Hà Tĩnh: Cựu nữ TNXP 20 năm đi đòi đất!
Mất đất trên giấy
Sau khi hoàn thành nhiệm vụ TNXP, bà Hoàng Thị Hòa (SN 1948) chuyển về công tác tại Xí nghiệp Vận tải c7, đóng dưới chân núi Hồng Lĩnh, thuộc địa bàn xã Đức Thuận, huyện Đức Thọ, tỉnh Hà Tĩnh (nay thuộc phường Bắc Hồng, thị xã Hồng Lĩnh). Năm 1979 bà Hòa làm đơn xin được cấp đất, làm nhà ở và đã được Chủ tịch UBND xã Hồng Lĩnh (nay là thị xã); Chủ nhiệm HTX Đức Thuận chấp thuận, ký tên đóng dấu đỏ, đúng pháp luật và đã được Cục Đo đạc bản đồ Quốc gia thiết lập trên bản đồ địa chính số 299, số hiệu thửa đất 313, diện tích 985m2, phía trước giáp Quốc lộ 1A, bên trái giáp đường liên thôn có một hố bom...
Sau khi được giao đất, bà Hòa đã đầu tư công sức, san lấp hố bom, xây dựng nhà ở và làm gian ki-ốt để sinh sống, kinh doanh ăn uống.
Năm 1989, bà Hòa làm thủ tục chuyển nhượng cho vợ chồng ông Kiều Châu 440m2. Diện tích đất còn lại của bà Hòa là 545m2, được xây hàng rào bảo vệ xung quanh. Ngày 10-2-1992, bà Hòa được UBND T.X Hồng Lĩnh cấp giấy chứng nhận QSDĐ số 27 (sau đây gọi tắt là GCN), nhưng diện tích đất ghi trên bìa GCN lại chỉ là 150m (thiếu gần 300m2).
Thấy thiếu, bà Hòa làm đơn đề nghị sửa lại GCN, nhưng mãi đến ngày 5-9-2005 mới được UBND T.X Hồng Lĩnh cấp lại GCN số: AD 233373 với diện tích 343,3m2 (đất ở là: 60m2, đất vườn: 280m2) Nghĩa là GCN lần này không chỉ vẫn còn thiếu diện tích so với thực địa, mà còn ghi không đúng “đất ở”, “đất vườn”. Toàn bộ đất nhà bà là đất ở. Bà Hòa lại phải tiếp tục khiếu nại. Ngày 29-12-2008, UBND T.X Hồng Lĩnh đã cấp lại GCN (bìa đỏ) mang số AN 375847 cho bà Hòa với diện tích 343,3m2; tất cả diện tích được ghi là đất ở (chỉ sửa tất cả là đất ở, nhưng vẫn thiếu diện tích).
“Không hiểu sao thửa đất chính chủ, không khiếu kiện, không tranh chấp mà bộ phận làm GCN thuộc UBND T.X Hồng Lĩnh vẫn cứ làm sai. Tại sao không sử dụng các số liệu tại bản đồ 299 của Cục Đo đạc bản đồ Quốc gia đã thiết lập, được nhà nước công nhận, hoặc đo trên thực tế?” - Bà Hòa mệt mỏi nói với chúng tôi.
Bà Hòa cho biết: không những thế, tháng 3-1995, UBND xã Bắc Hồng và UBND T.X Hồng Lĩnh mở rộng con đường liên khối phía bắc (hiện là đường Phan Đình Giót), liền kề với gia đình bà. Tổ giải phóng mặt bằng đã đến vận động bà phá dỡ hàng rào, giải phóng mặt bằng để làm đường. Trước yêu cầu đó, bà Hòa đã di chuyển bờ rào dài 32,5m, cao 1,5m; chặt cây ăn quả lâu năm trên tổng diện tích 90,9m2 đất để mở rộng đường mà không nhận được khoản đền bù nào.
Tiếp tục để giải phóng mặt bằng thi công, mở rộng Quốc lộ 1A đoạn Vinh - Đồng Hới (gọi tắt là dự án WB2), ngày 5-2-1998, Ban chuẩn bị GPMB T.X Hồng Lĩnh đã tiến hành lập biên bản kiểm kê, đo vẽ sơ đồ phạm vi phải giải tỏa từ tim đường Quốc lộ 1A mở rộng thêm vào hai bên.
Theo sơ đồ thi công, gia đình bà tiếp tục phải dời hàng rào vào sâu 20,5m. Diện tích bị thu hồi là 110,8m2 đất và một ngôi nhà cấp 4, lợp ngói có diện tích 31,2m2. Ngôi nhà này đang được bà Hòa dùng để làm cửa hàng kinh doanh ăn uống.
Ngày 12-10-2000, chính quyền T.X Hồng Lĩnh tổ chức lực lượng đập căn nhà cấp 4, thu hồi đất để thực hiện dự án WB2 nhưng không có quyết định thu hồi đất, không đền bù.
Bà Hòa lại phải làm đơn đề nghị cơ quan chức năng giải thích, thì té ra cơ quan Giải phóng mặt bằng căn cứ vào GCN giao đất số 27 ngày 2-10-1992 của UBND Thị xã Hồng Lĩnh, thì đất của bà Hòa chỉ có 150m2 (đây là GCN cấp sai như đã trình bày ở trên) Sở GTVT tỉnh Hà Tĩnh ra thông báo: “Đất của bà Hòa không bị Dự án WB2 chiếm dụng để làm đường. Bà không được hưởng chính sách đền bù của Dự án... Lí do: “Tháng 10-1992, UBND thị xã ra Quyết định giao đất số 27 ngày 2-10-1992 cho bà Hòa với diện tích chỉ có 150m2”.
Thế là bà Hòa bất đắc dĩ lại phải đi “cầu cửa quan”! Trong quá trình khiếu nại việc bị mất đất, nữ cựu TNXP Hoàng Thị Hòa chỉ nhận được văn bản trả lời của chính quyền, cũng như các cơ quan có thẩm quyền liên quan với nội dụng khá giống nhau, khẳng định: “Không thu hồi đất của bà Hòa”.
Do cấp dưới không làm đến nơi đến chốn, cấp trên lại quan liêu, tắc trách mà vụ việc kéo dài, dây dưa gần 20 năm nay vẫn chưa đến hồi kết.
Ngày 20-4-2017, TAND tỉnh Hà Tĩnh đã ra Thông báo chấp nhận đơn kháng cáo của bà Hòa. Hy vọng lần này sự công bằng sẽ đến với nữ cựu TNXP để khép lại hành trình khiếu kiện mệt mỏi của bà.
Bài và ảnh: Thế Sơn