Giỗ Tổ Hùng Vương từ bao đời nay đã trở thành một ngày trọng đại của cả dân tộc, mang đậm dấu ấn tâm linh đối với mỗi người dân đất Việt. Dù ở phương trời nào, nhưng đã là người Việt Nam thì đều nhớ ngày giỗ Tổ, đều hướng về vùng đất cội nguồn của dân tộc - Đền Hùng, tỉnh Phú Thọ. Có thể coi nơi đây chính là điểm hội tụ văn hóa tâm linh, là biểu tượng của khối đại đoàn kết toàn dân tộc Việt Nam.
Lễ hội Đền Hùng 2014 được tổ chức trong 5 ngày, từ mùng 6 đến 10-3 âm lịch (tức ngày 5 đến 9-4) tại Khu di tích lịch sử Đền Hùng, TP Việt Trì và các xã, phường vùng ven Đền Hùng, các nơi có di tích thờ Hùng Vương và các danh nhân, danh tướng thời Hùng Vương trên địa bàn tỉnh Phú Thọ. Nét mới trong Lễ hội Đền Hùng năm nay là các địa phương có di tích thờ cúng Hùng Vương sẽ đồng loạt dâng hương trùng với giờ dâng hương tại đỉnh núi Nghĩa Lĩnh ở Đền Hùng. Bốn tỉnh được chọn đại diện cho ba miền Tổ quốc là Bắc Ninh, Quảng Bình, Vĩnh Long và Long An sẽ tham gia tổ chức Giỗ Tổ với những tiết mục nghệ thuật đờn ca tài tử của Vĩnh Long và Long An, dân ca quan họ Bắc Ninh, hò khoan Quảng Bình...
Theo ban tổ chức thì lễ hội năm nay sẽ được tổ chức trên tinh thần trang nghiêm, trọng thể, mang tính cộng đồng, gắn với các hoạt động xã hội, nhằm tôn vinh các giá trị văn hóa thời đại Hùng Vương; tuyên truyền, quảng bá rộng rãi di sản “Hát Xoan ở Phú Thọ” và “Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương ở Phú Thọ”, góp phần nâng tầm giá trị của văn hóa Việt Nam trong đời sống cộng đồng dân tộc. Tại TP Việt Trì, nhiều hoạt động diễn ra với các chương trình nghệ thuật chào mừng Giỗ Tổ với chủ đề “Về miền quê di sản”; liên hoan Hát Xoan, triển lãm trưng bày hiện vật tại Bảo tàng Hùng Vương; triển lãm mô hình kiến trúc Tháp Hùng Vương; triển lãm tranh, ảnh “Chủ quyền biển, đảo Việt Nam”; hội chợ Hùng Vương; hội thi gói, nấu bánh chưng và giã bánh giầy; hội thi bơi chải trên sông Lô và đặc biệt, lần này sẽ tổ chức bắn pháo hoa tầm cao tại Quảng trường Hùng Vương để mở màn các hoạt động Giỗ Tổ và Lễ hội Đền Hùng.
Còn tại khu vực Đền Hùng, phần hội sẽ được tổ chức tưng bừng, náo nhiệt với nhiều hình thức sinh hoạt văn hóa phong phú hấp dẫn hơn. Các cửa hàng bán đồ lưu niệm, văn hóa phẩm, quán bán hàng dịch vụ ăn uống, các khu hoạt động biểu diễn văn nghệ, thi đấu thể thao... được tổ chức và duy trì trật tự, quy củ. Nhiều trò chơi dân gian được ban tổ chức chọn lọc đưa vào phục vụ lễ hội như đấu vật, bắn nỏ, rước kiệu, thi giã bánh giầy gói bánh chưng, thi kéo lửa thổi cơm, trò diễn “bách nghệ khôi hài” và trò Trám của làng Tứ Xã, rước lúa Thần...
Một điểm khác so với các năm trước là Lễ hội Đền Hùng sẽ không có sự xuất hiện của những “kỷ lục” bánh chưng, bánh giầy hay ly cà phê khổng lồ cũng như chai rượu cao 5m của các doanh nghiệp cung tiến lên. Ban tổ chức lễ hội Đền Hùng tuyên bố từ chối tiếp nhận hai lễ vật khổng lồ là lá cờ và khinh khí cầu bay. Điều này đã nhận được sự hưởng ứng từ phía người dân bởi những lễ vật như vậy chỉ nhằm quảng bá cho doanh nghiệp là chính và sẽ làm mất đi ý nghĩa tâm linh của lễ hội.
Để đảm bảo sự trang nghiêm của lễ hội cũng như sự thoải mái cho khách thập phương về hành lễ, năm nay ban tổ chức cũng sẽ mạnh tay với nạn chèo kéo, chặt chém khi du khách đến Đền Hùng, xử lý triệt để tình trạng ăn xin, ăn mày và các hành vi trò chơi, cờ bạc trá hình... Các tệ nạn này từ nhiều năm nay vẫn được coi là những vấn đề nhức nhối làm xấu đi hình ảnh của Lễ hội Đền Hùng trong mắt du khách hành hương về nơi đất Tổ.
Hoàng Linh