Trạm cơ vụ A69 thành lập ngày 7-1-1967, đóng tại hang Lèn Hà thuộc xã Thanh Hóa, huyện Tuyên Hóa, tỉnh Quảng Bình, được biên chế một tiểu đội tải ba tổng đài, một tiểu đội nguồn điện, một tiểu đội đường dây, bộ phận hậu cần. Tổng số quân lúc đầu là 19 đồng chí, sau tăng dần lên 33 đồng chí.
Ngay sau khi được thành lập, Trạm đã tìm chọn hang Lèn Hà làm nơi đóng quân. Lèn Hà nằm trong khu rừng già phía tây huyện Tuyên Hóa thuộc địa bàn xã Thanh Hóa-một xã biên giới giáp nước bạn Lào, là một trạm thông tin quan trọng trên tuyến dây trần trục giao thông Bắc-Nam, cách tuyến đường chiến lược 15A khoảng 3km, thường xuyên là trọng điểm bị địch tập trung đánh phá ác liệt. Lèn Hà cao chừng 150m, có đỉnh cao nhất là 320m, lưng chừng núi có một hang đá rộng khoảng 450m2, được cán bộ, chiến sĩ cải tạo thành nơi đặt máy móc điện đàm. Hang Lèn Hà có địa hình, địa thế thuận tiện cho hoạt động của trạm, vừa có thể cất giấu dự trữ thiết bị máy móc và đường dây của Trung đoàn 134, thường xuyên dự trữ 700km đường dây bọc dã chiến, sẵn sàng thay thế đường dây trần tuyến trục Bắc-Nam khi bị hủy diệt.
Trạm A69 có vị trí cực kỳ quan trọng, đảm bảo thông tin Bắc-Nam từ Hà Nội đến đường 9-Nam Lào, Cụm kho Binh trạm 25 thuộc Đoàn 559 ở Thanh Lạng, Binh trạm 12 ở Cổng Trời, Sư đoàn Phòng không 367, làm nhiệm vụ bảo vệ các trọng điểm trên tuyến đường giao thông huyết mạch từ Hương Khê-Hà Tĩnh đến Tân Ấp-Quảng Bình… Đường dây của Trạm nối liền với mạng thông tin của Bộ Tư lệnh 559, chạy dọc đường 12 (Quảng Bình) và đường 8 (Hà Tĩnh), đi qua nhiều trọng điểm địch đánh phá ác liệt, địa hình hiểm trở như Khe Nét, Thanh Lạng, Đò Vàng...
Mặc dù bị không quân địch đánh phá ác liệt, các cán bộ, chiến sĩ Trạm cơ vụ A69 vẫn kiên cường bám trụ, bám máy, bám dây đảm bảo thông tin liên lạc thông suốt; phối hợp, hiệp đồng chặt chẽ với Trung đoàn 132, lực lượng thông tin của các quân chủng, binh chủng tạo nên một mạng lưới thông tin thông suốt từ hậu phương ra tiền tuyến; nhất là từ Sở Chỉ huy chiến dịch đến các đơn vị tác chiến, góp phần tích cực đến thắng lợi to lớn của chiến dịch Quảng Trị năm 1972.
Ngày 2-7-1972, trong lúc các cán bộ, chiến sĩ Trạm cơ vụ A69 đang làm nhiệm vụ, máy bay giặc Mỹ ập tới bất ngờ bắn pháo khói vào nhà ăn của Trạm để chỉ điểm. Chưa đầy 5 phút sau, 2 máy bay B57 ném 3 quả bom phá vào hai đầu núi và một quả vào chính giữa hội trường, tiếp đó chúng đánh bom phát quang, rồi đánh bom cháy xuống khu vực Trạm bị bốc cháy dữ dội. Trận đánh phá của địch diễn ra trong vòng 5 phút nhưng gây thiệt hại nặng nề và tổn thất vô cùng lớn. Trạm máy trên hang đá cao bị hư hỏng nặng, mạng cáp nhập đài và khoảng 1.500m đường dây quanh khu vực trạm bị đứt nát không làm việc được; 13 chiến sĩ đã anh dũng hy sinh, trong đó có 10 chiến sĩ gái, nhiều chiến sĩ bị thương. Bị tổn thất nặng nề, nhưng với tinh thần tất cả cho nhiệm vụ đảm bảo thông tin liên lạc, các chiến sĩ đã nén đau thương cùng với nhân dân địa phương và các chiến sĩ biên phòng đồn biên giới lao vào nhiệm vụ và chỉ sau 1 giờ, thông tin liên lạc đã được thông suốt, trạm máy được củng cố; đồng thời cứu chữa thương binh, tìm thi thể và mai táng 13 đồng đội.
Suốt quá trình chiến đấu và phục vụ chiến đấu, cán bộ, chiến sĩ Trạm cơ vụ A69 đã dũng cảm, mưu trí, sáng tạo vượt qua mọi khó khăn, gian khổ, hy sinh để chuyển tiếp hàng trăm ngàn phiên liên lạc kịp thời, chính xác, bí mật, an toàn phục vụ cho Bộ chỉ huy chỉ đạo các đơn vị chiến đấu, tiêu biểu là chiến dịch Đường 9-Nam Lào năm 1971, chiến dịch Cánh Đồng Chum năm 1971, chiến dịch Quảng Trị năm 1972. Không chỉ ném bom bắn phá, kẻ địch còn dùng mọi thủ đoạn để phá hoại đường dây thông tin liên lạc của ta, nhưng đều bị thất bại. Ngoài nhiệm vụ bảo đảm thông tin liên lạc, cán bộ, chiến sĩ Trạm cơ vụ A69 còn giúp nhân dân địa phương củng cố, xây dựng tổ chức quần chúng vững mạnh, san lấp hố bom, tu sửa đường đi, nhà ở... Với quyết tâm “Trạm máy là chiến trường, dây máy là vũ khí”, “Đứt dây như đứt ruột, gãy cột như gãy xương”, “Làn điện không bao giờ tắt”... đã trở thành những khẩu hiệu hành động của cán bộ, chiến sĩ Trạm cơ vụ A69.
Chiến tranh lùi xa đã hơn 40 năm, nhưng những chiến công, thành tích và sự hy sinh anh dũng của cán bộ, chiến sĩ Trạm cơ vụ A69 mãi in đậm trong trái tim mỗi người lính, con người Việt Nam. Hang Lèn Hà là nơi đã thấm đẫm máu, mồ hôi và nước mắt của các cán bộ, chiến sĩ Trạm cơ vụ A69.
Với đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”, tháng 9-2005, Trung đoàn 134 đã xây dựng một bia tưởng niệm tại Hang Lèn Hà khắc tên của 13 liệt sĩ đã hy sinh ngày 2-7-1972 và một ngôi miếu thờ dưới chân núi Lèn Hà (vị trí hố bom năm xưa) để thắp hương tưởng nhớ vong hồn của các cán bộ, chiến sĩ Trạm cơ vụ A69 đã hy sinh anh dũng; làm đường dẫn dài 3km A69 bậc lên Hang Lèn Hà. Ngày 7-5-2009, Hang Lèn Hà đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xếp hạng Di tích Quốc gia.
Để tưởng nhớ sự hy sinh của các liệt sĩ Trạm cơ vụ A69, nhân kỷ niệm Ngày thương binh, liệt sĩ, ngày 3-7-2016, Tỉnh uỷ, UBND tỉnh Quảng Bình cùng với Bộ Tư lệnh Thông tin, Đài truyền hình Việt Nam tổ chức lễ dâng hương, tưởng niệm các liệt sĩ. Đây là dịp để giáo dục truyền thống và ôn lại những cống hiến lớn lao của quân và dân ta trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước.
Phạm Xuân Lục