Gãy xương ở người cao tuổi: Nguyên nhân và cách phòng tránh
Với người trẻ tuổi, gãy xương đã là một tai nạn khá nặng thì ở người cao tuổi (NCT) là một đại họa. Việc điều trị và chăm sóc khi bị gãy xương là một việc không dễ dàng.
Tại sao NCT dễ bị gãy xương?
Hệ thống xương, khớp, gân, vỏ xương, bao khớp và dịch khớp của NCT dần dần suy giảm gây nên thoái hoá. Thoái hoá xương do thiếu hoặc giảm dần các chất như collagen, protein (đạm), canxi, lượng máu đi đến hệ thống xương khớp cũng suy giảm, vì vậy chỉ cần một tác động đủ mạnh vào hệ thống xương là có thể gây gãy xương. Trong sinh hoạt hằng ngày do môi trường xung quanh NCT không an toàn như nhà chật chội, đồ đạc sắp xếp không gọn gàng làm cho NCT, nhất là những người có sức khỏe yếu, đi lại khó khăn dễ bị vấp phải các dụng cụ, đồ đạc, hoặc bị trơn trượt bởi sàn nhà với các loại gạch men hoặc trượt ngã trong nhà tắm.
Trong những trường hợp này, đôi khi NCT chỉ ngã ngồi, đập mông xuống sàn nhà tắm cũng gây nên gãy xương đùi hoặc gãy, vỡ xương chậu. Một số trường hợp NCT do sức khỏe còn tốt nên có thể dùng thang, ghế đẩu để làm các công việc ưa thích như cắt tỉa cây cảnh, treo giỏ hoa… dễ gây ngã hoặc đi xe đạp bị ngã cũng gây nên gãy xương. Ngoài ra, NCT cũng có thể bị gãy xương trong những trường hợp hết sức đơn giản như khi ngủ trở mình rồi trượt xuống sàn nhà…
Phòng tránh gãy xương ở NCT
Đối với NCT: Cần đi lại thật cẩn thận, trong nhà nên sử dụng loại dép có độ ma sát lớn, có thể sử dụng gậy để hỗ trợ. Các hoạt động sinh hoạt nên thực hiện nhẹ nhàng, chậm chạp, không nên vội vã để tránh những lực tác động mạnh, bất ngờ gây bong gân, trật khớt, gãy xương. NCT thường bị gãy xương khi ngã nên ngoài việc đi lại cẩn thận, NCT cũng không nên nằm giường cao, không nên nằm võng vì dễ bị trẹo người, ngã khi ngồi dậy, nên nằm màn và có gối tấm bảo vệ. Trong nhà tắm nên làm thêm tay vịn dọc theo tường vì đây là nơi dễ bị trượt chân trên nền gạch ướt. Về ăn uống, nên bổ sung các thực phẩm có chứa nhiều canxi giúp xương khỏe hơn như sữa, các loại cua, ốc, tôm, tép, vừng, cà rốt, rau xanh... Tập thể thao cũng là một cách tốt để sản xuất và duy trì chất xương.
Đối với người thân: Cần tạo điều kiện thuận lợi cho NCT trong sinh hoạt khi thiết kế nhà cửa như làm bậc thang thấp, tránh bố trí phòng ngủ ở tầng cao, nên có nhà vệ sinh gần phòng ngủ, đèn đủ sáng và sàn nhà không trơn trượt... Khi NCT bị chấn thương, dù nhẹ cũng nên kiểm tra ngay bằng chụp Xquang và đến bệnh viện để các bác sĩ chuyên khoa định rõ bệnh. Không nên tự ý uống thuốc, sửa trật, bó thuốc vì có thể làm bệnh nặng hơn. Chú ý nhẹ nhàng khi thay đổi tư thế nằm, ngồi, đứng. Nếu có gãy xương thì nên tuân thủ đúng chế độ điều trị của bác sĩ, tư vấn để nhờ bác sĩ giải thích cặn kẽ. Có như vậy việc chăm sóc bệnh nhân cao tuổi gãy xương sẽ được thực hiện tốt hơn.
Thành An