Hướng đến mục tiêu kết thúc chiến dịch HIV/AIDS vào năm 2030.

TS. Lã Thị Lan thông tin tại buổi họp báo.

Ngày 7-5, tại Hội nghị giao ban báo chí Thành ủy Hà Nội, TS. Lã Thị Lan - Phó giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật, Sở Y tế Hà Nội đã thông tin về chiến dịch truyền thông K=K đối với người nhiễm HIV. Chiến dịch này là bước tiến quan trọng để Việt Nam cùng thế giới hướng đến mục tiêu kết thúc đại dịch HIV/AIDS vào năm 2030.

Tại hội nghị, TS. Lã Thị Lan giải thích về chủ đề K=K. “Không phát hiện = không lây truyền” (hay còn gọi K=K) là một thông điệp mới về điều trị bằng thuốc khác virus (ARV) với người nhiễm HIV. Thông điệp này dựa trên bằng chứng khoa học và nhấn mạnh một người có HIV nếu được điều trị bằng thuốc kháng virus ARV và khi đạt tải lượng virus ở ngưỡng không phát hiện được trong máu thì không có nguy cơ lây truyền HIV sang người khác qua đường tình dục. Tải lượng virus không phát hiện được trong máu được định nghĩa khi có dưới 200 bản sao/ml máu. K=K có vai trò rất quan trọng trong việc xóa bỏ kỳ thị và phân biệt đối xử với người có HIV. Việc điều trị ARV không chỉ nâng cao sức khỏe của người có HIV mà còn hạn chế nguy cơ lây truyền trong cộng đồng. Nếu tất cả những người có HIV đều biết tình trạng của mình, uống thuốc ARV hằng ngày theo chỉ định và duy trì được tải lượng vi rút “không phát hiện” thì số ca nhiễm mới sẽ được giảm thiểu tối đa và từ đó kiểm soát dịch HIV. “Tương lai kết thúc đại dịch HIV/AIDS đang ở tương lai gần”- theo Phó Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Hà Nội. Năm 2017, các ngành chức năng T.P Hà Nội phát hiện 800 trường hợp nhiễm HIV, năm 2018 do đẩy mạnh việc xét nghiệm con số này tăng lên 1.290 người. Ba tháng đầu năm 2019, có 400 trường hợp đã được xét nghiệm dương tính với HIV (tăng hơn 200 trường hợp so với cùng kỳ năm 2018). Với các biện pháp tăng cường, Hà Nội kỳ vọng sẽ phát hiện khoảng 3.000 trường hợp trong năm 2019.

Thống kê gần đây cho thấy, việc lây nhiễm HIV qua con đường tình dục đã trở thành phương thức lây truyền chủ yếu (tăng từ 34,4% năm 2015 lên 65,5% năm 2018). Vì vậy, bạn tình của người nhiễm HIV được coi là quần thể có nguy cơ cao mới, đòi hỏi phải có những giải pháp và hành động, can thiệp dự phòng phù hợp hạn chế sự lây lan HIV qua đường tình dục. Do đó, từ tháng 5-2019, Hà Nội bắt đầu triển khai chiến dịch truyền thông K=K. Phương thức truyền thông K=K sẽ tập trung vào 2 điểm quan trọng là K=K chỉ đạt được khi người có HIV duy trì uống ARV hằng ngày theo chỉ định và định kỳ theo dõi tải lượng virus của mình. K=K chỉ áp dụng cho lây truyền qua đường tình dục, không áp dụng cho lây truyền qua đường máu và từ mẹ sang con. “K=K là phát hiện có tính đột phá đối với bản thân người nhiễm HIV và cộng đồng”. Phát hiện này đã trút bỏ được gánh nặng sợ lây truyền cho người khác của người nhiễm HIV, giúp họ có hy vọng vào tương lai, không còn mặc cảm, kỳ thị bản thân và có thể xây dựng các mối quan hệ thân mật như người bình thường. Các cặp đôi bị nhiễm đang mong muốn có thai cũng có thể thụ thai mà không còn e sợ nguy cơ lây truyền nếu người bạn tình có HIV đang điều trị ARV và duy trì tải lượng virus “không phát hiện”. Bên cạnh đó, hầu hết mọi người sẽ đạt được tải lượng virus không phát hiện được trong vòng 6 tháng sau khi bắt đầu điều trị ARV. Tuy nhiên, thực tế, còn nhiều người không biết điều này và bắt đầu điều trị ARV khá muộn. Việc người bệnh dừng thuốc hay quên thuốc đều có thể dẫn đến tải lượng virus gia tăng.

Hiện nay, Hà Nội có 18 cơ sở điều trị cùng với 4 cơ sở điều trị của Trung ương luôn giúp đỡ điều trị với nguyên tắc giữ kín danh tính để người bệnh yên tâm điều trị.

QUỐC HUY