Đồng đội tôi người lính làm doanh nhân (03/09/2009)
Đất nước thống nhất, trung uý thương binh Trịnh Xuân Lâm (ảnh nhỏ) trở về quê hương mình ở Hà Vinh, huyện Hà Trung, tỉnh Thanh Hóa sinh sống. Là chàng trai tươi trẻ, nhanh nhẹn, lại đã từng thử thách qua lửa đạn, Trịnh Xuân Lâm nhanh chóng lọt vào “tầm ngắm” của bà con dân làng: anh lần lượt được bầu làm đội phó, rồi đội trưởng đội sản xuất; phó chủ nhiệm, rồi chủ nhiệm HTX nông nghiệp; mấy năm sau sang làm chủ nhiệm HTX mua bán... Đến năm 1990, do mô hình HTX kiểu cũ không còn phát huy được tác dụng, Trịnh Xuân Lâm quyết định đưa gia đình lên Bỉm Sơn lập nghiệp.
Ngày ấy, còn cơ chế bao cấp, việc chuyển và nhập khẩu từ nông thôn lên thị xã rất khó khăn. Suốt 3 năm đầu, Lâm cùng vợ và 5 người con (cháu nhỏ nhất mới 2 tuổi) quá vất vả, có lúc tưởng không thể vượt qua, mặc dù vợ chồng anh không nề hà một việc gì: Lâm đi thu mua sắt thép phế liệu chở lên tận Thái Nguyên bán, vợ anh thì mở quán cóc. Thiếu đói là một lẽ, song do chưa được nhập khẩu, nên có lúc nhà bị niêm phong, có lần gia đình suýt bị trục xuất về quê, việc học hành của các cháu cũng không ít phiền phức. Năm 1993, gia đình Lâm mới chính thức được nhập khẩu vào thị xã Bỉm Sơn.
Quá trình thu mua sắt thép, buôn thúng, bán mẹt quanh nhà máy, Trịnh Xuân Lâm đã tích lũy cho mình được một ít vốn; quan trọng hơn là những năm tháng chiến đấu đã cho anh phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”; rồi những năm làm chủ nhiệm HTX nông nghiệp, nhất là những năm làm chủ nhiệm HTX mua bán, đã giúp anh một tư duy, một tầm nhìn kinh tế, nên tháng 7-1995, anh quyết định phải làm một việc gì đó và anh xin phép được lập công ty, lấy tên là Tiên Sơn, với ý nghĩa là Công ty TNHH đầu tiên được thành lập tại Bỉm Sơn này.
Ngành nghề anh chọn đầu tiên đơn giản thôi - ấy là kinh doanh vật liệu xây dựng, chỉ khác là anh không chở hàng từ thủ đô hay từ Lạng Sơn về bán, mà tập hợp mươi lao động, đi mua xi măng thu vét về trộn với đá mạt, đóng thành gạch block đưa ra thị trường. ở bên nhà máy rồi, nên xi măng thu vét rất sẵn, gạch block lại đang trúng thị hiếu, vừa với túi tiền đa số người tiêu dùng, nên hàng sản xuất ra đến đâu bán hết đến đấy. Đến đầu năm 2000, khi lưng vốn và uy tín với ngân hàng khá hơn, thấy khách đến mua xi măng Bỉm Sơn nghìn nghịt, lại thấy Thanh Hóa “quê miềng” quả là đông dân, cháu con hiếu học, Lâm lại nảy ra mấy đầu việc nữa. Cũng đơn giản thôi, đó là vay tiền mua xe ô tô mở thêm dịch vụ vận tải, xếp dỡ hàng hóa và mở xưởng xén giấy, đóng sách vở học sinh. Hàng làm ra tới đâu, lại tiêu thụ hết tới đó. Tuy nhiên, năm 2001, đi dự một cuộc họp bạn đồng ngũ, Trịnh Xuân Lâm chợt nhận ra bạn bè cùng nhập ngũ, cùng vào Sư đoàn 312, cùng tham gia Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, nay về xuất ngũ hoặc nghỉ hưu ở vùng quê này thật đông, nhiều hoàn cảnh còn khó khăn, họ lại không có điều kiện cho con học lên cao và đi làm ăn xa, giá công ty mình có một ngành nghề gì đó phù hợp với đối tượng lao động phổ thông, để con cháu của anh em đồng đội mình có việc làm, thì hay biết bao! Lâm ao ước vậy, rồi ngay năm sau - năm 2002, anh hợp tác với một người bạn, xây một nhà máy sản xuất hàng thủ công mỹ nghệ, chỉ khác là không phải mỹ nghệ truyền thống, mà từ nguyên, phụ liệu đầu vào rất đơn giản và sẵn có là: mùn cưa từ gỗ phế liệu. Dự án này đã thu hút 300 lao động. Chưa thỏa mãn, năm 2006, anh tiếp tục mở thêm ngành may công nghiệp, giải quyết được trên 600 lao động nữa. Bây giờ thì Công ty Tiên Sơn Thanh Hóa của Lâm đã có tới 80% là con em của các CCB, của gia đình nghèo và gia đình chính sách.
Là một công ty tư nhân loại hình TNHH, nhưng ở đây có đầy đủ các tổ chức chính trị, các đoàn thể, đang hoạt động rất nền nếp, có hiệu quả và chất lượng. Các quyền lợi BHXH, BHYT, BHTN - BH thân thể, nghỉ lễ, tết, phép năm, tham quan du lịch, rồi lương tháng 13, được thanh toán chu đáo, đúng chế độ. Lại ăn ca miễn phí, nhà ở nội trú cho người ở xa, nhà văn hóa, trạm y tế để khám chữa bệnh và chăm sóc sức khoẻ ban đầu cho người lao động (ảnh lớn) đều được chăm lo đồng bộ và sẵn sàng. Đấy cũng chính là những yếu tố tạo nên sự phát triển vững chắc của công ty, đảm bảo cho kết quả sản xuất kinh doanh ở đây năm sau luôn cao hơn năm trước, như năm 2008, giá trị sản xuất đạt 158,7 tỷ đồng, bằng 145,6% so với năm 2007; giá trị hàng hóa xuất khẩu đạt 9,5 triệu USD, bằng 130,41%. Năm 2009, mục tiêu đạt được đã gần tới đích: 11 triệu USD...
Với sự vươn lên không ngừng như thế, Công ty Tiên Sơn Thanh Hóa của Tổng giám đốc Trịnh Xuân Lâm hẳn phải được các cấp bộ, ngành từ T.Ư đến địa phương khen thưởng rất nhiều. Có người đã đếm thử, tới 120 lần! Chỉ tính riêng năm mới rồi - năm 2008, Công ty đã được tặng thưởng huân chương Lao động hạng ba; Giải thưởng Sao vàng Đất Việt; Giải thưởng Chất lượng hàng Việt Nam; Cúp vàng Doanh nhân văn hóa; Giải thưởng “Doanh nghiệp, doanh nhân tiêu biểu Việt Nam - Lào - Cam-pu-chia”; và biểu tượng vàng “Đồng đội tôi - những người lính là doanh nhân”.
Nguyễn Phúc ấm