Di tích lịch sử Chiến thắng Biên giới 1950

Tượng "Bác Hồ trên đài quan sát" trên đỉnh núi Báo Đông tại Di tích Quốc gia đặc biệt Chiến thắng Biên giới 1950.
Sau khi ra chỉ thị, khẳng định “Chiến dịch Cao-Bắc-Lạng rất quan trọng, chúng ta phải quyết tâm đánh thắng trận này”, Chủ tịch Hồ Chí Minh đích thân đến Sở chỉ huy tiền phương của Bộ chỉ huy chiến dịch đặt tại xã Đức Long, huyện Thạch An, tỉnh Cao Bằng. Sáng sớm ngày 16-9-1950, Chủ tịch Hồ Chí Minh lên đài quan sát và chỉ đạo trận đánh cứ điểm Đông Khê -trận mở màn Chiến dịch Biên Giới. Trong khoảnh khắc Bác Hồ chăm chú theo dõi trận đánh trên đỉnh núi Báo Đông, nghệ sĩ nhiếp ảnh Vũ Năng An đã kịp thời ghi lại bức ảnh lịch sử “Chủ tịch Hồ Chí Minh quan sát mặt trận Đông Khê”. Tại đỉnh núi này, Bác Hồ đã tức cảnh sáng tác bài thơ bằng chữ Hán: Huề trượng đăng sơn quan trận địa/ Vạn trùng sơn ủng vạn trùng vân/ Nghĩa binh tráng khí thôn Ngưu Đẩu/ Thề diệt sài lang xâm lược quân (Chống gậy lên non xem trận địa/ Vạn trùng núi đỡ vạn trùng mây/ Quân ta khí mạnh nuốt Ngưu Đẩu/ Thề diệt xâm lăng lũ sói cầy).

Sau 29 ngày đêm chiến đấu liên tục (16-9-1950 đến 14-10-1950), Chiến dịch Biên giới kết thúc thắng lợi. Ta tiêu diệt một khối lớn sinh lực tinh nhuệ của địch; giải phóng 5 thị xã, 12 thị trấn, nhiều vùng đất đai quan trọng trên dải biên giới dài 750km, gồm 35 vạn dân. Từ đó, nối liền hậu phương của ta với Trung Quốc, khơi thông với phong trào hòa bình, độc lập, dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội trên thế giới.

Chiến dịch Biên giới là chiến dịch tiến công lớn đầu tiên của Quân đội nhân dân Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp. Cũng là chiến dịch đầu tiên và duy nhất, Chủ tịch Hồ Chí Minh trực tiếp ra mặt trận chỉ đạo, động viên quân và dân ta chiến đấu. Chiến thắng Biên giới năm 1950 là bước ngoặt quan trọng góp phần quyết định thắng lợi của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp của dân tộc ta. Với ý nghĩa và tầm quan trọng đặc biệt, ngày 25-12-2017, Thủ tướng Chính phủ quyết định xếp hạng các địa điểm Di tích lịch sử Chiến thắng Biên giới 1950 huyện Thạch An, tỉnh Cao Bằng là Di tích Quốc gia đặc biệt.

Hiện nay, địa điểm này đã trở thành “địa chỉ đỏ” giáo dục truyền thống lịch sử cho quân và dân địa phương, đồng thời là nơi “về nguồn cách mạng” đối với đồng bào và chiến sĩ cả nước.

Nguyên Phong