theo bà Hạ phản ánh, vụ việc đến nay sau gần 20 năm vẫn chưa ngã ngũ. Bà Hạ liên tục có đơn đề nghị UBND huyện Hàm Yên và cơ quan chức năng ở tỉnh Tuyên Quang xem xét, giải quyết dứt điểm vụ việc, đồng thời không chỉ giải quyết liên quan đến diện tích đất nhà ông Lại Quý Hùng bị thiếu hụt như phản ánh, mà bà Hạ còn yêu cầu xem xét, giải quyết diện tích đất của gia đình tại sao cán bộ địa chính khi làm hồ sơ cấp Giấy chứng nhận QSDĐ năm 2003 bị thiếu hụt 140m2 đất?
Đến ngày 16-2-2023, sau nhiều lần gửi đơn, UBND huyện Hàm Yên có Văn bản trả lời đơn và hướng dẫn bà Hạ kê khai, lập hồ sơ đề nghị cấp sổ đỏ đối với thửa đất đề nghị cấp sổ theo đúng qui định pháp luật.
Tuy nhiên, ngày 23-5-2024, UBND huyện Hàm Yên lại tiếp tục có văn bản hướng dẫn bà về việc giải quyết tranh chấp đất giữa bà Hạ với ông Lại Quý Hùng theo hướng “đề nghị bà Hạ khởi kiện vụ việc đến TAND huyện Hàm Yên để được xem xét, thụ lý giải quyết tranh chấp theo đúng qui định pháp luật”...
Trong quá trình theo đuổi kiện cáo, năm 2021, bà Hạ ra ngăn cản ông Nguyễn Văn Phú - Phó giám đốc Lâm trường Tân Phong Hàm Yên (có thửa đất tiếp giáp mương nước 1,5m với gia đình bà Hạ) tập kết đá hộc trên phần đất của gia đình bà Hạ mà không xin ý kiến, hai bên đã xảy ra xô xát và bà Hạ bị người điều khiển phương tiện chở đất đá “tác động” khiến bà bị gãy hai chân, chấn động cột sống và phải nhập viện khẩn cấp, được phía Bệnh viện Đại học y Hà Nội xác định tỉ lệ tổn thương sức khỏe 72%...
Liên quan đến các tình tiết của bà Hạ phản ánh, Báo CCB Việt Nam tiếp tục nghiên cứu, đưa tin vụ việc ở thời điểm phù hợp.
Tư Hoành